Brak wsparcia dla pomp ciepła w nowych planach Komisji Europejskiej
26 lutego 2025 roku Komisja Europejska przedstawiła dwa najważniejsze dokumenty: Clean Industrial Deal oraz Action Plan for Affordable Energy. Ich celem jest wsparcie europejskiego przemysłu czystych technologii oraz obniżenie cen energii elektrycznej. Więcej na ten temat: KE ogłasza Czysty Ład Przemysłowy! 100 mld euro na tańszą energię i zielony przemysł. Pomimo deklaracji o konieczności ograniczenia importu paliw kopalnych, nie wskazano konkretnych mechanizmów wspierających rozwój pomp ciepła.
To duże zaskoczenie, ponieważ elektryfikacja ogrzewania mogłaby ograniczyć wydatki na import surowców o 60 miliardów euro rocznie. Pompy ciepła są w tej chwili najbardziej efektywną technologią dekarbonizacji ogrzewania. Mimo to, brak odpowiednich regulacji może osłabić ich rozwój na europejskim rynku.
PORT PC wskazuje cztery najważniejsze priorytety
Zdaniem Polskiej Organizacji Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC), Unia Europejska powinna podjąć działania w czterech kluczowych obszarach:
- Obniżenie kosztów energii elektrycznej
Obecnie użytkownicy pomp ciepła często płacą więcej za ogrzewanie niż właściciele kotłów na gaz, ponieważ gaz przez cały czas korzysta z subsydiów. Bez reformy cen energii elektrycznej elektryfikacja ogrzewania nie będzie powszechna. - Długoterminowe wsparcie rynku pomp ciepła
W wielu krajach UE brakuje jasnych regulacji dotyczących systemów grzewczych. Niepewność co do przyszłości rynku sprawia, iż producenci nie inwestują w nowe fabryki w Europie. - Priorytet dla europejskiej produkcji
Obecnie 60-73% pomp ciepła sprzedawanych w UE jest produkowanych na jej terenie, jednak rośnie import tańszych urządzeń spoza Europy. Bez wsparcia dla europejskich łańcuchów dostaw rynek może się zdestabilizować. - Wsparcie dla pomp ciepła w przemyśle i ciepłownictwie
Unijne dokumenty nie uwzględniają potencjału dużych pomp ciepła dla przemysłu i ciepłownictwa. Tymczasem ich szersze zastosowanie mogłoby gwałtownie zastąpić paliwa kopalne w tych sektorach.
Spadek sprzedaży pomp ciepła – Europa traci szansę na rozwój?
Rok 2024 był trudny dla branży. Sprzedaż pomp ciepła w Europie spadła o 23%, a w Polsce o ponad 35%. Główne przyczyny to:
- spowolnienie gospodarcze,
- brak stabilnej polityki energetycznej,
- subsydiowanie gazu,
- dezinformacja dotycząca pomp ciepła.
Jeśli Komisja Europejska nie podejmie działań, trend ten może się pogłębić, a UE straci szansę na rozwój kluczowego sektora czystych technologii.
Eksperci PORT PC apelują o zmiany
Zdaniem Małgorzaty Smuczyńskiej, wiceprezes PORT PC, brak działań na rzecz pomp ciepła wpływa negatywnie na decyzje inwestycyjne.
Europa ma ogromny potencjał w zakresie produkcji czystych technologii takich jak pompy ciepła. Jednak popyt na te urządzenia w ostatnim czasie znacznie zmalał i było to w dużej mierze spowodowane dezinformacją, niekorzystną polityką w zakresie cen energii czy zmianami w programach dofinansowań. To wszystko wpływa negatywnie na decyzje inwestycyjne związane z budową fabryk pomp ciepła i komponentów do ich produkcji. Wiemy, iż zbyt wiele przeszkód przez cały czas stoi na drodze naszym europejskim firmom: od wysokich cen energii po nadmierne obciążenia regulacyjne. Mam nadzieję, iż Clean Industrial Deal stworzy korzystne warunki do dynamicznego rozwoju tego biznesu w Europie.
Z kolei Paweł Lachman, prezes PORT PC, podkreśla, iż czas na konkretne działania:
Pompy ciepła nie są już tylko technologią przyszłości, stały się niewątpliwie technologią teraźniejszości. Nie można dłużej czekać na zdecydowane działania, które stworzą stabilne warunki dla rozwoju rynku. Komisja Europejska musi jasno określić, jak zamierza wspierać europejskich producentów pomp ciepła i komponentów oraz jakie działania będą podjęte, by obniżyć ceny energii elektrycznej i zapewnić przewidywalność regulacyjną.
Unia Europejska potrzebuje jasnej polityki dla pomp ciepła
PORT PC apeluje do Komisji Europejskiej o wdrożenie konkretnych rozwiązań:
- Reforma cen energii elektrycznej, aby użytkownicy pomp ciepła nie płacili więcej niż właściciele kotłów gazowych.
- Stabilne regulacje i wsparcie, które pozwolą producentom planować inwestycje.
- Promowanie europejskiej produkcji pomp ciepła, aby chronić lokalne rynki przed tańszym importem.
- Rozszerzenie programów wsparcia dla pomp ciepła w przemyśle i ciepłownictwie.
Brak działań może zahamować rozwój rynku i osłabić europejski przemysł pomp ciepła, który jest kluczowym elementem transformacji energetycznej.
