Tragedii nie ma

Serial „Czarnobyl” ubogacił język potoczny cytatem „not great – not terrible”. Wybaczcie mi banał, ale to mi się wydaje najlepszym komentarzem powyborczym.

Szału nie ma, ale tragedii też nie. PiS wprawdzie wygrał, ale drugiego takiego zwycięstwa ta partia może już nie przetrwać.

W Sejmie ledwo-ledwo utrzymali kruchą większość, którą mogą stracić po najdrobniejszym rozłamiku. A przecież partia rządząca ze swojej natury zawsze ma ten problem, iż część posłów musi oddelegować do władzy wykonawczej.

Poseł-minister czasem zwyczajnie nie może być w Sejmie, bo jest na szczycie w Brukseli. Dotąd sobie z tym radzili dzięki kontroli nad Senatem i Pałacem Namiestnikowskim. Tę pierwszą już stracili, tę drugą mogą stracić w przyszłym roku.

Senackie zwycięstwo opozycji ma wymiar raczej symboliczny niż praktyczny, ale to jednak oznacza, iż PiS w tej kadencji będzie słabszy niż w poprzedniej. Nieznacznie, ale słabszy.

Tak się nie da zbudować autorytaryzmu. Ten wymaga triumfalnego marszu od zwycięstwa do zwycięstwa, za sprawą którego rozproszona i przerażona opozycja nie będzie stawiać oporu.

Niemcy w latach 30. wymyślili na to ironiczne słowo Selbstgleichschaltung. Za jego sprawą choćby ci, którzy nie głosowali na Hitlera (czyli, przypomnę, większość społeczeństwa), woleli to ukrywać, bo po co mieć kłopoty.

W poprzedniej kadencji PiS znalazł trochę Selbstgleichschalterów np. w środowisku sędziowskim, rozumujących na zasadzie „skoro i tak sprawa jest przesądzona, to skorzystam z okazji do awansu”. Okazało się to równie nierozsądne, jak wysyłanie nagich fotek żonie kolegi.

W tej kadencji w imieniu Instytutu Wróżenia z Fusów przepowiadam, iż środowiska, które stawiały opór PiS-owi w poprzedniej kadencji – teraz będą go stawiać jeszcze silniej. Bo widzą, iż nie ma się czego bać, a klasyczne pytanie „gdzie siebie widzisz za pięć lat” sugeruje trzymanie się od chwiejącego się reżimu na bezpieczny dystans, żeby jak to się w końcu zawali, nie wylądować pod gruzem.

Senat przy Okrągłym Stole został obmyślany jako instytucja, która nie może przejąć władzy (tę komuniści chcieli utrzymać do 1993), ale może zapobiegać łamaniu praw obywatelskich. Do dzisiaj więc decyzuje o obsadzie instytucji kontrolno-hamulcowych takich, jak RPO, NIK, UODO, IPN i UKE (a kto ma UKE, ten ma przychylność prezesa Solorza).

To utrudni PiSowi zapowiadane na tę kadencję przykręcanie śruby różnym środowiskom (w tym: mojemu). Załóżmy bowiem, iż Sejm wymyśli sposób na zabronienie wykonywania komuś zawodu dziennikarza – to go przecież zatrudni Biuro Prasowe Senatu.

Jeśli więc choćby PiS kogoś wyrzuci z pracy za poglądy, to przybywa miejsc, w których będzie można przeczekać, by wrócić po zmianie władzy. Z mołojecką sławą w bonusie.

W trzecią kadencję PiS już nie wierzę, bo sam się wpakował w pułapkę: został ze swoimi hojnymi obietnicami, a nadchodzi gospodarcze spowolnienie. jeżeli Morawiecki z tego wybrnie, uznam go za geniusza.

Na mój relatywnie dobry humor wpływa też prawdopodobnie to, iż po raz pierwszy od niepamiętnych czasów głosowałem na „większe dobro” z nadzieją, iż mój głos rzeczywiście kogoś wprowadzi do Sejmu. I wprowadził! O rety!

Lewicę też czeka teraz ciężkie zadanie, ale przynajmniej nie wydaje mi się to niemożliwe. Pierwszym krokiem jest pozyskanie tych panów Jourdainów, którzy ze zdziwieniem odkryli, iż im Latarnik Wyborczy pokazuje lewicę – iż powinni opuścić pokład tonącego statku MS „Liberalizm” i zaakceptować swojego wewnętrznego lewaka.

W moim środowisku to się już dzieje. Cztery lata temu moi znajomi zupełnie serio mówili „Zandberg to komunista” i straszyli „dokwaterowywaniem lokatorów”.

Ryszard Holzer, którego pamiętam z „Gazety Wyborczej”, ogłosił tuż przed ciszą wyborczą, iż Zandberg ma komunistyczne powiązania, które ukrył poprzez… edytowanie historii (!) swojego hasła w Wikipedii. Cóż, neoliberalizm na starość bardziej niszczy szare komórki od alkoholu.

Wieczór wyborczy spędziłem w swojej redakcji. O Zandbergu mówiono już zdecydowanie z sympatią, jako obiecującym nowym liderze. Że takie herezje mówią młodzi dziennikarze, to już przywykłem, ale iż Aleksander Smolar? Że Michał Boni?

To ma jeden negatywny skutek uboczny. Jak ktoś z Razem jeszcze teraz mi powie coś o blokadzie medialnej, osobiście go palnę gumowym kurczakiem.

Kiedyś, owszem, była taka niechęć, zwłaszcza wśród redaktorów starszych choćby ode mnie. Ale im już przechodzi, obserwuję to z bliska.

Drogie razemitki, razemici i razemy niebinarne: skończyła się epoka łatwych usprawiedliwień. Już możecie, a więc także musicie.