– Ustawa o rzecznikach patentowych obowiązuje już 24 lata i najwyższy czas, żeby dostosować przepisy, które są w niej zawarte, do realiów rynkowych – mówi agencji Newseria Dorota Rzążewska, prezeska Polskiej Izby Rzeczników Patentowych.
Zwiększenie kompetencji samorządu rzeczników patentowych, zmiany w egzaminach zawodowych, uregulowanie zasad odpowiedzialności interdyscyplinarnej i reklamy – to niektóre z założeń projektu nowelizacji ustawy o rzecznikach patentowych, nad którą pracuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jak tłumaczy resort, zmiany konieczne są z uwagi na potrzebę skorelowania uprawnień rzeczników patentowych do uprawnień adwokatów i radców prawnych. Rzecznicy mają jednak propozycje dodatkowych zmian w regulacji.
Kwestie postępowań dyscyplinarnych powinny być pozostawione w gestii samorządu
Projekt zmian w ustawie o rzecznikach patentowych proponowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zakłada m.in. zwiększenie kompetencji samorządu rzeczników patentowych, czyli właśnie PIRP, oraz ograniczenie roli Prezesa Urzędu Patentowego RP w sprawowaniu nadzoru nad samorządem. W kompetencji Prezesa UPRP pozostanie między innymi wydawanie opinii w sprawie rozporządzenia dotyczącego wysokości stawek minimalnych opłat za czynności rzeczników patentowych czy też prawo złożenia wniosku do rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania wyjaśniającego wobec rzecznika patentowego.
– Coś, co wydaje nam się, iż jest immanentną cechą tego, iż wykonujemy zawód zaufania publicznego i w związku z tym mamy samorząd, czyli kwestie postępowań dyscyplinarnych, powinno być pozostawione w gestii samorządu, żeby organy sprawujące nadzór nad samorządem nie wnikały w działania poszczególnych rzeczników, bo to od tego są właśnie sądy dyscyplinarne. Natomiast niewątpliwie, jeżeli zostanie dobrze ukształtowana struktura nadzoru nad samorządem, to wówczas władze samorządu, władze izby będą organowi, który będzie sprawował nadzór, odpowiednie informacje przekazywać – mówi Dorota Rzążewska.
Propozycja przejęcia prowadzenia listy rzeczników patentowych
Głównym uprawnieniem zwiększającym samodzielność samorządu jest propozycja przejęcia prowadzenia listy rzeczników patentowych, a co za tym idzie, publikowanie listy w BIP na stronie podmiotowej Polskiej Izby Rzeczników Patentowych, wydawanie decyzji o wpisach i skreśleniach z listy.
– Postulowaliśmy o to, aby Polska Izba Rzeczników Patentowych była tym podmiotem, który będzie prowadził listę rzeczników patentowych i listę aplikantów. Co więcej, chodzi o to, żeby ta lista była cyfrowa, żeby była łatwość dostępu dla wszystkich organów, które muszą zweryfikować, czy dana osoba jest faktycznie rzecznikiem patentowym wpisanym na listę i jest uprawniona do wykonywania zawodu – mówi prezeska PIRP.
Ranga rzeczników występujących przed sądem zostanie zrównana z innymi zawodami
Prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych będzie odbierał ślubowanie od nowych rzeczników, a ranga rzeczników występujących przed sądem zostanie zrównana z innymi zawodami również poprzez określenie w drodze rozporządzenia stroju urzędowego rzeczników.
Jak tłumaczy resort rozwoju, te zmiany są potrzebne ze względu na wprowadzenie korelacji pomiędzy uprawnieniami i sytuacją prawną osób wykonujących zawód rzecznika patentowego oraz samorządu rzeczników patentowych z sytuacją innych osób wykonujących zawody zaufania publicznego w zakresie prawa oraz ich samorządów.
Nie mogliśmy korzystać wzorem adwokatów i radców z aplikacji mObywatel
– Jeden postulat już udało nam się zrealizować. Postulowaliśmy, żeby lista rzeczników patentowych zawierała numer PESEL. Byliśmy jedynym zawodem, który ma uprawnienia do występowania przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, gdzie lista była skonstruowana w taki sposób, iż nie zawierała tego numeru, i to pozbawiało nas możliwości korzystania w pełni z systemów informatycznych, które obowiązują w sądach. Co więcej, z tym wiązały się także pewne utrudnienia, jeżeli chodzi o korzystanie z dostawców pewnych aplikacji do e-doręczeń. Nie mogliśmy także korzystać wzorem adwokatów i radców z aplikacji mObywatel, żeby nasze legitymacje także znajdowały się w tej aplikacji – wyjaśnia Dorota Rzążewska.
Ta zmiana znalazła się w senackim projekcie nowelizacji ustawy o rzecznikach patentowych i jest procedowana niezależnie od rządowych propozycji zmian.