1 dzień temu
Wielka Brytania i Unia Europejska zawarły „historyczne” porozumienie dotyczące przyszłości Gibraltaru. Oznacza to koniec wieloletnich, burzliwych negocjacji w sprawie statusu tego terytorium zamorskiego po brexicie.
Na mocy umowy na lotnisku i w porcie Gibraltaru wprowadzi się kontrole paszportowe strefy Schengen i Wielkiej Brytanii, a dla 15 tys. osób, które codziennie przekraczają granicę między Gibraltarem a sąsiadującą Hiszpanią, zniesione zostaną kontrole dowodów osobistych i kart pobytu.
Porozumienie znosi też kontrole towarów. Ma ono ponadto wzmocnić współpracę UE–Wielka Brytania w innych obszarach, takich jak pomoc publiczna, opodatkowanie czy egzekwowanie prawa.
Gibraltar, którego status jako terytorium brytyjskiego od dawna kwestionuje Hiszpania, zgodnie z porozumieniem pozostanie częścią Zjednoczonego Królestwa.
Komisarz UE ds. handlu Maroš Šefčovič określił umowę jako „historyczną” i dodał, iż „otwiera ona nowy rozdział w naszych relacjach” po formalnym wyjściu Wielkiej Brytanii z UE w 2020 roku.
Brytyjski minister spraw zagranicznych David Lammy stwierdził z kolei, iż obecny rząd Partii Pracy „odziedziczył sytuację” po poprzednim gabinecie torysów, „który wywołał zagrożenie dla gospodarki Gibraltaru i stylu życia jego mieszkańców”.
– Dzisiejszy przełom to praktyczne rozwiązanie po latach niepewności – dodał.
„Zabezpieczenie dobrobytu regionu”
„Głównym celem przyszłej umowy jest zabezpieczenie przyszłego dobrobytu całego regionu. Zostanie to osiągnięte poprzez usunięcie wszelkich barier fizycznych, kontroli osób i towarów przemieszczających się między Hiszpanią a Gibraltarem, przy jednoczesnym zachowaniu strefy Schengen, jednolitego rynku UE i unii celnej”, napisano we wspólnym oświadczeniu.
„Strony są przekonane, iż niniejsza umowa przyczyni się do wzrostu dobrobytu i przyniesie zaufanie, pewność prawną i stabilność w życiu i dobrobycie mieszkańców całego regionu”, wskazano.
Negocjacje dotyczące statusu Gibraltaru trwały kilka lat. Przyszłości tego terytorium nie uregulowano w umowie o wolnym handlu między UE a Wielką Brytanią z 2020 roku, tzw. umowie brexitowej.
Obecnie na Gibraltarze mieszka około 34 tys. osób. To terytorium o powierzchni 6,7 km² Hiszpania przekazała Brytyjczykom w 1713 roku.
