PVPI Business listopad 2024

Zdjęcie: PVPI Business listopad 2024

Fotowoltaika w firmach

Koszt energii elektrycznej to w ostatnich latach jedno z największych wyzwań polskich przedsiębiorców, szczególnie działających w branżach energochłonnych, przemysłowych.

Złożyło się na to wiele się na to wiele czynników – globalnych, szalejące ceny prądu i gazu, polityka dekarbonizacyjna Unii Europejskiej i zmieniające się w związku z tym wytyczne.

Do tego w Polsce wielomiesięczna wysoka inflacja i wzrost cen sprawiły, iż większość polskich firm szuka rozwiązań zmierzających na wielu polach do optymalizacji kosztów. Wiele z nich zaczyna się od rozwiązań opartych na energii odnawialnej, czego przykładem jest rosnące zainteresowanie wśród przedsiębiorców instalacją PV.

Jak wygląda jej opłacalność w dłuższej perspektywie – zarówno w małych firmach, jak i takich, w których moc instalacji to minimum 1 MW.

PVPI Business – indeks opłacalności PV

Da Vinci Green Energy już od 2 lat regularnie co miesiąc tworzy PVPI Business – indeks opłacalności inwestycji w instalację fotowoltaiczną dla klienta biznesowego. Dane do wyliczeń spółka przygotowuje na realnym przykładzie instalacji PV, jakie zrealizowała w tym czasie oraz na bazie ogólnodostępnych danych rynkowych.

Uwzględniają one cenę odsprzedaży, marżę sprzedawcy wg. Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh oraz bazują na założeniach (pochodzących z konkretnych danych rzeczywistych klientów Da Vinci Green Energy), jak: zużycie roczne klienta, moc instalacji, roczną produkcję energii, cenę instalacji PV.

Prowadzimy takie wyliczenia prawie już dwa lata, regularnie je aktualizując i analizując – mówi Krzysztof Lalik, Dyrektor ds. Sprzedaży i Rozwoju Biznesu. – Pozwoliło nam to na wielomiesięczną obserwację trendu mówiącego, iż taka instalacja zwróci się w granicach 3-4 lat, niezależnie od jej wielkości (analizowaliśmy czas zwrotu dla różnych wielkości instalacji).

Obecnie na rynek fotowoltaiki nakłada się kilka czynników, które sprawiają, iż powstał idealny moment na budowę własnej elektrowni, aby pokryć potrzeby energetyczne swojego przedsiębiorstwa.

Dodatkowo trendy mówią, iż w najbliższym czasie motorem napędowym rozwoju instalacji PV w Polsce będa już nie mikroinstalacje, ale znacznie większe instalacje, w tym farmy fotowoltaiczne dedykowane klientom biznesowym. To z pewnością będzie sprzyjać coraz precyzyjniejszym regulacjom, ale też społecznej popularności, czy wręcz presji na stosowanie ekologicznych rozwiązań w polskich firmach.

Niestabilność cen energii to jeden z kluczowych argumentów za rozejrzeniem się za wlasnym źródłem wytwórczym. Duża rozbieżność cen energii na TGE spędza sen z powiek przedsiębiorcom, którzy kontraktują się po spot`ie. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest udział źródeł OZE, które nie są stabilnym i przewidywalnym źródłem energii – wyjaśnia Bartłomiej Tuleja, Prezes Zarządu da Vinci Green Energy. – W okresach wietrznych i słonecznych mamy nadpodaż energii, a co za tym idzie spadek cen, często do poziomów ujemnych (szczególnie w weekendy, gdy nie pracuje przemysł). Cierpią na tym głównie producenci energii z OZE, którzy dodatkowo są wyłączani w sytuacji gdy nie ma komu tej energii odebrać.

Remedium na to mają być magazyn energii, głównie o dużej pojemności, tj. co najmniej 4 MW i mocy co najmniej 2 MWh. Rząd, poprzez NFOŚiGW, który ma zostać zasilony kwotą 4 mld złotych, z czego aż 3,6 mld będzie w postaci dotacji, a 400 mln w postaci pożyczek, planuje wesprzeć tego typu rozwiązania. Według prognoz powinno się wydarzyć do końca bieżącego roku.

Czy to wystarczy? o ile przyjmiemy koszt magazynu (pod klucz z inteligentnym oprogramowaniem) na poziomie 5 mln złotych (pojemność 4 MW, moc 2 MWh), to oznacza, iż może powstać w Polsce ok. 800 tego typu magazynów o pojemności łącznej 3,2 GW.

Czy to dużo? o ile przyjąć, iż średnio dziennie produkujemy ok. 480 GW, to jest to niewiele, ale na pewno krok w dobrą stronę – podsumowuje B. Tuleja.

Jeżeli więc polskie firmy zaczną poważnie rozważać inwestycje w magazyny energii, co jak mówią światowe trendy – będzie się popularyzować, choć jesteśmy na początku drogi (obecnie europejskie inwestycje w magazyny stanowią 15 proc. realizacji na całym świecie), będzie można mówić o kompleksowym podejściu do proekologicznych rozwiązań w biznesie, jakich oczekuje od nas regulator europejski.

Od początku roku 2025 zwiększy się wysokość opłaty mocowej. To kolejny argument, motywujący do podjęcia decyzji o własnej elektrowni.

Dla odbiorców nieryczałtowych – dla dużego biznesu i przemysłu – stawka opłaty mocowej będzie uzależniona od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci w wybranych godzinach w ciągu doby (w dni robocze od 7:00 do 21:59). W przyszłym roku wyniesie ona 0,1412 zł/kWh, co oznacza wzrost o ok. 0,015 zł/kWh w stosunku do stawki opłaty w 2024 r. (ze 126,73 zł/MWh).

