Samorządy odpowiadają na interwencję posłanki. Wydłużenie SKM utknęło w martwym punkcie

Zdjęcie: Aerial view of Warsaw cityscape with train tracks and city buildings at sunset.

Posłanka Paulina Matysiak otrzymała odpowiedzi na swoje interwencje dotyczące wydłużenia linii SKM na Mazowszu. Odpowiedzi burmistrzów i wójtów ujawniają skalę problemu — od braku przepustowości torów po barierę finansową sięgającą kilkudziesięciu milionów złotych rocznie.

Grodzisk Mazowiecki: „Potrzebujemy dwóch milionów złotych”

Burmistrz Grodziska Mazowieckiego Tomasz Krupski w krótkim piśmie potwierdził, iż temat wydłużenia SKM był wielokrotnie podnoszony, jednak realizacja wymaga znacznych nakładów finansowych — około dwóch milionów złotych. Samorząd zwrócił się z prośbą o wsparcie posłanki, podkreślając iż od lat zwraca uwagę na znaczenie tego połączenia dla miasta.

Milanówek i Brwinów gotowe do rozmów

Burmistrz Milanówka Artur Niedziński zadeklarował otwartość na podjęcie rozmów w sprawie wydłużenia trasy. W odpowiedzi wskazał jednak, iż na szczeblu samorządowym jako ostateczny termin uruchomienia połączeń z Grodziskiem Mazowieckim wymieniono rok 2030, przy czym najpierw planowane jest rozszerzenie sieci SKM do Piaseczna i Zegrza. Samorząd zapowiedział zwrócenie się z zapytaniem do ZTM oraz włodarzy Brwinowa i Grodziska w sprawie możliwości wydłużenia kursów.

Podobnie odpowiedział burmistrz Brwinowa Arkadiusz Kosiński, który w obszernym czterostronicowym piśmie szczegółowo wyjaśnił swoją wizję transportu publicznego. Gmina deklaruje gotowość do rozmów, ale zwraca uwagę na fundamentalny problem — brak możliwości prawnej dla gmin do organizowania i finansowania takiego transportu w obecnym systemie prawnym.

Bariera finansowa nie do pokonania

Wójt gminy Dębe Wielkie Krzysztof Kalinowski wprost stwierdził, iż jego gmina nie jest w stanie corocznie pokrywać kilkumilionowych kosztów. Według wcześniejszych szacunków z 2023 roku, wydłużenie linii S2 do Mińska Mazowieckiego pociągałoby za sobą wzrost kosztów o około 20 milionów złotych rocznie. Obsługa komunikacyjna SKM poza granicami administracyjnymi stolicy miałaby być opłacana ze środków gminnych w 40% ogólnego kosztu.

Jak wyliczył w swojej odpowiedzi burmistrz Brwinowa, gminy aglomeracji warszawskiej funkcjonują w bardzo skomplikowanym systemie finansowym. Przekazywane przez parlament kolejne zmiany przepisów podatkowych w ostatnich latach spowodowały znaczące pogorszenie się sytuacji finansowej gmin. Przykładowo Brwinów w 2025 roku otrzyma o 12,7 miliona złotych mniej dochodów z tytułu zmian podatkowych.

Mińsk Mazowiecki stawia na modernizację torów

Najobszerniejszą i najbardziej merytoryczną odpowiedź przesłał burmistrz Mińska Mazowieckiego Marcin Jakubowski. W trzystronicowym piśmie szczegółowo opisał starania miasta o modernizację linii kolejowej numer 2 na odcinku Warszawa Wschodnia — Siedlce, która znajduje się na liście rezerwowej Krajowego Planu Kolejowego do 2030 roku.

Burmistrz wyjaśnił, iż przy obecnym stanie przepustowości linii zwiększenie pracy przewozowej nie jest możliwe. Wszyscy rozmówcy — przedstawiciele spółek kolejowych oraz ZTM — mówią jednym głosem o barierze technicznej. Dopiero po modernizacji, która zakłada dobudowę dodatkowej pary torów na odcinku Warszawa Rembertów — Mińsk Mazowiecki oraz zwiększenie maksymalnej prędkości do 160 kilometrów na godzinę, możliwe będzie uruchomienie dodatkowych połączeń.

Jakubowski zwrócił się do posłanki o wsparcie w staraniach o przeniesienie tego zadania z listy rezerwowej na listę podstawową projektów kolejowych.

Ustawa metropolitalna jako klucz do rozwiązania

Kilku samorządowców wskazało na fundamentalny problem systemowy — brak ustawy metropolitalnej. Obecny podział administracyjny kraju oraz zasady funkcjonowania Obszaru Metropolitalnego Warszawy utrudniają, a niekiedy wręcz uniemożliwiają finansowanie i organizację publicznego transportu zbiorowego.

Samorządy zrzeszone w Stowarzyszeniu Metropolia Warszawa starają się o uchwalenie przez Sejm ustawy, która ureguluje kompetencje i stworzy mechanizmy pozwalające na organizację transportu publicznego na całym obszarze metropolitalnym. Burmistrz Mińska Mazowieckiego podkreślił, iż taka ustawa nie tylko usprawni system transportowy, ale też wyeliminuje białe plamy komunikacyjne i zjawisko wykluczenia komunikacyjnego.

Co dalej z wydłużeniem SKM?

Odpowiedzi samorządów pokazują złożoność problemu. Z jednej strony wszyscy są zgodni co do potrzeby poprawy połączeń, z drugiej wskazują na niemal nie do przezwyciężenia bariery — finansowe, techniczne i prawne. Bez modernizacji infrastruktury kolejowej, zmiany systemu finansowania i uchwalenia ustawy metropolitalnej, wydłużenie linii SKM pozostaje odległą wizją.