Rolnictwo, które przywraca życie – premiera przewodnika „Rolnictwo regeneratywne”

2 godzin temu

Sposób, w jaki uprawiamy ziemię, ma bezpośredni wpływ nie tylko na plony, ale także na zdrowie publiczne, gospodarkę i środowisko – wynika z najnowszej publikacji Fundacji Grunt od Nowa, przygotowanej we współpracy z firmą Danone. Przewodnik „Rolnictwo regeneratywne” pokazuje, iż odbudowa gleby może być inwestycją w zdrowie ludzi, ochronę klimatu i przyszłość polskiego rolnictwa.

Spotkanie Społecznego Paktu dla Rolnictwa

Premiera publikacji odbyła się podczas spotkania Społecznego Paktu dla Rolnictwa, które miało miejsce w Ministerstwie Klimatu i Środowiska w Warszawie. W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele administracji publicznej, organizacji pozarządowych, środowiska naukowego oraz biznesu.

Paula Hanasz, doradczyni Minister Klimatu i Środowiska, podkreśliła znaczenie współpracy między różnymi sektorami: „Z perspektywy Ministerstwa niezwykle istotne jest, iż dochodzi do takiej wymiany wiedzy. To właśnie dzięki takim inicjatywom możemy wspólnie wypracowywać rozwiązania dla przyszłości polskiego rolnictwa”.

Alarmujący stan polskiej gleby

Dane przedstawione w przewodniku są niepokojące. Aż 58% ziem w Polsce ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny, a 77% terenów Wielkopolski jest narażonych na erozję wietrzną. W wielu regionach obserwuje się degradację biologiczną gleby, co prowadzi do spadku zawartości materii organicznej i mikroorganizmów odpowiedzialnych za jej żyzność. Polska należy także do grupy państw UE o najniższych zasobach wodnych na mieszkańca.

Jak wyjaśnia Anna Danylczenko, fundatorka Fundacji Grunt od Nowa: „Te czynniki nie tylko ograniczają plony, ale mają bezpośredni wpływ na wartość odżywczą żywności. Ziemia uboga w mikroorganizmy i minerały produkuje żywność o niższej zawartości witamin i mikroelementów. W efekcie pojawia się zjawisko tzw. ‘ukrytego głodu’ – pozornego sytości przy niedoborze składników kluczowych dla zdrowia”.

Regeneracja jako rozwiązanie

Publikacja opracowana przez Fundację Grunt od Nowa i firmę Danone kompleksowo przedstawia ideę rolnictwa regeneratywnego – modelu, który łączy korzyści środowiskowe, ekonomiczne i społeczne. Autorzy porównują trzy podejścia funkcjonujące w Europie: konwencjonalne, ekologiczne i regeneratywne, wskazując, iż to ostatnie zapewnia wyższą stabilność plonów, mniejsze koszty oraz korzystny wpływ na klimat i zdrowie.

Marchewka marchewce nierówna – korzyści zdrowotne

W przewodniku przytoczono wymowny przykład: dwie marchewki wyglądające identycznie mogą różnić się wartością odżywczą choćby o 20%. Warzywa uprawiane w żyznej glebie bogatej w mikroorganizmy zawierają więcej witamin, mikroelementów i antyoksydantów niż te z pól intensywnie eksploatowanych. To dowód, iż zdrowie człowieka zaczyna się w glebie, a coraz więcej konsumentów jest gotowych zapłacić więcej za żywność o wyższej jakości.

Zdrowa gleba to zdrowa gospodarka

Marek Sumiła, dyrektor zarządzający Danone, zwraca uwagę, iż rolnictwo regeneratywne to nie tylko powrót do dawnych praktyk, ale krok w stronę przyszłości: „Ten model łączy zysk ekonomiczny z odpowiedzialnością środowiskową. To inwestycja w zdrowie gleby, rolników i konsumentów – w przyszłość, która się opłaca”.

Z analiz wynika, iż gospodarstwa regeneratywne notują wymierne korzyści:

redukcję kosztów operacyjnych – nawozy choćby o 25%, paliwo o 40%, środki ochrony roślin o 30%,
stabilniejsze plony – straty przy ekstremalnych zjawiskach pogodowych niższe o 20–30%,
lepszą retencję wody – gleby z roślinami okrywowymi zatrzymują choćby o 50% więcej wody.

Rolnictwo regeneratywne w praktyce – przykład z Gęsina

Jednym z gospodarstw wdrażających zasady rolnictwa regeneratywnego jest gospodarstwo Beaty i Ryszarda Krychowiaków z Gęsina w województwie kujawsko-pomorskim, współpracujące z Danone w ramach programu DAN-Agri.

Ryszard Krychowiak wspomina: „Rok 2019 był przełomowy – długotrwała susza znacząco obniżyła plony. Po kilku latach stosowania praktyk regeneratywnych widzimy jednak prawdziwe przywracanie życia w glebie. Ziemia odzyskuje strukturę, pulchność i bogactwo organizmów”.

Rolnik podkreśla również ekonomiczne korzyści: „Największą szansą na poprawę sytuacji finansowej jest redukcja kosztów. Praktyki regeneratywne to oszczędność paliwa, nawozów i czasu pracy. Ale równie ważna jest zmiana mentalności – trzeba być gotowym na inne podejście do uprawy”.

Społeczny Pakt dla Rolnictwa

Przewodnik „Rolnictwo regeneratywne” został zaprezentowany w ramach Społecznego Paktu dla Rolnictwa i Produkcji Żywności, prowadzonego przez Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki oraz Danone. Pakt integruje środowiska zaangażowane w rozwój zrównoważonego rolnictwa w Polsce i stanowi platformę dialogu między rolnikami, ekspertami, firmami i decydentami.

Do tej pory w jego pracach uczestniczyło ponad 50 podmiotów, które opracowują rekomendacje dotyczące m.in. stworzenia krajowego programu rozwoju rolnictwa regeneratywnego, systemu certyfikacji oraz instrumentów finansowych wspierających transformację gospodarstw.

Poznaj Raport o rolnictwie regeneratywnym

Źródło: Grupa Danone