Import spada, ale miliardy wciąż płyną do Moskwy
Od 2021 roku import rosyjskich paliw do UE spadł o 80%. Mimo to w 2024 roku unijne firmy zapłaciły Rosji aż 22 mld euro – więcej niż wyniosła pomoc dla Ukrainy w tym samym okresie. Obejście sankcji umożliwiają m.in. tzw. flota cieni, reeksport przez państwa trzecie (np. Indie, Turcję) czy wciąż legalne derogacje, jak ta dotycząca rurociągu Południowa Przyjaźń.
Według autorów raportu, utrzymywanie choćby szczątkowego uzależnienia od rosyjskich surowców zagraża suwerenności i wiarygodności UE, a także podważa efektywność dotychczasowej polityki sankcyjnej.
– Rosja wykorzystuje naszą zależność do celów politycznych – ostrzega Maciej Zaniewicz z Forum Energii.
Jak UE może całkowicie zrezygnować z rosyjskich surowców?
Forum Energii i CREA rekomendują zestaw działań, które – przy założeniu solidarnej współpracy – mogłyby doprowadzić do pełnej niezależności UE od importu paliw z Rosji:
Gaz ziemny:
- wprowadzenie zakazu importu LNG z Rosji i transakcji spotowych,
- alternatywnie: 50% cło na importowany gaz,
- zakaz przeładunku rosyjskiego LNG w portach UE,
- transparentność pochodzenia surowców i eliminacja umów ukrywających źródło.
Ropa naftowa:
- zniesienie derogacji dla rurociągu Południowa Przyjaźń,
- zakaz zawierania i odnawiania kontraktów z rosyjskimi firmami,
- egzekwowanie sankcji na produkty rafinowane,
- aktualizacja listy statków floty cieni,
- obniżenie pułapu cenowego do 30 USD za baryłkę.
LPG i nawozy:
- cła na n-butan, izobutan i nawozy z rosyjskiego gazu,
- monitoring łańcuchów dostaw i reeksportu.
Wdrożenie tych rozwiązań – według raportu – mogłoby zredukować przychody Rosji o ok. 60 mld euro rocznie, czyli niemal trzykrotnie więcej niż obecne dochody ze sprzedaży do UE.
Czas na nową, wspólnotową strategię energetyczną
W kontekście możliwego złagodzenia globalnych sankcji wobec Rosji, Forum Energii apeluje o przyjęcie nowej Strategii Zrównoważonego Bezpieczeństwa Energetycznego UE. Miałaby ona nie tylko zabezpieczyć państwa członkowskie przed szantażem energetycznym, ale również stać się impulsem dla transformacji energetycznej i wspólnotowej solidarności.
Raport „Towards Sustainable Energy Security” to nie tylko analiza obecnych problemów, ale i polityczny plan działania na najbliższe lata. Jak podkreślają autorzy, odcięcie się od rosyjskich surowców może stać się strategiczną szansą – nie zagrożeniem.
Zobacz również:- UE twardo wobec Rosji: koniec importu paliw choćby po zakończeniu wojny
- Francja i Belgia ostrożne ws. zakazu LNG z Rosji – żądają gwarancji
- USA wyprzedza Rosję w dostawach gazu do UE
Źródło: Forum Energii