Co w sytuacji gdy instalacja PV już została zamontowana w przedsiębiorstwie. Skoro ma służyć dziesiątki lat – może wymagać szczególnego traktowania. Przyjrzyjmy się temu. Czy warto robić przeglądy instalacji PV? I w jakim stopniu wpływa to na jej pracę i długość funkcjonowania? Instalacja PV stanowi integralną część systemu elektrycznego każdego przedsiębiorstwa. Oznacza to, iż zgodnie z przepisami prawa, wymaga obowiązkowych przeglądów co 5 lat.

Czy sama instalacja wymaga częstszej weryfikacji? Wszystko zależy od tego, w jakich warunkach pracuje i na jakie warunki pogodowe jest szczególnie narażona, i tak np. nie bez wpływu będzie położenie budynku z instalacją w strefie o dużej i intensywnej wietrzności.

Instalacje fotowoltaiczne mają przedsiębiorstwom służyć przez blisko kilkadziesiąt lat, warto więc szczególnie o nie dbać. Pierwszy rok działania jest szczególnie ważny, gdyż wszystkie komponenty się „układają” względem siebie. Warto po tym okresie zrobić pierwszy serwis, oraz zobaczyć ile energii zostało wyprodukowanej. o ile wartości są zbliżone lub przekraczają to co było zakładane, to wystarczy standardowy przegląd. Natomiast, o ile widzimy, iż wartości wyprodukowanej energii są nieco zaniżone, to warto się przyjrzeć nastawom falowników, bo to one sterują efektywnością całej instalacji.

Najważniejsze punkty standardowego przeglądu dla instalacji przemysłowych, to:

• Sprawdzenie konstrukcji i modułów,
• Sprawdzenie kotwienia konstrukcji
• Sprawdzenie uszczelnienia kotwienia
• Szczelność dachu i przepustów
• Sprawdzenie kotwienia tras kablowych
• Sprawdzenie instalacji wyrównania potencjałów i uziemienia konstrukcji,
• Ochrona przewodów przed UV
• Sprawdzenie podwieszenia przewodów oraz złącz MC4 pod modułami
• Wpięcie przewodów DC +/- w inwerter
• Poprawność wykonania złącz MC4
• Sprawdzenie jakości tras kablowych
• Montaż falownika
• Uziemienie instalacji
• Poprawność zastosowanych zabezpieczeń
• Poprawność pracy falownika
• Poprawność wykonania złącz MC4
• Poprawność wykonania połączeń
• Miejsce wpięcia instalacji
• Zabezpieczenie przewodów

Na koniec warto poprosić o raport, z którego dowiemy się o:

• Rezystancji izolacji przewodów
• Rezystancja uziemienia
• Pomiar napięć AC
• Pomiar skuteczności ochrony przeciwporażeniowej
• Pomiar napięć i prądów DC.

Wskaźnik opłacalności instalacji fotowoltaicznej w firmach – PV Profitability Index Business, opracowywany regularnie od 2 lat przez specjalistów Da Vinci Green Energy, w oparciu o ogólnodostępne dane, niezmiennie wskazuje, iż taka instalacja – przy założeniu 1 MW, i koszcie jej realizacji w wysokości 2 500 000 zł, zwróci się w krótkim czasie – pomiędzy 3 a 4 lata. Oszczędność na rachunkach w budżecie przedsiębiorcy to 732 888.24 zł w skali roku (wahania miesięczne to ok. 10 tys. złotych, w zależności od zmian rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej).

Kalkulacje stopy zwrotu

Koszty zakupu energii elektrycznej
Indeks TGeBASE_WAvg (PLN/MWh) październik 2024	443,97 zł
Marża sprzedawcy energii zł/mWh	80,00 zł
Koszty zmienne dystrybucja MWh netto	108,60 zł
Koszt zakupu energii wraz z marżą sprzedawcy ( Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh + marża sprzedawcy)	523,97 zł
Cena sprzedaży energii (Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh – marża sprzedawcy)	363,97 zł
Opłata mocowa zł/ MWh	126,70 zł

Koszty dystrybucji obowiązujące w roku 2024 (ceny taryfowe Tauron b21), oraz autokonsumpcję na poziomie 93%

PVPI Business- wskaźnik zwrotu z inwestycji w instalację fotowoltaiczną
Zużycie roczne energii	5320 MWh
Moc instalacji fotowoltaicznej	1000 kWp
Szacowana roczna produkcja energii	1050 MWh
Autokonsumpcja energii na potrzeby własne	93%
Energia oddana	7,00%
Cena instalacji fotowoltaicznej netto	2 500 000 zł
Oszczędności wygenerowane przez PV/rok *	732 888,24 zł
Stopa zwrotu	29,32%
Okres zwrotu w latach (PVPI Business)	3,41

*Do wyliczeń przyjęto ceny zakupu energii 523,97 zł netto /MWh ( Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh październik 2024 + marża sprzedawcy 80 zł/MWh), cenę odsprzedaży 363,97 zł netto MWh (Indeks TGeBASE_WAvg PLN/MWh , październik 2024 – marża sprzedawcy 80 zł/MWh), koszty zmienne dystrybucji 108,6 zł netto/MWh, Autokonsumpcja na poziomie 93%. Oszczędność roczna na opłacie mocowej 5/7 z autokonsumpcji klienta tj. 697,5 MWh, opłata mocowa 126,7 zł/MWh