Polska dysponuje dużym potencjałem produkcji energii z biogazu i biometanu. Potencjał ten jest jednak słabo wykorzystywany m.in. ze względu na brak adekwatnej legislacji i kompleksowych systemów wsparcia. To ma się zmienić w najbliższym czasie. Dotychczasowe systemy wsparcia sektora będą ulegały przeobrażeniom, a jednocześnie uruchomione zostaną nowe formy pomocy.
Jakie są aktualne główne mechanizmy wsparcia i co czeka branżę biogazu i biometanu w 2026 r.?
Systemy wsparcia biogazu w 2025 r.
W przypadku biogazu na ten moment działają 4 główne mechanizmy wsparcia, z czego jeden jest wygasający (system świadectw pochodzenia – nie dotyczy nowych instalacji). Dwa inne rozwiązania w obecnym kształcie będą obowiązywały tylko do końca 2025 r. Mowa o systemach:
- feed-in-tariff (TIF) – system taryf gwarantowanych, w ramach którego wytwórcy mogą sprzedawać energię elektryczną z biogazu tzw. sprzedawcy zobowiązanemu lub wybranemu podmiotowi po stałej cenie zakupu. Do końca 2025 r. ten typ wsparcia dotyczy instalacji o mocy poniżej 400 kW;
- feed-in-premium (FIP) – system dopłat do ceny energii elektrycznej wytworzonej z biogazu (rozliczanej na zasadzie tzw. ujemnego salda). Do końca 2025 r. ten rodzaj wsparcia dotyczy instalacji o mocy co najmniej 400 kW do 1 MW.
Ostatnie rozwiązanie, z którego można aktualnie skorzystać, to system aukcyjny. Polega on na tym, iż wytwórcy składają oferty na sprzedaż energii elektrycznej wytworzonej z biogazu, a wygraną jest oferta z najniższą ceną. Zwycięzcy przysługuje prawo do pokrycia ujemnego salda. System aukcyjny przeznaczony jest dla instalacji o mocy powyżej 1 MW, ale mogą z niego korzystać także instalacje o niższej mocy. W praktyce takie instalacje zwykle korzystają jednak z systemów FIT i FIP.
Planowane systemy wsparcia dla biogazu
Od 2026 r. w życie mają wejść nowe mechanizmy wsparcia i zaktualizowane założenia części z istniejących już rozwiązań. Zmiany obejmą systemy FIT i FIP. Ten pierwszy mechanizm od nowego roku dostępny będzie dla instalacji o mocy poniżej 200 kW. Natomiast system FIP po zakończeniu 2025 r. ma objąć instalacje o mocy od 200 kW do 1 MW.
Wśród planowanych rozwiązań dla biogazu znajduje się również wsparcie operacyjne dla instalacji, którym kończy się dotychczasowy okres wsparcia, wynikający m.in. z systemu świadectw pochodzenia.
Aktualne i planowane wsparcie dla biometanu
W przypadku biometanu w tej chwili funkcjonuje prawo do pokrycia ujemnego salda z tytułu jego sprzedaży wybranemu podmiotowi. Ten mechanizm dotyczy instalacji o mocy nie wyższej niż 1 MW.
Na etapie projektu, który stanowi część nowelizacji ustawy wiatrakowej, znajduje się natomiast propozycja wprowadzenia aukcji dla biometanu.
Chodzi o możliwość sprzedaży wytworzonego biometanu w drodze aukcji – podobnie jak w przypadku biogazu. W ramach takich aukcji zwycięzcą zostaje wytwórca oferujący najniższą cenę sprzedaży. Przysługiwać mu będzie prawo do pokrycia ujemnego salda. Aukcje dla biometanu mają być przeprowadzane dla instalacji o mocy poniżej 2 MW oraz powyżej 2 MW.
Wnioski
Pozytywną zmianą, która od dawna była wyczekiwana przez branżę, jest przede wszystkim wola wsparcia dla działalności biometanowni o mocy powyżej 1 MW. Nie ma jednak pewności, kiedy ta zmiana wejdzie w życie – zwłaszcza iż jest to część nowelizacji ustawy wiatrakowej, której proces legislacyjny trwa już bardzo długo.
W praktyce wszyscy przedsiębiorcy, planujący uruchomienie instalacji biogazowych i biometanowych lub rozważający wejście do tego sektora, powinni uwzględnić aktualne i planowane mechanizmy wsparcia. Będą one miały najważniejszy wpływ na opłacalność inwestycji czy jej biznesplan.
W razie dodatkowych pytań dotyczących systemów wsparcia zapraszamy do kontaktu.