W Turowie powstaje pierwszy grawitacyjny magazyn energii w Polsce

Grawitacja jako magazyn energii

Grawitacyjne magazyny energii działają w oparciu o prostą zasadę fizyczną – zamianę energii elektrycznej w potencjalną poprzez podnoszenie masywnych bloków, a następnie odzyskiwanie jej podczas ich opuszczania. W okresach nadwyżki energii bloki są unoszone na znaczną wysokość, natomiast przy wzroście zapotrzebowania na prąd są opuszczane, a energia kinetyczna przetwarzana jest na elektryczność.

Rozwiązanie to przypomina elektrownie szczytowo-pompowe, w których energia magazynowana jest dzięki różnicy poziomów zbiorników wodnych. Nowością projektu z Turowa jest zastosowanie tej koncepcji na terenach pogórniczych, gdzie infrastruktura górnicza daje naturalne warunki do implementacji systemu.

Kopalnia z nową misją

Badania prowadzi zespół z Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej pod kierownictwem prof. Przemysława Moczko, który pozyskał na ten cel grant o wartości miliona euro. Zespół pracuje nad koncepcją Rail-Mounted Gravitational Energy Storage (RM-GES) – systemu, w którym ciężkie bloki podnoszone będą choćby na wysokość 100 metrów, a następnie opuszczane w kontrolowany sposób. Energia potencjalna zostanie przetworzona na prąd dzięki generatorów i przemienników częstotliwości.

– Zadanie, którego się podjęliśmy, jest złożone i wymaga precyzyjnych obliczeń, symulacji oraz konstrukcji odpornych na ekstremalne obciążenia. Magazynowanie energii jest kluczowym wyzwaniem dla rozwoju OZE, a my chcemy stworzyć system, który odpowie na te potrzeby – mówi prof. Moczko.

Szansa dla regionów pogórniczych

Projekt GrEnMine to pierwsza w Polsce inicjatywa grawitacyjnego magazynowania energii i jedna z nielicznych w Europie, która łączy innowacyjną technologię z rewitalizacją terenów poprzemysłowych. Rozwój takiego systemu może pomóc w tworzeniu miejsc pracy, zmniejszeniu śladu węglowego i zwiększeniu udziału zielonej energii w krajowym miksie energetycznym.

– GrEnMine to nie tylko badania, ale też potencjalny model wdrożenia nowej klasy magazynów energii w regionach wymagających impulsu technologicznego do transformacji – podkreśla prof. Moczko.

Projekt o europejskim znaczeniu

Projekt realizowany jest we współpracy uczelni i firm z Polski, Czech, Rumunii i Grecji. Jego łączny budżet przekracza 3,5 mln euro, a zakończenie prac przewidziano na 2027 rok. Celem jest stworzenie demonstratora systemu, który po pozytywnej weryfikacji technicznej i ekonomicznej będzie można powielać w innych regionach Europy.

Eksperci wskazują, iż rozwój magazynów energii jest najważniejszy dla stabilności europejskich systemów elektroenergetycznych i realizacji unijnych celów klimatycznych do 2050 r. Polska inicjatywa może znacząco przyczynić się do obniżenia kosztów transformacji energetycznej, a jednocześnie wnieść nowe życie na tereny pogórnicze.

#Energetyka #MagazynyEnergii #OZE #TransformacjaEnergetyczna #Innowacje #Technologia #Turów