Historia i lokalizacja elektrowni wodnej Krzynia
Elektrownia wodna Krzynia została zbudowana w 1925 roku na miejscu dawnego młyna wodnego nad rzeką Słupią, 17 kilometrów od Słupska. Jest położona na 51 kilometrze Słupi, poniżej elektrowni Strzegomino. Obiekt ten należy do mniejszych jednostek Energi Wytwarzania, jednak odgrywa kluczową rolę w regulacji przepływu rzeki.
Parametry techniczne i rozwiązania technologiczne
Powstanie elektrowni Krzynia było możliwe dzięki budowie ziemnej zapory o długości 220 metrów i wysokości 8 metrów. W efekcie powstał zbiornik retencyjny o powierzchni 78 ha i pojemności około 1,38 mln mł. Moc elektrowni wynosi 912 kW, co pozwala na zasilenie choćby 100 domów jednorodzinnych. Do produkcji energii wykorzystywany jest ośmiometrowy spadek wody, napędzający dwie turbiny Francisa marki Vöith o mocy 460 kW każda, współpracujące z generatorami Sachsen o napięciu 15 kV. Takie rozwiązanie eliminuje konieczność stosowania transformatorów blokowych i jest unikatowe wśród elektrowni Energa Wytwarzanie.
Przez turbiny elektrowni przepływa dziennie choćby 1,5 mln mł wody. Na wlocie zastosowano dwie hydrauliczne czyszczarki krat, co wyróżnia obiekt na tle innych elektrowni w regionie.
Rola w kaskadzie Słupi i znaczenie dla regionu
Elektrownia Krzynia jest częścią kaskady Słupi, w skład której wchodzą także Gałąźnia Mała i Strzegomino. Dwie pierwsze pracują jako elektrownie szczytowe w okresach największego zapotrzebowania na energię. Krzynia odpowiada za wyrównywanie dobowego przepływu rzeki. Zbiornik elektrowni posiada pojemność energetyczną 0,64 mln mł, a w trakcie pracy poziom wody waha się średnio w zakresie 11-15 cm.
Jest to ostatnia elektrownia wodna na Słupi przed ujściem rzeki do morza. Obiekt znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi” i jest częścią Szlaku Zabytków Hydrotechniki województwa pomorskiego.
Energa – lider OZE w Polsce
Grupa Energa, będąca częścią Grupy ORLEN, jest jednym z największych podmiotów energetycznych w kraju i liderem w zakresie udziału OZE w mocy zainstalowanej. Na koniec I półrocza 2025 roku 54% mocy pochodziło ze źródeł odnawialnych, w tym 202 MW z elektrowni wodnych. W tym samym okresie OZE wyprodukowały 749 GWh energii, co stanowiło 46% całkowitej produkcji brutto Grupy.
Sieć dystrybucyjna Energi obejmuje 200 tys. km i zasila około 3,4 mln klientów, a 1/3 wszystkich OZE w Polsce jest podłączona do linii Energi Operatora (ponad 10 GW mocy). Spółka jest również liderem w montażu liczników zdalnego odczytu – na koniec I półrocza 2025 roku posiadało je 89% odbiorców energii elektrycznej.
Znaczenie dla transformacji energetycznej
Grupa Energa aktywnie inwestuje w rozwój odnawialnych źródeł energii oraz modernizację sieci dystrybucyjnej. Elektrownia wodna Krzynia, jako jeden z najstarszych i najważniejszych obiektów, wpisuje się w strategię zwiększania bezpieczeństwa energetycznego i stabilności Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.
Źródło: Grupa ENERGA
