Rozporządzenie metanowe UE – kompendium wiedzy dla przemysłu

2 godzin temu

Od sierpnia 2024 r. obowiązuje Rozporządzenie (UE) 2024/1787 w sprawie redukcji emisji metanu w sektorze energetycznym. To pierwszy akt prawa unijnego, który kompleksowo reguluje kwestię emisji tego silnego gazu cieplarnianego, nakładając obowiązki na operatorów w sektorach ropy, gazu oraz węgla.


W drugiej połowie 2025 roku kończy się okres przejściowy. Kraje członkowskie – w tym Polska – mają czas do sierpnia, by wdrożyć przepisy wykonawcze i ustanowić system kar. W efekcie firmy przemysłowe stoją dziś przed koniecznością wdrożenia procedur i technologii pozwalających na zgodność z nowym prawem.

Dlaczego metan?


Metan (CH₄) ma aż 84 razy większy potencjał ocieplający niż dwutlenek węgla w horyzoncie 20 lat. Pochodzi głównie z sektora energetycznego – m.in. z kopalń, systemów przesyłu gazu, rafinerii i instalacji LNG. Polska znajduje się w ścisłej czołówce emitentów metanu w Europie, szczególnie w sektorze wydobycia węgla.

Kluczowe obowiązki wynikające z Rozporządzenia metanowego


1. Pomiar i kwantyfikacja emisji


Operatorzy muszą prowadzić pomiary emisji metanu z infrastruktury i instalacji – zarówno metodami bezpośrednimi, jak i oszacowaniami. Obowiązek obejmuje aktywa własne oraz współdzielone (tzw. non-operated assets).

2. Badania LDAR


Wdrożenie systemu LDAR (Leak Detection and Repair) staje się obowiązkowe. W zależności od typu instalacji, kontrole należy przeprowadzać co 3, 6, 12 lub 30 miesięcy. Systematyczne wykrywanie i eliminacja nieszczelności musi być udokumentowane i potwierdzone technologicznie.

3. Naprawa wycieków


Rozporządzenie wymaga szybkiej reakcji na wykryte wycieki. Oznacza to konieczność wdrożenia procedur natychmiastowego usuwania usterek, dokumentowania interwencji oraz ewidencjonowania rezultatów.

4. Raportowanie i weryfikacja


Operatorzy są zobowiązani do:

  • składania rocznego raportu emisji metanu do krajowego organu (w Polsce: Prezes Wyższego Urzędu Górniczego),

  • przekazywania danych do Komisji Europejskiej,

  • zapewnienia niezależnej weryfikacji raportów przez certyfikowanego audytora.


Raporty muszą być zgodne z wymaganiami dotyczącymi formatów danych, dokumentacji pomiarów i ścieżki audytu. Informacje będą publikowane w unijnej bazie danych.

5. System kar


Państwa członkowskie muszą ustanowić przepisy dotyczące sankcji za naruszenia. Mogą one sięgać choćby 20% rocznego obrotu firmy. Kary mają być „skuteczne, proporcjonalne i odstraszające”. Polska ma czas na zgłoszenie systemu kar do sierpnia 2025 r.

Jakie technologie pozwalają na zgodność z Rozporządzeniem metanowym?


Rozporządzenie wskazuje jasno, iż stosowane rozwiązania muszą umożliwiać skuteczne wykrywanie i pomiar emisji metanu. najważniejsze są tu technologie zgodne z procedurami LDAR oraz Optical Gas Imaging (OGI).

Analizator TVA2020


To przenośne urządzenie do detekcji lotnych związków organicznych (LZO), w tym metanu.
Charakterystyka:

  • technologia FID i PID (płomieniowa i fotojonizacja),

  • wysoka czułość wykrywania niskich stężeń,

  • mobilność i integracja z systemami raportowania,

  • możliwość pracy w strefach zagrożonych wybuchem (ATEX),

  • idealne do punktowej detekcji nieszczelności.


TVA2020 to rozwiązanie klasy przemysłowej, zaprojektowane specjalnie pod potrzeby programu LDAR.

Kamera EyeCGas Multi OGI


To kamera termowizyjna do obrazowania gazów, przeznaczona do wykrywania metanu i ponad 400 LZO.
Zalety:

  • działa w czasie rzeczywistym, zdalnie i bezkontaktowo,

  • umożliwia wizualizację emisji w postaci obrazu,

  • zgodna z technologią OGI wskazaną w rozporządzeniu,

  • posiada certyfikację ATEX,

  • dokumentacja wideo ułatwia raportowanie i audyty.


Kamery OGI są niezastąpione w dużych zakładach przemysłowych, gdzie ważna jest szybkość i bezpieczeństwo wykrywania.

Jak przygotować firmę do zgodności z rozporządzeniem?


Wdrożenie obowiązków wynikających z Rozporządzenia metanowego to proces, który wymaga:

  • analizy ryzyka i inwentaryzacji źródeł emisji,

  • doboru odpowiednich technologii detekcyjnych,

  • przeszkolenia personelu (w tym operatorów LDAR),

  • wdrożenia systemów dokumentacji i raportowania,

  • opracowania harmonogramu kontroli i napraw.


Szansa, nie tylko obowiązek


Choć nowe przepisy mogą wydawać się wymagające, ich wdrożenie to także szansa:

  • na poprawę efektywności instalacji przemysłowych,

  • na wzmocnienie reputacji firmy w kontekście ESG,

  • na uniknięcie przyszłych kar i strat wizerunkowych,

  • na korzystanie z dofinansowań w ramach transformacji energetycznej (np. Fundusz Modernizacyjny, FST).


Podsumowanie


Rozporządzenie metanowe UE to przełomowy akt legislacyjny, który zmienia zasady gry w całym sektorze energetycznym i przemysłowym. Firmy, które odpowiednio wcześnie zainwestują w nowoczesne systemy pomiaru, detekcji i raportowania emisji metanu, nie tylko unikną ryzyka kar, ale zyskają przewagę konkurencyjną i wzmocnią swój wizerunek jako odpowiedzialnych uczestników rynku.


Więcej informacji i szczegółowy przegląd technologii znajdziesz na stronie:
https://techemanalityka.pl/produkty/detekcja-emisji-niezorganizowanej-lzo-ldar/
Idź do oryginalnego materiału