Strategia CCUS: Czy prace idą zgodnie z planem?

Przygotowanie strategii rządowej dla wychwytu, transportu, wykorzystania i składowania CO2 (CCUS) to proces wielowątkowy, wymagający uwzględnienia pełnego łańcucha technologii, zachowania spójności z celami na poziomie europejskim oraz doboru adekwatnych rozwiązań organizacyjnych i legislacyjnych. O strategii dla sektora pisze dr inż. Paweł Gładysz.

Dotychczasowe prace toczą się zgodnie z przyjętym planem działania oraz zaakceptowaną strukturą dokumentu. najważniejsze kamienie milowe – w tym przygotowanie kolejnych wersji dokumentu oraz prace towarzyszące – pozostają w terminach, a rezultat końcowy prac Grupy Roboczej przewidziany jest do przedłożenia na koniec tego roku.

Gdzie jesteśmy dziś

Po inauguracji prac Grupy Roboczej w połowie maja 2025 r. i zdefiniowaniu struktury dokumentu, przeszliśmy do fazy intensywnych analiz sektorowych (przemysł i energetyka), przeglądu podejmowanych dzisiaj działań o charakterze inwestycyjnym i rozwojowym oraz identyfikacji zmian legislacyjnych niezbędnych do uruchomienia pierwszych projektów.

Na początku października powstała pierwsza wersja dokumentu, a w kolejnych miesiącach prowadzone będą dodatkowe prace związane z określeniem celów ilościowych i jakościowych w ramach przygotowywanej strategii.

Jak pracujemy nad dokumentem

Punktem wyjścia była syntetyczna diagnoza, obejmująca m.in. wielkość i strukturę emisji, gotowość technologiczną łańcucha technologii CCUS, stan projektów w Polsce i zdolność krajowych instytucji do wsparcia niezbędnych działań. Przeprowadzona diagnoza pozwoliła na identyfikację potrzeb w ramach poszczególnych sektorów przemysłowych oraz luki infrastrukturalnej – szczególnie w obszarze transportu i składowania CO2.

Ten układ pozwala na precyzyjnie zdefiniowanie obszarów interwencji publicznej – wcześniej jednak należy zdefiniować, jak ma wyglądać sektor CCUS w Polsce. Cele te w zakresie ilościowym definiowane będą dwutorowo – z wykorzystaniem podejścia top-down, bazując na ramach UE i politykach krajowych, oraz bottom-up, agregując portfele planowanych inwestycji w Polsce. Integracja obu perspektyw powinna dać ambitne, ale wykonalne ścieżki rozwoju na lata 2030–2050.

Rządowa strategia będzie wyznaczać kierunki i zasady rozwoju technologii CCUS w Polsce do 2040 r., z perspektywą do 2050 r.

Przyjęta struktura przewiduje także załączniki pogłębiające wybrane tematy – m.in. rolę BECCS i DACCS w Polsce oraz szczegółową mapę drogową dla kierunków działań oraz rozwoju sektora CCUS w Polsce. To praktyczne narzędzia do zarządzania realizacją, przy jednoczesnym utrzymaniu syntetycznego charakteru dokumentu głównego.

Rola strategii w rozwoju technologii CCUS w Polsce

Przygotowywana strategia będzie ponadsektorowym dokumentem rządowym, wyznaczającym kierunki i zasady rozwoju technologii CCUS w Polsce do 2040 r., z perspektywą do 2050 r. Jej nadrzędnym celem jest stworzenie uwarunkowań dla dekarbonizacji polskiej gospodarki z użyciem technologii wychwytu, transportu, wykorzystania i składowania dwutlenku węgla jako istotnego elementu krajowej polityki klimatyczno-przemysłowej.

Nad powstaniem strategii wspólnie z resortem klimatu pracuje około 40 podmiotów z sektora energetyki, branży hutniczej, cementowej i chemicznej, a także stowarzyszenia i ośrodki naukowe

Dotychczasowe prace jasno wskazują, iż realizacja tego celu wymaga równoczesnych interwencji w całym łańcuchu wartości oraz skoordynowanego zaangażowania administracji publicznej, przedsiębiorstw, środowiska naukowego i społeczeństwa. W krótkim horyzoncie czasowym sfinalizujemy scenariusze rozwoju sektora oraz wskaźniki monitoringu samej strategii, domykając jednocześnie propozycje legislacyjne – szczególnie w obszarze finansowania. Po tym procesie Grupa Robocza przygotuje wersję strategii wraz z załącznikami do konsultacji oraz dalszej ścieżki po stronie rządowej.

Konieczna mobilizacja wszystkich interesariuszy

Chcemy, aby strategia wskazała, które elementy są krytyczne do osiągnięcia pierwszych sukcesów na przełomie dekady – w tym przyjęcia przez rząd kompleksowych ram prawnych, wyboru lokalizacji i rozpoczęcie budowy składowisk oraz rozwoju sieci transportu, uruchomienie mechanizmów finansowego wsparcia dla pierwszych projektów oraz prowadzenia partnerskiego dialogu ze społeczeństwem.

Dążymy do tego, aby rola technologii CCUS była wskazana jako uzupełnienie innych działań klimatycznych (a nie konkurencji wobec OZE czy efektywności energetycznej, ale elementu niezbędnego dla wybranych sektorów i źródeł emisji dwutlenku węgla). Na etapie konsultacji będzie zabiegać o mobilizację wszystkich interesariuszy – administracji, przemysłu, nauki i społeczeństwa – wokół wdrożenia strategii, tak aby Polska dołączyła do liderów wykorzystujących CCUS w walce ze zmianami klimatu, z korzyścią dla bezpieczeństwa energetycznego i przemysłowego kraju.

Opinie ludzi branży przeczytasz w magazynie Carbon Capture:

Carbon Capture Magazyn Biomasa

Pobierz za darmo i zapisz sie do newslettera

Wyślij link na adres email:

Zaznaczenie pola oznacza wyrażenie zgody na otrzymywanie od Biomass Media Group Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu drogą e-mailową newslettera oraz innych informacji handlowych w celu marketingu bezpośredniego, która jest świadczeniem wzajemnym w zamian za otrzymanie możliwości pobrania określonych treści. Zgoda ta może zostać wycofana w dowolnym momencie poprzez wykorzystanie linku dezaktywacyjnego dostępnego w każdej wiadomości. Więcej informacji na temat przetwarzania Twoich danych znajdziesz w Polityce prywatności [https://magazynbiomasa.pl/polityka-prywatnosci/].

Tekst: dr inż. Paweł Gładysz, przewodniczący Grupy Roboczej ds. Strategii CCUS przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska, prezes Stowarzyszenia CCUS Poland, Adiunkt na Wydziale Energetyki i Paliw Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie
Zdjęcie: Shutterstock