Trump kontra CHIPS Act: Czy Ameryka straci swoją technologiczną przewagę?

1 tydzień temu

Donald Trump, obecny prezydent Stanów Zjednoczonych, niedawno wezwał do zniesienia CHIPS and Science Act, flagowego projektu poprzedniej administracji Joe Bidena, który przewiduje 52 miliardy dolarów na wsparcie amerykańskiego przemysłu półprzewodnikowego. Trump argumentuje, iż ustawa jest przykładem nadmiernej ingerencji rządu w rynek i niepotrzebnego marnowania pieniędzy podatników. Zamiast subsydiów, proponuje kontynuację swojej polityki niskich podatków i deregulacji, która – jego zdaniem – lepiej przyciągnie inwestycje do USA.

Ta propozycja wywołuje jednak poważne pytania: czy zniesienie CHIPS Act nie osłabi pozycji USA w globalnym wyścigu technologicznym, szczególnie wobec agresywnej polityki Chin? Co stanie się z firmami, które już zainwestowały miliardy dolarów w amerykańskie fabryki półprzewodników, licząc na wsparcie rządu? I czy Ameryka może sobie pozwolić na rezygnację z tej strategicznej inicjatywy w czasie, gdy Chiny intensywnie rozwijają swoje możliwości w dziedzinie zaawansowanych technologii?

W tym kontekście propozycja Trumpa staje się nie tylko kwestią polityczną, ale także strategicznym dylematem, który może zaważyć na przyszłości amerykańskiej gospodarki i jej pozycji na arenie międzynarodowej.

Historia CHIPS and Science Act

CHIPS and Science Act (Creating Helpful Incentives to Produce Semiconductors for America) to ustawa przyjęta przez Kongres Stanów Zjednoczonych w lipcu 2022 roku, podpisana przez prezydenta Joe Bidena 9 sierpnia 2022 roku. Ustawa ta ma na celu wzmocnienie amerykańskiego przemysłu półprzewodnikowego oraz innowacji technologicznych w odpowiedzi na globalne wyzwania, szczególnie ze strony Chin. Jej korzenie sięgają obaw związanych z uzależnieniem USA od zagranicznych dostawców półprzewodników, które są najważniejsze dla przemysłu obronnego, motoryzacyjnego, telekomunikacyjnego i technologicznego.

Ustawa przewiduje przeznaczenie 52 miliardów dolarów na subsydia dla firm produkujących półprzewodniki w USA, a także dodatkowe fundusze na badania i rozwój oraz edukację w dziedzinie nauk ścisłych i technologii. Była to część szerszej strategii administracji Bidena, mającej na celu odbudowę amerykańskiej przewagi technologicznej i konkurencyjności na arenie międzynarodowej.

Cele CHIPS and Science Act

Redukcja zależności od zagranicznych dostawców półprzewodników – USA chcą zmniejszyć swoje uzależnienie od Tajwanu, Korei Południowej i Chin, które dominują w globalnym łańcuchu dostaw półprzewodników.
Stworzenie nowych miejsc pracy – Inwestycje w produkcję półprzewodników mają generować wysokopłatne miejsca pracy w USA.
Wzmocnienie bezpieczeństwa narodowego – Półprzewodniki są najważniejsze dla systemów obronnych, a ich produkcja na terenie USA ma zapewnić większą kontrolę nad tym strategicznym sektorem.
Promowanie innowacji – Ustawa ma wspierać badania i rozwój w dziedzinach takich jak sztuczna inteligencja, kwantowe obliczenia i energia odnawialna.

Promocja CHIPS Act przez administrację Bidena

Administracja Bidena promowała CHIPS Act jako najważniejszy element strategii gospodarczej i bezpieczeństwa narodowego. Prezydent Biden podkreślał, iż inwestycje w półprzewodniki są niezbędne do utrzymania amerykańskiej konkurencyjności na arenie międzynarodowej. W swoich wystąpieniach Biden często wskazywał na zagrożenia związane z uzależnieniem od zagranicznych dostawców, szczególnie w kontekście napięć geopolitycznych z Chinami.

Administracja współpracowała z kongresmenami z obu partii, aby zapewnić poparcie dla ustawy, argumentując, iż jest to inwestycja w przyszłość Ameryki. W ramach promocji ustawy, Biden odwiedzał fabryki półprzewodników i spotykał się z przedstawicielami przemysłu, podkreślając korzyści płynące z lokalnej produkcji.

Propozycja Trumpa i jej implikacje dla inwestorów

Donald Trump podczas 4 marca br. wezwał do zniesienia CHIPS Act, argumentując, iż jest to niepotrzebna ingerencja rządu w rynek. Trump uważa, iż subsydia dla firm półprzewodnikowych są kosztowne i nieefektywne, a zamiast tego należy skupić się na obniżeniu podatków i deregulacji, aby przyciągnąć inwestycje.

Dla inwestorów, którzy już zaangażowali się w projekty w USA pod wpływem CHIPS Act, propozycja Trumpa może oznaczać niepewność. Firmy, które otrzymały lub planują otrzymać subsydia, mogą obawiać się zmian w polityce rządu amerykańskiego, co może wpłynąć na ich plany inwestycyjne. Ponadto, zniesienie ustawy mogłoby osłabić konkurencyjność USA w stosunku do innych krajów, takich jak Chiny, które aktywnie wspierają swój przemysł półprzewodnikowy.

Prezydent przytoczył niedawne przykłady międzynarodowych firm technologicznych, takich jak japoński SoftBank i Taiwan Semiconductor Manufacturing Co. (TSMC), które ogłosiły nowe inwestycje w USA, mówiąc, że

„Wasza ustawa CHIPS to okropna, okropna rzecz. Dajemy setki miliardów dolarów i to nic nie znaczy… Nie musimy dawać im pieniędzy”.

TSMC i Samsung to dwaj potencjalnie najwięksi beneficjenci ustawy CHIPS, którzy mieli otrzymać odpowiednio 6,6 mld USD i 4,75 mld USD bezpośredniego finansowania rządowego.

Porównanie z polityką Chin wobec inwestycji zagranicznych

Chiny od lat prowadzą agresywną politykę wspierania swojego przemysłu półprzewodnikowego, oferując hojne subsydia, ulgi podatkowe i inne zachęty dla firm krajowych i zagranicznych. Rząd chiński traktuje półprzewodniki jako strategiczny sektor, najważniejszy dla realizacji celów gospodarczych i technologicznych, takich jak inicjatywa “Made in China 2025”.

W przeciwieństwie do USA, gdzie CHIPS Act jest częścią szerszej strategii, Chiny mają bardziej scentralizowane i długoterminowe podejście do wspierania przemysłu. Jednak chińska polityka często wiąże się z wymogami transferu technologii, co budzi obawy wśród zagranicznych inwestorów i rządów.

Podsumowując, podczas gdy USA starają się odbudować swoją pozycję w globalnym łańcuchu dostaw półprzewodników poprzez CHIPS Act, Chiny kontynuują swoją politykę agresywnego wspierania przemysłu, często kosztem zagranicznych konkurentów. Propozycja Trumpa mogłaby osłabić pozycję USA w tym wyścigu, zwiększając niepewność wśród inwestorów.

Źródła