Trump powtarza liczne fałszywe twierdzenia w przemówieniu w czasie największej oglądalności

Prezydent Donald Trump wygłosił serię fałszywych twierdzeń podczas swojego orędzia w Białym Domu w środę wieczorem, w czasie największej oglądalności, z których większość została już wcześniej obalona. Oto weryfikacja faktów.

Inflacja i gospodarka

Inflacja za rządów Trumpa: Pod koniec przemówienia Trump fałszywie stwierdził, iż „inflacja została zatrzymana”. Inflacja nie ustała; roczna stopa inflacji we wrześniu, wynosząca 3,0% , była taka sama jak w styczniu, kiedy Trump powrócił do urzędu – w rzeczywistości, jeżeli przesuniemy ją do wielu miejsc po przecinku, stopa we wrześniu była nieznacznie wyższa – a wrzesień był piątym z rzędu miesiącem, w którym roczna stopa inflacji rosła.

Inflacja za rządów Bidena: Trump powtórzył swoje fałszywe twierdzenie, iż „kiedy obejmowałem urząd, inflacja była najgorsza od 48 lat, a niektórzy powiedzieliby, iż w całej historii naszego kraju”.

Rok do roku stopa inflacji w ostatnim pełnym miesiącu administracji Bidena, grudniu 2024 r., wyniosła 2,9% ; w styczniu 2025 r. , miesiącu drugiej inauguracji Trumpa, wynosiła 3,0%. Jest to ta sama wartość, co najnowszy dostępny wskaźnik w momencie wystąpienia Trumpa w środę, 3,0% we wrześniu 2025 r . (Listopadowa stopa ma zostać opublikowana w czwartek rano). Nie wiemy, kogo Trump miał na myśli, mówiąc „niektórzy powiedzieliby”, ale ani liczba z grudnia 2024 r., ani liczba ze stycznia 2025 r. nie były choćby bliskie najgorszej inflacji od dziesięcioleci, a choćby w historii.

Prawdą jest, iż roczna stopa inflacji w USA osiągnęła szczyt od około 40 lat (a nie od 48 lat) za rządów Bidena w czerwcu 2022 roku, wynosząc 9,1%, ale choćby ten wynik nie zbliżył się do rekordu wszech czasów wynoszącego 23,7%, ustanowionego w 1920 roku – i to ponad dwa lata przed powrotem Trumpa. Inflacja gwałtownie spadła przed inauguracją Trumpa.

Skumulowany wzrost cen od początku do końca rządów Bidena również nie był najgorszy w historii USA. Dane federalne pokazują , iż skumulowana inflacja za rządów Bidena była o połowę niższa niż za kadencji prezydenta Jimmy’ego Cartera.

Ceny artykułów spożywczych: Po odnotowaniu, iż cena jaj gwałtownie spadła od marca, Trump dodał: „A wszystko inne gwałtownie spada”. Nie jest to prawdą, choćby jeżeli mówił konkretnie o cenach artykułów spożywczych, które wzrosły w tym roku. Dane dotyczące wskaźnika cen konsumpcyjnych (CPI) pokazują, iż od czasu jego powrotu do urzędu znacznie więcej artykułów spożywczych podrożało niż spadło. Najnowsze dostępne dane dotyczące wskaźnika CPI za wrzesień, dostępne w momencie jego wystąpienia w środę, wykazały, iż średnie ceny artykułów spożywczych wzrosły o około 2,7% od września 2024 r.; o około 1,4% od stycznia 2025 r., miesiąca powrotu Trumpa do urzędu; oraz o około 0,3% od sierpnia do września.

Istnieje prawdopodobieństwo, iż dane za listopad, które mają zostać opublikowane w czwartek, pokażą spadek cen artykułów spożywczych w ujęciu miesięcznym, jednak niemal na pewno ceny te pozostaną na poziomie wyższym w trakcie kadencji Trumpa.

Ceny leków na receptę: Trump powtórzył swoje fałszywe twierdzenie, iż wydane przez niego rozporządzenie wykonawcze w sprawie cen leków na receptę obniży je „nawet o 400, 500, a choćby 600%”. Te liczby są matematycznie niemożliwe; gdyby prezydent magicznie zmusił firmy do obniżenia cen wszystkich leków do 0 dolarów, oznaczałoby to obniżkę o 100%.

Ceny benzyny: Trump powiedział: „W większości kraju benzyna kosztuje teraz mniej niż 2,50 dolara za galon, a w niektórych stanach cena spadła właśnie do 1,99 dolara za galon”. Te twierdzenia wymagają kontekstu.

