Sesja Plenarna Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy w Strasburgu z udziałem przedstawicieli Związku Województw RP

Od 28 do 30 października w Strasburgu odbywa się 49. Sesja Plenarna Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. W wydarzeniu uczestniczą przedstawiciele władz lokalnych i regionalnych z całej Europy, a Polskę reprezentują m.in. dwaj przedstawiciele Związku Województw RP – Wojciech Jankowiak, wicemarszałek województwa wielkopolskiego, oraz Michał Mulawa, radny sejmiku województwa lubelskiego.

Tegoroczna sesja ma wyjątkowy charakter – odbywa się bowiem w 40. rocznicę Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego, ratyfikowanej przez 46 państw członkowskich Rady Europy. „Nasza sesja odbywa się w szczególnym momencie — w 40. rocznicę Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. Karta ta ustanowiła zasady, które muszą być przestrzegane, aby samorząd lokalny był skuteczny w naszych krajach” – podkreślił przewodniczący Kongresu, Marc Cools, otwierając obrady 28 października.

W swoim wystąpieniu przypomniał, iż Kongres regularnie monitoruje wdrażanie postanowień Karty w państwach członkowskich, a rekomendacje i dialog polityczny prowadzone na wszystkich szczeblach władzy przyczyniają się do wzmacniania demokracji lokalnej w całej Europie.

Kluczowe tematy obrad

Program sesji obejmuje debaty poświęcone najważniejszym wyzwaniom, przed jakimi stoją dziś europejskie wspólnoty lokalne – od rosyjskiej agresji na Ukrainę i potrzeby zapewnienia sprawiedliwego pokoju, przez kwestie wolności słowa i zgromadzeń, po problemy związane z kryzysem mieszkaniowym oraz narastające wyzwania społeczne w miastach.

Wśród omawianych tematów znalazły się także kwestie przygotowania miast i regionów na kryzysy bezpieczeństwa, a także przyjęcie nowej Europejskiej Karty Uczestnictwa Młodzieży w Życiu Lokalnym i Regionalnym.

Podczas obrad odbywa się również debata poświęcona raportowi monitorującemu wdrażanie Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego w Polsce. W sprawozdaniu Kongres wezwał nasz kraj do kontynuowania działań na rzecz decentralizacji, wzmocnienia potencjału samorządów lokalnych i regionalnych oraz zwiększenia ich zasobów finansowych.

Sprawozdawcy, Anders Knape (Szwecja) i Andrew Boff (Zjednoczone Królestwo), pozytywnie ocenili przyjęcie w 2024 r. ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego i przywrócenie regularnych konsultacji między rządem a samorządami. Jednocześnie zwrócili uwagę na problem recentralizacji kompetencji, nadmiernych regulacji centralnych oraz niewystarczających środków finansowych na realizację zadań publicznych.

Kongres zalecił Polsce unikanie nadmiernej regulacji, umożliwienie samorządom wprowadzania własnych podatków lokalnych oraz regularne monitorowanie wdrażania nowej ustawy o dochodach. Wskazano również na potrzebę podpisania i ratyfikacji Dodatkowego Protokołu do Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego dotyczącego prawa obywateli do uczestnictwa w sprawach samorządu.

Udział międzynarodowych gości

W sesji uczestniczą liczni przedstawiciele europejskich i międzynarodowych instytucji, m.in. Sekretarz Generalny Rady Europy Alain Berset, Specjalna Sprawozdawczyni ONZ ds. wolności pokojowych zgromadzeń i stowarzyszeń Gina Romero, a także burmistrzowie Budapesztu, Kijowa i Lwowa – Gergely Karácsony, Witalij Kliczko i Andrij Sadowy.

Wśród wydarzeń towarzyszących znalazły się m.in. podpisanie memorandum o współpracy z ukraińskimi miastami Kijów i Równe oraz Aglomeracją Lwowską, panel poświęcony reakcji samorządów na transnarodowe represje wobec Białorusinów za granicą, a także spotkanie organizowane przez Związek Miast i Gmin Finlandii dotyczące angażowania najmłodszych obywateli w życie demokratyczne.

Sesja potrwa do 30 października

Sesja plenarna w Strasburgu potrwa do czwartku, 30 października. Jak podkreślają uczestnicy, tegoroczne obrady mają nie tylko znaczenie polityczne, ale i symboliczne – przypominają bowiem o roli samorządów w budowaniu silnej, demokratycznej i solidarnej Europy.