Unia Europejska chce odegrać aktywną rolę w procesie humanitarnej odbudowy i politycznej stabilizacji Strefy Gazy po zawieszeniu broni między Izraelem a Hamasem. W najnowszym wystąpieniu przedstawiciel UE podkreślił, iż sytuacja w regionie „ewoluuje szybko, ale pozostaje głęboko krucha”.
Konflikt w Gazie wciąż pozostaje centralnym elementem polityki regionalnej. Pomimo niedawnego zawieszenia broni i porozumienia dotyczącego uwolnienia zakładników. „Warunki życia w regionie pozostają katastrofalne” – zaznaczyła Dubravka Šuica, komisarz UE ds. regionu Morza Śródziemnego.
– Pierwsza faza porozumienia przyniosła obiecujące oznaki wraz z uwolnieniem zakładników i więźniów politycznych. To znaczące osiągnięcie i ogromna ulga dla ich rodzin – podkreśliła Šuica.
Jednocześnie wskazała, iż konieczne są dalsze działania, obejmujące pełne uwolnienie wszystkich zakładników, wycofanie armii izraelskiej zgodnie z ustaleniami oraz zapewnienie „znacznego i niezakłóconego przepływu pomocy humanitarnej do Gazy”.
Wsparcie humanitarne i rola ONZ
Unia planuje zwiększyć skalę pomocy poprzez most powietrzny i wszystkie dostępne trasy dostępu, w tym korytarz cypryjski. Rozważana jest również ewakuacja palestyńskich pacjentów do Europy w ramach mechanizmu ochrony ludności UE. Komisja bierze pod uwagę także skierowanie europejskich zasobów ochrony cywilnej do działań takich jak poszukiwania i ratownictwo, usuwanie gruzów czy odkażanie terenów.
– Możemy również rozważyć rozmieszczenie europejskich zasobów ochrony ludności, aby wesprzeć najważniejsze operacje, takie jak poszukiwania i ratownictwo, usuwanie gruzów oraz dekontaminacja – zaznaczyła Šuica, dodając, iż obecność Narodów Zjednoczonych „jest niezbędna do osiągnięcia natychmiastowej ulgi humanitarnej”.
Wśród narzędzi UE wsparcia bezpieczeństwa wymieniła misję EUBAM-RAFAH, gotową do ponownego rozmieszczenia w celu zapewnienia obecności strony trzeciej na przejściu w Rafah. Rozważane jest także rozszerzenie działalności szkoleniowej EUPOL-COPPS w Gazie, a także finansowanie i dostarczenie ekspertyzy w zakresie rozbrojenia, demobilizacji i reintegracji. Jak podkreśliła komisarz, wszystkie te działania „muszą być osadzone w jasnym procesie politycznym”.
Wzmocnienie struktur palestyńskich
W zakresie zarządzania Unia rozważa członkostwo w Radzie Nadzorczej ds. Pokoju oraz udzielanie wsparcia technicznego Technokratycznemu Komitetowi Palestyńskiemu.
– Na kwestie zarządzania Unia Europejska była konsekwentnie jasna co do potrzeby roli Autonomii Palestyńskiej w przyszłości Gazy – wskazała Šuica.
Komisja ocenia w tej chwili możliwości wsparcia odbudowy Gazy, zgodnie z zapowiedzią przewodniczącej Ursuli von der Leyen o dedykowanym pakiecie pomocy dla regionu.
– Unia Europejska pozostaje niezmiennie zaangażowana w rozwiązanie dwupaństwowe. Zapewnienie wyraźnego horyzontu politycznego dla Palestyńczyków to nie tylko kwestia pilnej potrzeby, ale warunek powodzenia planu pokojowego – podkreśliła komisarz.
Krytyczny moment dla regionu
Unia konsekwentnie podkreśla konieczność udziału Autonomii Palestyńskiej w przyszłości regionu i zwraca uwagę na potrzebę reform, które będą monitorowane w ramach nowo utworzonej Grupy Darczyńców Palestyny. Grupa ma umożliwić Autonomii prezentację postępów w realizacji reform i przyciągnąć nowych partnerów regionalnych oraz koordynować wysiłki na rzecz odbudowy Gazy, gdy sytuacja na to pozwoli.
– Zapewnienie wyraźnej perspektywy politycznej dla Palestyńczyków nie jest tylko kwestią natychmiastowej potrzeby, ale najważniejsze dla skutecznej realizacji planu pokojowego – podkreśliła Šuica. Komisarz zakończyła swoje wystąpienie apelem o trwałe i skoordynowane działania: choć ostatnie wydarzenia w Gazie dają promyki nadziei, potrzebne są wysiłki, które zapewnią trwały pokój.