Według danych opublikowanych przez AAA w środę tylko w czterech stanach średnia cena galonu benzyny zwykłej była niższa niż 2,50 dolara : Oklahoma, Arkansas, Iowa i Kolorado. (W dziewięciu kolejnych stanach średnia cena mieściła się w przedziale od 2,50 do 2,60 dolara za galon). Średnia krajowa AAA wyniosła 2,905 dolara za galon.

Żaden stan nie miał średniej ceny poniżej 2,339 dolara za galon w Oklahomie. I choć niektóre stacje w całym kraju oferowały benzynę za 1,99 dolara za galon lub mniej, liczba ta była niewielka; Patrick De Haan, szef działu analiz ropy naftowej w firmie GasBuddy, oszacował, iż dotyczyło to od 75 do 100 stacji spośród dziesiątek tysięcy stacji GasBuddy w całym kraju. (Nie wliczając innych oferujących specjalne zniżki).

Inwestycje w USA w tym roku: Trump powtórzył swoje fałszywe twierdzenie, iż podczas jego drugiej prezydentury w USA zainwestowano „18 bilionów dolarów”, mówiąc w środę: „Zabezpieczyłem rekordową kwotę 18 bilionów dolarów inwestycji w Stanach Zjednoczonych”. Ta kwota jest fikcją. W momencie jego wypowiedzi w środę strona internetowa Białego Domu podawała kwotę „9,6 biliona dolarów”, co jest znaczną przesadą; szczegółowa analiza CNN z października wykazała, iż ​​Biały Dom liczył biliony dolarów w niejasnych deklaracjach inwestycyjnych, deklaracjach dotyczących „handlu dwustronnego” lub „wymiany gospodarczej”, a nie inwestycji w USA, lub niejasnych oświadczeniach, które choćby nie sięgały poziomu deklaracji.

Imigracja i polityka zagraniczna

Trump i wojny: Trump powtórzył swoje fałszywe twierdzenie, iż w tym roku zakończył osiem wojen, mówiąc w środę: „Przywróciłem amerykańską siłę, rozstrzygnąłem osiem wojen w 10 miesięcy”. Chociaż Trump odegrał pewną rolę w rozwiązaniu niektórych konfliktów (przynajmniej tymczasowo), liczba „osiem” jest wyraźną przesad .

Trump wcześniej wyjaśni , iż na jego liście rzekomo rozstrzygniętych wojen znajduje się wojna między Egiptem a Etiopią, ale tak naprawdę nie była to wojna; jest to długotrwały spór dyplomatyczny dotyczący dużego projektu etiopskiej tamy na dopływie Nilu. Lista Trumpa obejmuje inną rzekomą wojnę, która w rzeczywistości nie miała miejsca za jego prezydentury – między Serbią a Kosowem. (Czasami twierdził , iż zapobiegł wybuchowi nowej wojny między tymi dwoma podmiotami, podając kilka szczegółów na temat tego, co miał na myśli, ale to co innego niż rozstrzygnięcie faktycznej wojny). Na jego liście znajduje się również rzekomy sukces w zakończeniu wojny z udziałem Demokratycznej Republiki Konga i Rwandy, ale wojna ta trwa pomimo porozumienia pokojowego wynegocjowanego przez administrację Trumpa w tym roku – którego nigdy nie podpisała wiodąca koalicja rebeliantów prowadząca walki.

Na liście Trumpa znalazł się również konflikt zbrojny między Tajlandią a Kambodżą, gdzie walki wybuchły ponownie w tym miesiącu i trwały do ​​tego tygodnia, pomimo porozumienia pokojowego wynegocjowanego przez administrację Trumpa na początku rok .

Można dyskutować o znaczeniu roli Trumpa w zakończeniu pozostałych konfliktów z jego listy, a choćby kwestionować, czy niektóre z nich rzeczywiście się zakończyły; na przykład, w listopadzie, po październikowym porozumieniu o zawieszeniu broni między Izraelem a Hamasem, nadal dochodziło do zabójstw w Strefie Gazy. Niezależnie od tego, liczba „ósemek” podana przez Trumpa jest ewidentnie zawyżona.

