Transformacja energetyczna a wzrost PKB – raport SGH i Forum Ekonomicznego

2 godzin temu

Zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii (OZE) pozytywnie wpływa na rozwój gospodarczy, ale tempo transformacji energetycznej musi być dostosowane do realiów krajowych – wynika z raportu Szkoły Głównej Handlowej i Forum Ekonomicznego 2025. Polska, ze względu na największe w regionie uzależnienie od węgla, potrzebuje szczególnie wyważonej strategii zmian – informuje agencja Newseria Biznes.

OZE a wzrost PKB

Raport przygotowany przez Szkoły Głównej Handlowej i Forum Ekonomiczne wskazuje, iż transformacja energetyczna, w tym wzrost roli odnawialnych źródeł energii, sprzyja wzrostowi PKB w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Jednocześnie badania pokazują, iż zbyt szybkie tempo zmian nie przynosi równie pozytywnych efektów w krótkim okresie.

– W raporcie zidentyfikowaliśmy pozytywny wpływ transformacji energetycznej i rosnącej roli OZE na wzrost gospodarczy. Ważne jest jednak, by proces ten nie był zbyt drastyczny, bo transformacja to wielopłaszczyznowy i długofalowy proces – podkreśla dr Tomasz P. Wiśniewski, kierownik Zakładu Unii Europejskiej w SGH, współautor opracowania.

Polska najbardziej uzależniona od węgla

W 2023 roku paliwa kopalne odpowiadały w Polsce za aż 88 proc. miksu energetycznego, co jest najwyższym wynikiem w regionie. Dla porównania: w Estonii udział ten wynosił ok. 85 proc., a na Litwie ponad 82 proc. Najniższy poziom odnotowano w Słowenii – 56 proc. Część państw regionu wspiera się także energetyką jądrową, która w ich miksach odpowiada za 8–25 proc.

– Polska ma najbardziej węglowy miks energetyczny w Europie. Dlatego tempo transformacji musi być odpowiednio dostosowane. Samo zwiększanie udziału OZE daje korzyści, natomiast gwałtowne tempo zmian w krótkim okresie już nie – dodaje dr Wiśniewski.

OZE i gospodarka – zależność dwukierunkowa

Raport wskazuje również, iż między rozwojem gospodarczym a udziałem OZE istnieje silna dwukierunkowa zależność. Wyższy poziom PKB sprzyja większym inwestycjom w OZE, a te z kolei stymulują dalszy rozwój gospodarki.

W Polsce udział OZE wzrósł z 0,8 proc. w 2001 roku do 12,2 proc. w 2023 roku – to przyrost o 11,4 punktu procentowego, zbliżony do średniej regionalnej (11,1 pp.). Największy wzrost odnotowały Litwa (16,4 pp.), Estonia (15,4 pp.) i Bułgaria (12,9 pp.). Polska osiągnęła przy tym jeden z najlepszych wyników w regionie pod względem dynamiki wzrostu, która wyniosła 13 proc. CAGR – szybciej rozwijały się tylko Estonia, Węgry i Litwa.

Własna ścieżka transformacji

Eksperci podkreślają, iż transformacja energetyczna to nie tylko rozwój OZE, ale również dostosowanie sieci elektroenergetycznej i sposobu korzystania z energii. Każde państwo powinno wypracować własną ścieżkę zmian.

– Transformacja energetyczna nie może być realizowana w formule szokowej. Rekomendacją dla Polski jest dostosowanie ścieżki zmian do realiów gospodarki i struktury miksu energetycznego, przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z polityką klimatyczną UE – podsumowuje dr Tomasz P. Wiśniewski.