Ale jaka wystąpienie polskiego premiera ocenili posłowie poza salą plenarną? Jakie mają oczekiwania od polskiej prezydencji w Radzie UE?
Dariusz Joński (PO, Europejska Partia Ludowa) mówi wprost: „Po 20 stycznia jest nowa rzeczywistość polityczna, w której głównym priorytetem musi stać się zapewnienie bezpieczeństwa i niezależności energetycznej Europy”.
Nie chodzi tylko o odmieniane na wszystkie przypadki bezpieczeństwo Europy, ale także o status Zielonego Ładu i projektowanej transformacji energetycznej na Starym Kontynencie. Tusk z trybuny Parlamentu domagał się zmian w dyrektywie ETS-2 (handel emisjami w sektorach budowlanym, transportowym i innych), a posłowie prawicy zapowiadają domaganie się Parlamentu wycofania prawa, które mówi, iż od 2035 roku nie można będzie sprzedawać samochodów spalinowych. Na włosku wiszą także inne inicjatywy oraz już przyjęte prawo w niedawnej przeszłości, w tym m.in. dyrektywa budynkowa oraz zapowiadany cel dekarbonizacyjny 90 proc. do 2040 r.
Obiema rękami pod zapowiedziami Tuska o stosowanie „zdrowego rozsądku” podpisuje się m.in. litewski europoseł z centrowej Odnowić Europę (Renew Europe) Petras Auštrevičius: „W UE możemy osiągnąć dużo więcej z mniejszą biurokracją. Nie spotkałem w tej izbie nikogo, kto chciałby więcej regulacji. Wymagamy zbyt wiele od biznesu, od wszystkich, którzy muszą stosować zasady. Wyczerpaliśmy ich cierpliwość, zwłaszcza małych firm i rolników”.
Auštrevičius zwraca uwagę na bardzo wysokie oczekiwania od Polaków, zwłaszcza w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. I choć nie wszystko da się osiągnąć w kilka miesięcy prezydencji w Radzie, to i tak w tym czasie można „dobrze zasiać”, by kolejne prezydencje w Radzie kontynuowały prace zapoczątkowane za polskiego semestru.
Pod celami polityki obronnej podpisuje się wielu innych polityków, od Zielonych po EKR, w którym są także posłowie PiS.
Daniel Freund z niemieckich Zielonych bardzo wysoko ocenia skupienie się na bezpieczeństwie przez polską prezydencję w Radzie. Ale jednocześnie zwraca uwagę na dwa elementy, których zabrakło mu w przemówieniu Tuska.
Po pierwsze, polski premier nie zająknął się o zmianach traktatowych, a przecież jest „jednomyślność w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa i za każdym razem potrzebujemy zgody Orbana”, jak mówi Freund. Po drugie, „są wrogowie zewnętrzni, ale są wrogowie wewnętrzni”. Polityk Zielonych zwraca uwagę na fakt, iż EPL, której Tusk przewodniczył przez kilka lat zbyt często współpracuje z konserwatywną EKR. Inny polityk EPL nazywa polityków EKR i innych grup skrajnie prawicowych „barbarzyńcami”.
Tymczasem główne skrzypce w EKR obok PiS grają Bracia Włosi. Nicola Procaccini stoi w politycznym rozkroku. Mówi, „mam nadzieję, iż w niektórych sprawach polska prezydencja pójdzie w dobrą stronę”, jak bezpieczeństwo i polityka migracyjna. Tutaj podkreśla, iż „musimy być bardzo srodzy” i otwierać się jedynie na legalną migrację w zależności od tego, która gospodarka kogo potrzebuje. Jednocześnie zwraca uwagę na potrzebę współpracy między rządami włoskim i polskim.
Procaccini kontynuuje: „jest miejsce na współdziałanie. Polska i Włochy to dwa ważne i zaprzyjaźnione kraje. Wzmocnione relacje między rządami są w interesie każdego Włocha i Polaka. Teraz Włochy i Polska mają bardziej stabilne rządy . Dobra wiadomość jest taka, iż w Radzie Europejskiej mamy niemal 20 członków, którzy są z rządów konserwatywnych. To znaczy, iż możemy lepiej współdziałać”.
Jednocześnie w EKR są posłowie PiS. Procaccini rozkłada ręce: „cierpię z nimi, gdy rząd Tuska podejmuje niektóre działania przeciwko członkom PiS”.
„Tusk? Wypadł lepiej niż perfekcyjnie”. Niektórzy dostrzegają jeden brak
Dlaczego tak wielu polityków partii centrowych i lewicowych przychylnie zwraca się do Tuska? Jeden poseł z francuskiej partii rządowej wysłał mi wiadomość: „Tusk? Wypadł lepiej niż perfekcyjnie”. choćby politycy socjaldemokracji co najwyżej uzupełniali wypowiedź Tuska o bezpieczeństwo socjalne osób starszych w obecnych warunkach wysokich cen energii i prawa kobiet.
Dirk Gotink jest nowo wybranym posłem do PE z Niderlandów (EPL), a jednocześnie wieloletnim współpracownikiem szefa europejskich chadeków Manfreda Webera. Gotink mówi: „obserwuję Tuska od kilkunastu lat, to bardzo dobry mówca i dzięki niemu Polska w tej chwili gra powyżej swojej wagi. Tu nie chodzi o to, by powiedzieć, iż Polska nie jest ważna, bo jest ważna, ale dzięki Tuskowi jej pozycja pozostało wyższa”.
Można powiedzieć, „chwilo, trwaj”. Tylko przy słabych rządach we Francji i Niemiec kilka można wynegocjować, choćby z Meloni. Dlatego tak ważne są lutowe wybory niemieckie. Może się okazać, iż rząd w Warszawie może dostać całkiem niezłego partnera do rozwoju „bezpiecznej Europy”, o której mówił i o której marzy Tusk.
Jeśli czegoś naprawdę zabrakło w przemowie polskiego premiera to słowo „rozszerzenie”. Jeszcze kilka miesięcy temu Ukraińcy chcieli rozpoczęcia rozmów we wszystkich obszarach negocjacyjnych. w tej chwili mówi się co najwyżej o jednym klasterze kilku obszarów (z ponad 30-tu), co i tak byłoby znaczącym krokiem w stronę akcesji Ukrainy, Mołdawii i państw bałkańskich do UE. Tylko ominięcie słowa „rozszerzenie”, jak i rzadkie wspomnienie o temacie przez polityków pochodzących z różnych grup pokazuje, iż ta kwestia została zdjęta z pierwszego miejsca spraw do załatwienia.
Poseł Auštrevičius się nie poddaje: „mam nadzieję, iż polska prezydencja będzie wspierać rozszerzenie. To koresponduje ze strategicznymi interesami Polski w Europie Wschodniej”. A kto wie, przy dobrych wiatrach, jeden z mniejszych państw bałkańskich mógłby znaleźć się w UE jeszcze przed 2029 r., by pokazać, iż UE jest zdolna się rozszerzać. „Rozszerzenie to geopolityka, a nie tylko dostosowanie praw i gospodarka”, dodaje Auštrevičius.
W jakim stopniu Polakom się uda osiągnąć zakładane cele? Dużo będzie zależało od aktywności Komisji Europejskiej i jej woli inicjowania zmian, zwłaszcza w obszarze Zielonego Ładu. A tutaj pozostaje więcej pytań niż odpowiedzi.