Migracja i Biden: Trump powtórzył swoje fałszywe twierdzenie, iż „25 milionów” migrantów wjechało do kraju za rządów Bidena. Liczba „25 milionów” jest fałszywa; choćby poprzednia liczba Trumpa „21 milionów” była rażącą przesadą . Do grudnia 2024 roku, ostatniego pełnego miesiąca administracji Bidena, rząd federalny odnotował mniej niż 11 milionów „spotkań” z migrantami w całym kraju podczas tej administracji, w tym miliony, które zostały gwałtownie wydalone z kraju. choćby dodając tzw. uciekinierów, którzy uniknęli wykrycia, szacowanych przez Republikanów w Izbie Reprezentantów na około 2,2 miliona, nie ma mowy, aby suma ta była choć bliska temu, co powiedział Trump.

Żołnierz armii amerykańskiej zamyka przejście graniczne na granicy USA z Meksykiem w Eagle Pass w Teksasie, 24 stycznia, po tym jak prezydent Donald Trump nakazał zwiększenie liczby żołnierzy na granicy z Meksykiem w ramach działań mających na celu ograniczenie imigracji.

Trump powtórzył również swoje bezpodstawne twierdzenie, iż podczas administracji Bidena kraje zagraniczne opróżniły swoje więzienia i zakłady psychiatryczne, aby w jakiś sposób wysłać ludzi w nich do USA jako migrantów, twierdząc, iż „wielu” członków rzekomej „armii 25 milionów ludzi” pochodziło „z więzień i aresztów, zakładów psychiatrycznych i domów wariatów”. Trump nigdy nie dostarczył potwierdzenia takich twierdzeń o krajach zagranicznych w ogóle lub o konkretnych miejscach, które wymienił w przeszłości: Wenezueli i „Kongo”. Eksperci ds. Wenezueli, Demokratycznej Republiki Konga i sąsiedniej Republiki Konga stwierdzili podczas administracji Bidena, iż ​​nie widzieli żadnych podstaw dla historii Trumpa, rządy obu państw Konga powiedziały CNN, iż historie są fałszywe , a ekspert ds. globalnej populacji więziennej powiedziała CNN, iż nie widzi „absolutnie żadnych dowodów” na to, iż jakikolwiek kraj opróżnia swoje więzienia, aby w jakiś sposób wypuścić więźniów do USA.

Inne tematy

Ustawa Trumpa i Ubezpieczenia Społeczne: Trump powtórzył fałszywe twierdzenie, iż duży projekt ustawy wewnętrznej, który podpisał na początku tego roku, obejmuje „brak podatku od Ubezpieczeń Społecznych”. Ustawa rzeczywiście wprowadziła dodatkową, tymczasową ulgę podatkową w wysokości 6000 dolarów rocznie dla osób w wieku 65 lat i starszych (z mniejszym odliczeniem dla osób zarabiających 75 000 dolarów rocznie lub więcej), ale sam Biały Dom pośrednio przyznał, iż miliony odbiorców Ubezpieczeń Społecznych w wieku 65 lat i starszych będzie przez cały czas płacić podatki od swoich świadczeń – a to nowe odliczenie, które wygasa w 2028 roku, nie dotyczy choćby odbiorców Ubezpieczeń Społecznych, którzy nie ukończyli 65 lat .

Biden, przestępczość i organy ścigania: Trump fałszywie twierdził, iż za czasów Bidena „przestępczość osiągnęła rekordowy poziom, a organy ścigania i tego typu słowa były absolutnie zakazane”. Żadne z tych dwóch twierdzeń nie jest prawdziwe.

Za czasów Bidena nie obowiązywał zakaz używania określenia „organy ścigania”; sama administracja Bidena wielokrotnie go używała. Za Bidena przestępczość nie osiągnęła choćby rekordowego poziomu. Przestępczość w USA była znacznie wyższa na początku lat 90. oraz w różnych okresach lat 70. i 80. XX wieku niż w latach 20. XXI wieku za rządów Bidena i Trumpa.

Liczba morderstw gwałtownie wzrosła w całym kraju w związku z zamieszaniem na wczesnym etapie pandemii COVID-19, zarówno za prezydentury Trumpa w 2020 roku, jak i Bidena w 2021 roku . Dane FBI pokazały jednak, iż zarówno liczba przestępstw z użyciem przemocy, jak i przestępstw przeciwko mieniu spadła w całym kraju za prezydentury Bidena w 2023 i 2024 roku. Trump zakwestionował dane FBI i chociaż mają one wady i ograniczenia, nie ma podstaw, by twierdzić, iż przestępczość osiągnęła rekordowy poziom w erze Bidena.