Rękojmia a gwarancja. Czego może żądać kupujący, gdy towar jest wadliwy?

Rękojmia i gwarancja to dwa podstawowe mechanizmy zabezpieczające kupującego przed negatywnymi skutkami nabycia wadliwego towaru. Czego dokładnie można żądać w takich przypadkach? Okazuje się, iż kupujący ma szerokie możliwości ochrony swoich uprawnień.

Kupując jakikolwiek towar, spodziewamy się, iż ma on wszystkie cechy, o których zapewnił nas sprzedawca. Niestety nie zawsze tak jest. Co wówczas zrobić? Najważniejsze uprawnienia w takich przypadkach wynikają z rękojmi, a ewentualnie również z gwarancji. Warto poznać najważniejsze rozwiązania prawne regulujące korzystanie z tych uprawnień.

Rękojmia a gwarancja – kluczowa różnica

Mówiąc najprościej, rękojmia wynika wprost z przepisów kodeksu cywilnego i tym samym jest obligatoryjna, natomiast gwarancja stanowi oświadczenie przedsiębiorcy, które ten może, ale nie musi złożyć. Zgodnie z art. 556 kodeksu cywilnego – wyrażającym definicję rękojmi – sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, o ile rzecz sprzedana ma wadę. Natomiast wada polega na tym, iż sprzedana rzecz jest niezgodna z zawartą umową. Ustawodawca za przykład takiej niezgodności uznał sytuacje, gdy rzecz sprzedana:

• nie ma adekwatności, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;
• nie ma adekwatności, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;
• nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;
• została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Są to tzw. wady fizyczne rzeczy. Należy od ich odróżnić wady prawne, które sprowadzają się do pytania, czy sprzedający rzeczywiście był właścicielem tego, co sprzedał. Zgodnie z art. 556(3) rzecz dotknięta jest wadą prawną, o ile stanowi własność osoby trzeciej, jest obciążona prawem osoby trzeciej albo ograniczenie w korzystaniu lub rozporządzaniu rzeczą wynika z decyzji lub orzeczenia adekwatnego organu. W przypadku sprzedaży prawa wada prawna może również polegać na nieistnieniu prawa.

Co zrobić, gdy rzecz ma wadę?

Zgodnie z kodeksem cywilnym, o ile rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może przede wszystkim:

• złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy (chyba iż sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie);
• żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady;
• jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolną od wad lub usunięciu wady;

Dodatkowo kodeks cywilny przewiduje specjalną ochronę dla konsumenta, którego roszczenia z tytułu rękojmi nie zostały rozpatrzone przez przedsiębiorcę we właściwym czasie. Zgodnie z art. 561(5) k.c., o ile kupujący będący konsumentem zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a sprzedawca nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, iż żądanie to uznał za uzasadnione.

Czy kupujący może wybrać między rękojmią a gwarancją?

Natomiast gwarancja została zdefiniowana w art. 577 par. 1 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż udzielenie gwarancji następuje przez złożenie oświadczenia gwarancyjnego, które określa obowiązki gwaranta i uprawnienia kupującego w przypadku, gdy rzecz sprzedana nie ma adekwatności określonych w tym oświadczeniu. Oświadczenie gwarancyjne może zostać złożone w reklamie. Gwarancje może polegać np. na:

• zwrocie zapłaconej ceny;
• wymianie rzeczy bądź jej naprawie;
• zapewnieniu innych usług.

Przedsiębiorca nie ma obowiązku udzielania gwarancji, ale w praktyce jest ona powszechnie stosowana, zwłaszcza w przypadku sprzedaży różnego rodzaju sprzętu elektronicznego. W każdym razie warto pamiętać, iż z roszczeń z tytułu rękojmi oraz gwarancji można korzystać niezależnie od siebie. Można więc skorzystać zarówno z rękojmi oraz gwarancji, jak i tylko z jednego z tych mechanizmów. Wszystko zależy od decyzji kupującego.

Drogi czytelniku przypominamy, iż wszystkie sprawy prawne w tym sprawa, o jakiej piszemy, potrafią być zawiłe i często wymagają uzyskania pomocy prawnika. Warto przed podjęcie kraków prawnych zawsze omówić je z prawnikiem.

Skontaktuj się z nami już teraz. Przeanalizujemy Twoją sprawę i sprawdzimy dokładnie, co da się zrobić w Twojej sprawie. Nasi eksperci pomogli już niejednemu klientowi, który myślał, iż jest już w sytuacji bez wyjścia.

UWAGA! Prezentowany artykuł należy traktować jako wskazówkę, podpowiedź, nie zaś jako receptę, jak rozwiązać własny problem. Opinia prawna nie ma mocy wiążącej dla urzędów, sądów, dlatego zalecamy sprawy prawne konsultować bezpośrednio z prawnikiem. Każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnej analizy.

Napisz do nas lub zadzwoń już teraz.

579-636-527
[email protected]

Podstawa prawna: