3 dni temu
Już 30 lipca 2025 r. przed Sądem Najwyższym odbędzie się rozprawa, która dotyczyć będzie zakresu stosowania sankcji kredytu darmowego, w uproszczeniu „SKD”.
Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt: III CZP 15/25 zajmie się zagadnieniami prawnymi, których rozstrzygnięcie może znacząco wpłynąć na zakres stosowania przez sądy powszechne sankcji kredytu darmowego (SKD) na gruncie ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Coraz częściej kredyty konsumenckie są bowiem analizowane przez sądy powszechne pod kątem wypełnienia przez kredytodawców obowiązków informacyjnych wynikających z ustawy. Z uwagi na istniejące rozbieżności w orzecznictwie, odpowiedzi udzielone przez Sąd Najwyższy na postawione pytania będą miały istotny wpływ na kształtowanie się jednolitej linii orzeczniczej oraz rozwój ochrony konsumenckiej w sporach kredytobiorców z instytucjami finansowymi.
Postawione Sądowi Najwyższemu pytania są następujące:
- Czy sąd z urzędu ma obowiązek zbadania wszystkich przyczyn uzasadniających zastosowanie sankcji kredytu darmowego, o których stanowi art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim – również tych niewymienionych przez kredytobiorcę w jego pisemnym oświadczeniu – czy też sąd jest związany w tym zakresie treścią oświadczenia kredytobiorcy?
- Czy uprawnienie do złożenia pisemnego oświadczenia o skorzystaniu przez kredytobiorcę z sankcji kredytu darmowego wygasa – zgodnie z art. 45 ust. 5 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim – po upływie roku od dnia wykonania umowy przez kredytodawcę, czy też od dnia wykonania umowy przez obie strony, tj. i kredytodawcę, i kredytobiorcę?
- Czy stwierdzenie, iż postanowienia umowy kredytu konsumenckiego, których dotyczą przepisy wymienione w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, są abuzywne i przez to nie wiążą kredytobiorcy, jest podstawą do zastosowania sankcji kredytu darmowego?
- Czy w świetle przepisów ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim dopuszczalne jest zastrzeżenie w umowie kredytu konsumenckiego oprocentowania kapitałowego również w odniesieniu do tej części udzielonego kredytu, która została przeznaczona na zapłatę przez kredytobiorcę prowizji, a więc pozaodsetkowych kosztów kredytu?
- Czy w sytuacji, gdy rzeczywista roczna stopa oprocentowania oraz całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta zostały błędnie wyliczone i podane w umowie kredytu, czego jedyną przyczyną jest niedopuszczalne objęcie oprocentowaniem kredytowanych pozaodsetkowych kosztów kredytu, takie uchybienie stanowi podstawę do zastosowania sankcji kredytu darmowego na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim?
Zagadnienia prawne, które będą przedmiotem oceny Sądu Najwyższego, w dużej mierze pokrywają się z pytaniami prejudycjalnymi rozpatrywanymi w sprawie o sygn. akt: C-566/24 przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – jego wcześniejsze rozstrzygnięcia miały najważniejsze znaczenie m.in. w tzw. „sprawach frankowych”.
Sąd Najwyższy ma w tej chwili kilka możliwych scenariuszy działania
- Wstrzymać się z wydaniem uchwały do czasu rozstrzygnięcia pytań prejudycjalnych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie o sygn. akt: C-577/24;
- Wydać uchwałę, w której samodzielnie odpowie na zadane pytania, w celu ukształtowania spójnej linii orzeczniczej w sprawach SKD;
- Zwrócić się do Rzecznika Finansowego, UOKiK i innych adekwatnych organów publicznych z prośbą o opinię dotyczącą zagadnień, które budzą poważne wątpliwości w praktyce stosowania przepisów ustawy o kredycie konsumenckim.
Każde rozstrzygnięcie merytoryczne w tej sprawie będzie miało istotne znaczenie dla zakresu ochrony konsumenckiej. Dlatego 30 lipca 2025 r. będziemy obecni w Warszawie, w siedzibie Sądu Najwyższego, by na bieżąco informować Państwa o przebiegu rozprawy i podjętych decyzjach.
Autor r.pr. Mateusz Brembor
