Historyczny spadek zużycia i produkcji węgla w Unii Europejskiej
Z danych Eurostatu wynika, iż w 2024 roku produkcja węgla w Unii Europejskiej wyniosła 242 mln ton. To spadek o 12% w porównaniu z rokiem 2023. Zużycie węgla również znacząco zmalało – do 306 mln ton, co oznacza spadek o 13% rok do roku.
Warto zauważyć, iż pomiędzy 2022 a 2023 rokiem odnotowano jeszcze większe roczne spadki – produkcja spadła wtedy o 21%, a zużycie o 23%. Dane te pokazują, iż proces odchodzenia od węgla w UE przyspiesza.

Malejąca rola węgla w produkcji energii elektrycznej
Spadek konsumpcji węgla wiąże się z jego coraz mniejszym udziałem w miksie energetycznym Unii Europejskiej. W 2023 roku udział węgla w produkcji energii elektrycznej wyniósł 12%, podczas gdy rok wcześniej było to jeszcze 16%.
Tendencja ta odzwierciedla zmiany w polityce energetycznej i rosnącą rolę źródeł odnawialnych. W ciągu ostatnich trzech dekad produkcja i zużycie węgla systematycznie malały.
Drastyczny spadek importu węgla z Rosji
Istotną zmianą na rynku węgla w UE jest niemal całkowite wycofanie się Rosji z pozycji głównego dostawcy. Między 2021 a 2023 rokiem import węgla z Rosji spadł o 98%. Bezpośrednią przyczyną tego spadku było embargo na import rosyjskiego węgla, które weszło w życie w sierpniu 2022 roku. Była to reakcja Unii Europejskiej na agresję Rosji na Ukrainę.
W efekcie w 2023 roku aż 90% unijnego importu węgla pochodziło z pięciu państw. Największymi dostawcami były Australia i Stany Zjednoczone, z udziałem po 25% każdy. Kolejne miejsca zajęły Kolumbia (18%), Republika Południowej Afryki (14%) oraz Kazachstan (9%).

Zależność od importu węgla wciąż niższa niż dla ropy i gazu
Mimo zmniejszenia zużycia, Unia Europejska pozostaje importerem netto węgla kamiennego. W 2023 roku wskaźnik zależności importowej dla tego surowca wyniósł 67%. Jest on jednak wyraźnie niższy niż w przypadku ropy naftowej (95%) i gazu ziemnego (90%).
Zmiany te nie tylko wpływają na unijną politykę energetyczną, ale także na bezpieczeństwo dostaw surowców energetycznych. Wzrost udziału alternatywnych źródeł energii pozwala ograniczać import paliw kopalnych.
Wieloletni trend spadkowy na rynku węgla
Opublikowane przez Eurostat dane obejmujące okres od 1990 do 2024 roku pokazują wyraźny i stały trend spadkowy w zakresie produkcji i konsumpcji węgla w UE. W 1990 roku zużycie przekraczało 1 000 mln ton, a produkcja wynosiła ponad 900 mln ton. W ciągu 34 lat oba wskaźniki spadły o ponad 65%.
Warto podkreślić, iż choćby chwilowe wzrosty, jak te obserwowane w latach 2002-2008, nie zatrzymały długoterminowego spadku.
Zobacz również:- Węgiel w odwrocie, atom rośnie. Eurostat podsumowuje 2024 rok w energetyce UE
- Ogrzewanie pochłania 62,5% energii w domach UE – dane Eurostatu
- Jak UE realizuje Cele Zrównoważonego Rozwoju? Sprawdź na webinarze Eurostatu
Źródło: Eurostat