Sąsiad może cię zgłosić. Gdy przyjdzie kontrola, nie będzie litości

Właściciele domów jednorodzinnych i nieruchomości zlokalizowanych poza miastami muszą się liczyć z coraz częstszymi kontrolami środowiskowymi. Coraz więcej Polaków zgłasza podejrzenia o nieprawidłowości – np. spalanie śmieci w piecu lub brak kanalizacji. W efekcie straż miejska i Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) coraz częściej pukają do drzwi mieszkańców. Konsekwencje? Mandaty, grzywny, a czasem choćby sprawy w sądzie.

Fot. Warszawa w Pigułce

Możesz nie wiedzieć, a sąsiad już zgłosił

Prawo ochrony środowiska i inne ustawy dają każdemu obywatelowi możliwość zawiadomienia odpowiednich służb, jeżeli podejrzewa, iż dochodzi do naruszeń. Nie trzeba być prawnikiem, by zgłosić problem – wystarczy telefon do straży miejskiej lub wniosek do WIOŚ. W wielu przypadkach zgłoszenia są anonimowe.

Najczęstsze powody interwencji to:

• spalanie odpadów, plastiku lub lakierowanego drewna w domowym piecu,

• brak przyłączenia do kanalizacji tam, gdzie jest to wymagane,

• wylewanie ścieków bezpośrednio na działkę lub do rowów melioracyjnych,

• gromadzenie niebezpiecznych odpadów w miejscu nieprzeznaczonym.

Jakie kary grożą właścicielom?

Służby mają szeroki wachlarz możliwości. Mandaty za spalanie odpadów w piecu mogą sięgać choćby 500 zł, a w przypadku ponownych wykroczeń sprawa może trafić do sądu. Brak podłączenia do kanalizacji może skończyć się grzywną do 10 tys. zł, jeżeli właściciel uporczywie ignoruje przepisy.

WIOŚ może też przeprowadzić bardziej szczegółową kontrolę – wraz z poborem próbek popiołu czy ścieków. W skrajnych przypadkach inspektorat może wydać decyzję o konieczności natychmiastowego usunięcia nieprawidłowości pod groźbą kolejnych kar.

Masz piec? Musisz przestrzegać zasad

Choć wiele osób przez cały czas korzysta z pieców starego typu (tzw. „kopciuchów”), to wojewódzkie uchwały antysmogowe systematycznie wprowadzają obowiązek ich wymiany. W niektórych regionach Polski już teraz nie można legalnie palić węglem niskiej jakości lub mokrym drewnem.

W przypadku podejrzeń o spalanie odpadów, strażnicy miejscy mają prawo wejść na posesję, sprawdzić palenisko, a choćby zlecić analizę popiołu.

Jak się zabezpieczyć przed konsekwencjami?

1. Spalaj tylko dozwolone paliwa – drewno, pellet, ekogroszek dopuszczony do użytku.

2. Zainstaluj zgodny piec – w wielu województwach obowiązują minimalne normy emisji.

3. Sprawdź, czy musisz być podłączony do kanalizacji – w razie braku przyłącza złóż wniosek o wydanie warunków technicznych.

4. Zadbaj o legalny sposób gospodarowania ściekami i odpadami – posiadanie szamba nie zawsze wystarcza.

Kontrole będą tylko częstsze

W dobie wzrostu świadomości ekologicznej i zaostrzających się przepisów, kontrole środowiskowe będą coraz powszechniejsze. Lepiej zawczasu upewnić się, iż wszystko jest zgodne z przepisami – zanim do drzwi zapuka strażnik lub inspektor z WIOŚ.

Masz wątpliwości? Skonsultuj się z gminą lub sprawdź lokalne uchwały antysmogowe.