Przewodnicząca Komisji Europejskiej oświadczyła podczas Konferencji, iż „zaproponuje aktywację mechanizmów, które pozwolą zwiększyć wydatki na obronność”. — To jest moment, żeby góry poruszyć w Unii Europejskiej, żeby zwiększyć wydatki i zintensyfikować proces akcesji Ukrainy do UE — mówiła von der Leyen.
— Wiele osób w kręgach bezpieczeństwa w Europie było zdezorientowanych, a niektórzy choćby zaniepokojeni, komentarzami wygłoszonymi na początku tego tygodnia przez wysokich rangą urzędników USA. Ale musimy być tutaj szczerzy i musimy unikać oburzenia i krzyku. jeżeli wsłuchamy się w istotę tych uwag, to nie tylko zrozumiemy, skąd pochodzą, ale uznamy, iż są pewne uwagi, co do których możemy się zgodzić — mówiła przewodnicząca KE. W środę szef Pentagonu Pete Hegseth poparł w Brukseli pomysł prezydenta USA Donalda Trumpa, by zwiększyć próg wydatków na obronność w NATO do 5 proc.
Ursula von der Leyen zapowiada „klauzulę ucieczki”
— Wydatki muszą wzrosnąć, ale ważne jest też, żebyśmy mieli umiejętności tworzenia systemów obronnych — zaznaczyła von der Leyen. — Dlatego mogę ogłosić, iż zaproponuję uruchomienie klauzuli ucieczki dla inwestycji obronnych. Pozwoli to państwom członkowskim na znaczne zwiększenie wydatków na obronę — oznajmiła szefowa KE.
Klauzula pozwala na poluzowanie zasad nakazujących państwom członkowskim utrzymywać deficyt budżetowy na poziomie poniżej 3 proc. PKB. Uruchomiona została m.in. w trakcie pandemii Covid-19.
Takie odstępstwo pozwoli na to, by państwa wydawały na obronność bez konieczności cięć budżetowych w innych obszarach — tak, aby sprostać wymogom paktu stabilności i wzrostu. Jego elementem jest procedura nadmiernego deficytu. O takie odstępstwo zabiegała Polska.
