Europejska Agencja Środowiska (EEA) opublikowała najnowszy raport „Europe’s environment 2025”. Dokument przedstawia najważniejsze wyzwania ekologiczne, przed jakimi stoi Europa – od postępujących zmian klimatu, przez utratę bioróżnorodności, aż po zanieczyszczenia powietrza, wód i gleb.
Wieloletnie raporty EEA o stanie środowiska Europy
Europejska Agencja Środowiska, zgodnie z zapisami swojego rozporządzenia, co pięć lat przygotowuje kompleksową ocenę stanu środowiska w Europie. Raporty te stanowią źródło rzetelnej wiedzy opartej na naukowych danych i prezentują najważniejsze trendy, wyzwania oraz kierunki działań. Są one wykorzystywane zarówno przez decydentów i organizacje zajmujące się ochroną środowiska, jak i przez obywateli zainteresowanych stanem przyrody i klimatu.
Co zawiera raport „Europe’s environment 2025”?
Najświeższe opracowanie jest już siódmą edycją raportu, wcześniej publikowanego jako „The European Environment – State and Outlook” (SOER). Tegoroczny dokument udostępniono w formie internetowego portalu w języku angielskim. Składa się on z trzech części:
- Raport główny (Main report) – przedstawia zintegrowaną ocenę stanu środowiska Europy, opisując przyczyny i konsekwencje zachodzących zmian.
- Oceny tematyczne (Thematic briefings) – analizują wybrane zagadnienia istotne dla zrównoważonego rozwoju i przyszłości środowiska w UE.
- Profile krajowe (Country profiles) – obejmują dane i analizy dotyczące 38 państw członkowskich i współpracujących z EEA.
Udział Polski w opracowaniu raportu
W prace nad raportem zaangażowany był Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ), który prowadzi Krajowy Punkt Kontaktowy ds. współpracy z EEA. Polska strona odpowiadała m.in. za przygotowanie krajowego profilu środowiskowego zgodnie z wytycznymi Agencji, organizację konsultacji oraz opiniowanie całości dokumentu. kooperacja odbywała się w ramach Europejskiej Sieci Informacji i Obserwacji Środowiska (EIONET) i trwała blisko dwa lata.
Środowisko Europy w dobie kryzysów
Autorzy raportu podkreślają, iż stan środowiska w Europie przez cały czas budzi niepokój. Mimo sukcesów w redukcji emisji gazów cieplarnianych, wciąż poważnym problemem pozostają zanieczyszczenia powietrza, wód i gleb. Transformacja w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym postępuje zbyt wolno, co ogranicza możliwości zmniejszenia zużycia surowców i ograniczenia odpadów.
Szczególnie alarmująca jest degradacja ekosystemów i utrata bioróżnorodności. EEA podkreśla konieczność ich odbudowy, co ma najważniejsze znaczenie nie tylko dla ochrony gatunków, ale także dla przywrócenia tzw. usług ekosystemowych, takich jak magazynowanie węgla czy łagodzenie skutków zmian klimatu.
EEA: Zielona transformacja szansą dla Europy
Raport wskazuje również pozytywne zjawiska. Wzrost innowacyjności, rozwój „zielonych miejsc pracy” i większe zaangażowanie biznesu w finansowanie transformacji środowiskowej dają nadzieję na stopniowe zmiany. Autorzy podkreślają jednak, iż tylko szeroko zakrojona zielona transformacja pozwoli skutecznie przeciwdziałać kryzysom związanym z degradacją ekosystemów, zmianami klimatu i zanieczyszczeniami.
Źródło: GIOŚ