Boże Narodzenie to czas radości, rodzinnych spotkań i… gór śmieci. W grudniu Polacy generują aż 180 tys. ton odpadów, a opakowania z tworzyw sztucznych stanowią choćby 20 proc. tej masy. Europejczycy produkują rocznie 83 mln ton odpadów opakowaniowych, a ich ilość rośnie wraz z zakupowym szałem. Czy systemowe rozwiązania, takie jak Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta, mogą…
Święta i śmieci – skala problemu w Polsce i Europie
Grudzień to miesiąc wyjątkowy, ale również rekordowy pod względem ilości odpadów. W Polsce generujemy w tym okresie około 180 tys. ton śmieci, wśród których znaczną część stanowią odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych – od 15 do 20 proc. całkowitej masy.
Nie tylko w Polsce problem ten jest zauważalny. Europejczycy produkują rocznie 83 mln ton odpadów opakowaniowych, a ich ilość stale rośnie. W ciągu ostatniej dekady liczba opakowań z tworzyw sztucznych wzrosła aż o 30 proc.
Promocje, opakowania i świąteczne zakupy
Świąteczne zakupy napędzają konsumpcję, a tym samym wzrost odpadów. Intensywne promocje, takie jak Black Friday, a także wyprzedaże noworoczne powodują, iż kupujemy więcej niż kiedykolwiek. Organizacja Reloop Platform podkreśla, iż każde opakowanie – niezależnie od tego, jak dobrze wygląda – po krótkim czasie staje się odpadem.
Dodatkowo globalne statystyki są alarmujące. Według Programu Środowiskowego ONZ z 400 mln ton tworzyw sztucznych wprowadzanych na rynek każdego roku, mniej niż 10 proc. trafia do recyklingu.
Kto płaci za odpady? Brak Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta w Polsce
W Polsce koszt gospodarki odpadami opakowaniowymi spada głównie na mieszkańców oraz lokalne władze. Brak wdrożenia Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) oznacza, iż producenci, którzy wprowadzają na rynek miliony ton opakowań, nie ponoszą pełnych kosztów ich zagospodarowania.
Według Reloop Platform ciężar finansowy ponoszą osoby i instytucje, które nie czerpią korzyści finansowych z wprowadzania opakowań do obiegu.
Rozwiązania na przyszłość – gospodarka cyrkularna i system ROP
Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta to obowiązkowa strategia ochrony środowiska w wielu krajach Europy. Polega na tym, iż producenci ponoszą odpowiedzialność finansową za odpady powstałe z ich produktów.
Anna Larsson, dyrektor ds. gospodarki o obiegu zamkniętym w Reloop Platform, zauważa, iż prawidłowe wdrożenie ROP w Polsce pozwoliłoby zmniejszyć obciążenia finansowe dla gmin i mieszkańców. Wspierałoby również rozwój bardziej ekologicznych opakowań i recyklingu materiałowego.
Jak zmniejszyć ilość odpadów w czasie świąt?
Każdy z nas może przyczynić się do ograniczenia świątecznej góry śmieci:
- Kupuj świadomie: Unikaj nadmiarowych zakupów i wybieraj produkty w ekologicznych opakowaniach.
- Segreguj odpady: Dzięki odpowiedniej segregacji więcej materiałów może trafić do recyklingu.
- Stawiaj na wielorazowość: Zamiast papieru do pakowania wybierz torby lub materiały, które możesz wykorzystać ponownie.
Święta mogą być nie tylko czasem radości, ale także refleksji nad naszym wpływem na środowisko. Wybierając bardziej świadome rozwiązania, możemy zadbać o planetę – także w okresie największych wyzwań związanych z odpadami.
