Listopadowa deflacja na Łotwie – główne czynniki
W listopadzie 2025 roku na Łotwie odnotowano spadek poziomu cen konsumpcyjnych o 0,3% w porównaniu do października. Spadek ten był zgodny z typowymi sezonowymi tendencjami, jednak w tym roku został dodatkowo wzmocniony przez niespotykany dotąd spadek cen żywności, które zwykle w tym okresie roku pozostają stabilne lub rosną.
Zmiany cen w poszczególnych sektorach
Według najnowszych danych łotewskiego Urzędu Statystycznego, ceny towarów spadły o 0,1%, a usług o 0,7%. Największy wpływ na obniżkę miały: niższe ceny żywności i napojów bezalkoholowych (spadek o 0,5%), a także tańsze usługi związane z zakończeniem sezonu turystycznego – w szczególności przewozy lotnicze, noclegi i usługi rekreacyjne.
W segmencie żywności najsilniej taniały świeże owoce, mleko i jego przetwory, mięso, kawa oraz soki owocowe i warzywne. Jedynym wyraźnym czynnikiem wzrostu były sezonowe podwyżki cen świeżych warzyw.
Porównanie z poprzednimi latami
Listopadowy spadek cen żywności był najsilniejszy od 2013 roku. Warto także zauważyć, iż w porównaniu do maja 2025 roku ceny produktów z tzw. koszyka niskich cen obniżyły się o 0,8%.
Ceny światowe i wpływ na Łotwę
Na rynkach światowych ceny żywności spadały trzeci miesiąc z rzędu – o 1,2% w listopadzie, co oznacza poziom o 2,1% niższy niż rok wcześniej. Obniżki dotyczyły zwłaszcza cukru, produktów mlecznych, olejów roślinnych i mięsa. Ceny cukru spadły do najniższego poziomu od grudnia 2020 roku, głównie dzięki rekordowym zbiorom w Brazylii oraz dobrym prognozom dla Indii i Tajlandii. Ceny produktów mlecznych malały piąty miesiąc z rzędu, co wynikało z rosnącej podaży w Unii Europejskiej i Nowej Zelandii oraz słabszego popytu w Azji.
Na rynku ropy naftowej ceny Brent wahały się w przedziale 62–65 USD za baryłkę, ze spadkiem o około 0,5% w ujęciu miesięcznym i o 3% w porównaniu z końcem października. Spadki te były efektem rosnącej podaży na świecie, wolniejszego wzrostu popytu oraz niepewności co do sytuacji geopolitycznej.
Inflacja i prognozy na przyszłość
W listopadzie 2025 roku, w porównaniu do tego samego miesiąca poprzedniego roku, ceny konsumpcyjne na Łotwie wzrosły o 3,8%. Średnioroczna inflacja wyniosła 3,7%. Przewiduje się, iż również w kolejnych miesiącach na poziom cen w kraju istotny wpływ będą miały wahania globalnych cen oraz sytuacja gospodarcza na świecie – zwłaszcza czynniki geopolityczne i ich oddziaływanie na ceny energii oraz żywności.
Podsumowanie – wpływ na inflację
Spadek cen usług i żywności w listopadzie przyczynił się do osłabienia presji inflacyjnej na Łotwie. Szczególnie istotny był wpływ niższych cen produktów spożywczych, co jest efektem zarówno sytuacji na rynkach światowych, jak i krajowych inicjatyw mających na celu ograniczenie wzrostu cen.
Źródło: Ministry of Economics (Latvia)
