Sprawdź czy masz istotny dokument już dziś. Miliony Polaków może stracić dostęp do własnych pieniędzy

W środku miesiąca możesz zostać odcięty od własnych oszczędności. Nie przez hakerów czy awarię systemu, ale przez własną nieuwagę. Jeden przegapiony termin i nagle nie możesz zapłacić rachunków, zrobić przelewu ani choćby sprawdzić stanu konta.

Fot. Warszawa w Pigułce

W 2025 roku problem może dotknąć aż 3,3 miliona Polaków. Ministerstwo Cyfryzacji ostrzega, iż to rekordowa liczba – tyle dowodów osobistych straci ważność w tym roku. Każdy z tych dokumentów może stać się powodem zablokowania dostępu do konta bankowego.

Przepisy nie pozostawiają bankom wyboru

Wymogi dotyczące ważnych dokumentów tożsamości nie są kaprysem poszczególnych instytucji, ale bezwzględnym obowiązkiem prawnym. Jak informuje portal Bankier.pl, zgodnie z przepisami AML (przeciwdziałanie praniu pieniędzy) wszystkie banki w Polsce mają identyczne obowiązki weryfikacji klientów.

PKO Bank Polski przypomina wprost: „Jeśli dokument tożsamości, który masz podany w banku, stracił ważność, po 30 dniach ze względów bezpieczeństwa częściowo zablokujemy Ci dostęp do aplikacji IKO i serwisu iPKO”.

To oznacza, iż bez względu na to, gdzie masz konto – w PKO BP, ING, Millennium, Santander czy innym banku – wszędzie obowiązują te same zasady. Każda instytucja musi przestrzegać identycznych wymagań dotyczących dokumentów tożsamości.

Blokada przyjdzie bez ostrzeżenia

System bankowy automatycznie monitoruje terminy ważności dokumentów podawanych przy zakładaniu kont. Portal Story.pl ostrzega, iż gdy termin zostanie przekroczony, system wprowadza procedurę ograniczającą dostęp do rachunku.

Większość banków przypomina o zbliżającym się terminie wymiany dokumentu z wyprzedzeniem. Powiadomienia pojawiają się w aplikacjach, serwisach internetowych czy wiadomościach SMS. Problem polega na tym, iż nie wszyscy regularnie sprawdzają te komunikaty.

Portal ITHardware wyjaśnia konsekwencje: bez aktualnego dokumentu tożsamości nie będziesz mieć pełnego dostępu do serwisu internetowego i aplikacji mobilnej, nie zlecisz przelewu, nie sprawdzisz historii transakcji, nie zawrzesz nowych umów online.

Pełna blokada w najgorszym momencie

W skrajnych przypadkach banki mogą zablokować wszystkie płatności z konta – włącznie z wypłatami gotówki i transakcjami kartą. PKO BP zastrzega sobie prawo do takiego działania „aż do zaktualizowania dokumentu tożsamości”.

Wyobraź sobie sytuację: masz do opłacenia pilny rachunek za prąd, musisz przelać pieniądze na leczenie czy sfinansować nagły remont. Tymczasem Twój dostęp do własnych oszczędności jest zablokowany tylko dlatego, iż zapomniałeś wymienić dowód osobisty.

Portal Dobreprogramy podaje konkretny przykład działania PKO BP: brak możliwości zlecenia przelewu, brak dostępu do historii transakcji, brak opcji zawierania nowych umów online. To może skutecznie sparaliżować codzienne funkcjonowanie.

Paszport nie zawsze rozwiąże problem

Osoby liczące na to, iż istotny paszport uratuje sytuację, mogą się rozczarować. Portal Wktorymbanku.pl wyjaśnia ograniczenia: polski paszport nie może być podstawą do zawierania umów o prowadzenie rachunków na rzecz osób pełnoletnich oraz rachunków firmowych.

Z paszportem można załatwić niektóre sprawy w oddziale banku – wypowiedzenie umowy, zmianę trybu autoryzacji czy zablokowanie karty. Jednak funkcjonalność pozostaje mocno ograniczona w porównaniu do możliwości oferowanych posiadaczom ważnego dowodu osobistego.

Nowe przepisy zaostrzą kontrole

Od 2025 roku wprowadzane są kolejne zmiany w przepisach AML, które zwiększają odpowiedzialność banków za weryfikację tożsamości klientów. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy zapewniający bankom łatwiejszy dostęp do Rejestru Dowodów Osobistych.

Europejski pakiet regulacji AML/CFT nakłada na banki jeszcze większą odpowiedzialność za rzetelną identyfikację klientów. To może prowadzić do dalszego zaostrzenia kontroli dokumentów tożsamości i szybszych blokad kont przy nieważnych dokumentach.

Co to oznacza dla ciebie?

Sprawdź termin ważności już dziś: Nie czekaj na przypomnienie z banku. jeżeli zostało mniej niż pół roku do wygaśnięcia dowodu – idź do urzędu gminy po nowy dokument. Proces może potrwać kilka tygodni.

Aktualizuj dane natychmiast: Po otrzymaniu nowego dowodu nie odkładaj aktualizacji danych w banku. Większość instytucji umożliwia zmianę przez aplikację mobilną lub bankowość internetową. W PKO BP robisz to przez aplikację IKO: Profil → Twoje dane → Dokument tożsamości → Zmień.

Nie ignoruj powiadomień: Portal Rankomat radzi regularne sprawdzanie komunikatów w aplikacjach bankowych. Ostrzeżenia o zbliżającym się terminie ważności dokumentu mogą uchronić przed nieprzyjemnymi niespodziankami.

Przygotuj się na masowe wymiany: Portal Story.pl ostrzega, iż w 2025 roku problem może dotknąć szczególnie osoby urodzone w 1997 i 1987 roku. To będzie największa wymiana dowodów od lat – urzędy mogą być przeciążone.

Miej plan awaryjny: jeżeli już zostałeś zablokowany, nie panikuj. Możesz aktualizować dane telefonicznie (w PKO BP dzwonisz na 800 302 302) lub udać się do oddziału banku z nowym dokumentem.

Pamiętaj o wszystkich kontach: jeżeli masz konta w kilku bankach, musisz zaktualizować dane we wszystkich. Każda instytucja wymaga osobnej aktualizacji dokumentu tożsamości.

Blokada konta to nie kara za nieuwagę, ale skutek przepisów bezpieczeństwa. Problem można łatwo uniknąć, planując wymianę dokumentu z wyprzedzeniem. Lepiej poświęcić kilka godzin na załatwienie sprawy w urzędzie niż stracić dostęp do własnych pieniędzy w najmniej odpowiednim momencie.

W przyszłości procedury mogą zostać uproszczone – planowane są automatyczne aktualizacje baz danych banków o nowo wydanych dowodach. Do tego czasu odpowiedzialność za aktualne dokumenty spoczywa na każdym z nas.