Sześć zasad harmonijnej transformacji energetycznej z przyrodą

Zmiany klimatu i degradacja środowiska stanowią poważne zagrożenie dla ekosystemów na całym świecie. Postępująca utrata bioróżnorodności oraz coraz częstsze ekstremalne zjawiska pogodowe pokazują, jak pilna jest potrzeba odejścia od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii.

Transformacja energetyczna a ochrona ekosystemów

Energia słoneczna i wiatrowa to technologie, które najszybciej i najefektywniej mogą zastąpić paliwa kopalne. Jednak ich rozwój niesie wyzwania związane z użytkowaniem gruntów oraz wpływem na środowisko i lokalne społeczności. najważniejsze jest, by wdrażanie OZE odbywało się z poszanowaniem przyrody i ludzi.

Sześć zasad harmonijnej transformacji energetycznej

1. Przyspieszanie rozwoju przyjaznego naturze – Zintegrowane podejście do wyznaczania obszarów pod OZE, które minimalizuje wpływ na środowisko. Przykład: w Chorwacji inteligentne lokalizowanie instalacji pozwala unikać terenów cennych przyrodniczo i kulturowo.
2. Współużytkowanie terenów – Priorytetem powinny być już przekształcone obszary oraz wielofunkcyjne wykorzystanie infrastruktury. Możliwości daje np. montaż paneli PV na terenach rolnych czy zdegradowanych. W Chinach połączenie akwakultury z fotowoltaiką zwiększa efektywność i wspomaga środowisko.
3. Ochrona, odtwarzanie i wzmacnianie ekosystemów – Unikanie szkód oraz przywracanie terenów do stanu pierwotnego po zakończeniu inwestycji. W Wielkiej Brytanii firma ScottishPower Renewables prowadzi szeroko zakrojone działania na rzecz odnowy torfowisk wokół farmy wiatrowej Whitelee.
4. Monitoring i adaptacja – Wdrażanie elastycznych metod zarządzania i nowych technologii, które pozwalają reagować na zmiany w środowisku. Przykład: farma wiatrowa w Uzbekistanie stosuje sztuczną inteligencję do ochrony ptaków drapieżnych.
5. Wydłużanie cyklu życia inwestycji – Modernizacja istniejących instalacji pozwala zwiększyć produkcję energii bez dodatkowej presji na środowisko. W Indiach wymiana turbin wiatrowych w firmie Narasus Spinning Mills podwoiła roczną generację energii.
6. Zaangażowanie lokalnych społeczności – Konsultacje i udział mieszkańców są najważniejsze dla powodzenia projektów. W Sierra Leone prawo wymaga uzyskania świadomej zgody społeczności, a w Holandii rozbudowa sieci elektroenergetycznej odbywała się w ścisłej współpracy z obywatelami.

Potrzeba zintegrowanego podejścia

Stosowanie powyższych zasad wymaga powiązania planów rozwoju energetyki z celami klimatycznymi, ochroną bioróżnorodności i zrównoważonym zarządzaniem gruntami. Niezbędne są skuteczne procedury oceny oddziaływania na środowisko oraz wdrażanie innowacyjnych narzędzi, które łączą wiedzę naukową i lokalną.

Wspólna inicjatywa ekspertów

Zasady te zostały opracowane przez członków IRENA Coalition for Action oraz CLEANaction. Więcej szczegółów, przykładów polityk i studiów przypadków można znaleźć w raporcie „Nature positive energy principles: Environmental siting and permitting of solar, wind and grid infrastructure”.

Wdrażanie transformacji energetycznej powinno iść w parze z ochroną przyrody oraz zaangażowaniem społeczności lokalnych.

Zobacz również:

• Zbyt szybka transformacja energetyczna może zaszkodzić gospodarce – ostrzega ekspert SGH
• URE: Wytwórcy OZE muszą skorygować wnioski o świadectwa pochodzenia po ujemnych cenach energii na TGE
• CSIRE – podsumowanie wdrożenia w lipcu i sierpniu: najważniejsze działania i zmiany
• Nowy katalizator może zrewolucjonizować produkcję zielonego wodoru
• Rząd przyspiesza rozwój OZE mimo weta Prezydenta – uproszczenia dla energetyki wiatrowej

Źródło: IRENA