Przemysł pod presją rosnących kosztów energii
W 2022 roku przemysł w krajach analizowanych przez IEA wydał ponad 1,2 biliona dolarów na energię. To wzrost o 80% w porównaniu z 2020 rokiem. Mimo tak wysokich nakładów, sektor przemysłowy nie poprawił znacząco swojej energochłonności – zapotrzebowanie na energię rośnie średnio o 2% rocznie.
Na konferencji klimatycznej COP28 w 2023 roku niemal 200 państw zobowiązało się do podwojenia globalnego tempa poprawy efektywności energetycznej do 2030 roku. Tymczasem w 2024 roku wskaźnik poprawy wyniósł jedynie 1%, czyli połowę wartości notowanej w poprzedniej dekadzie.
Zarządzanie energią oznacza systematyczne monitorowanie, kontrolę i optymalizację zużycia energii w organizacji. Analiza ponad 300 studiów przypadków z 40 państw wykazała średnie oszczędności energii na poziomie 11% już w pierwszym roku wdrożenia. Niektóre firmy osiągały choćby ponad 30% redukcji.
Przykłady z różnych krajów
- Koreańska firma z branży tworzyw sztucznych zaoszczędziła 31 mln USD w ciągu roku.
- Indonezyjski młyn zbożowy obniżył koszty energii o ponad 1 mln USD w pierwszym roku.
- Producent oleju roślinnego w Omanie ograniczył zużycie gazu o 23% i prądu o 11%.
- Indyjski zakład włókienniczy zmniejszył zapotrzebowanie na energię o ponad 30% w pierwszym roku.
- Irlandzka mleczarnia ograniczyła rachunki za energię o 560 tys. USD.
Dla firm z niskimi marżami zysków, choćby niewielkie oszczędności energetyczne mają znaczenie. Przykładowo, firma z 5% marżą zysku musi sprzedać produkty za 10 tys. USD, by zyskać tyle, ile dają oszczędności 500 USD na energii.
Zarządzanie energią wspiera cyfryzację procesów produkcyjnych, a także identyfikację kolejnych usprawnień. Zastosowanie AI i optymalizacji procesów mogłoby do 2035 roku przynieść oszczędności energii porównywalne z całkowitym zużyciem energii w Meksyku.
Poza oszczędnościami, zarządzanie energią poprawia produktywność, bezpieczeństwo i warunki pracy. Może również wspierać stabilność sieci elektroenergetycznych. Irlandzka firma farmaceutyczna zarobiła 200 tys. euro dzięki uczestnictwu w usługach redukcji zapotrzebowania.
Rosnące zainteresowanie zarządzaniem energią skłoniło ISO do prac nad nowym standardem ISO 50100, który połączy zarządzanie energią z redukcją emisji CO₂. Premiera normy planowana jest na 2026 rok.
Liczba certyfikacji ISO 50001 wzrosła z 450 w 2011 roku do niemal 25 tys. w 2023 roku. Skokowy wzrost nastąpił po wdrożeniu dyrektywy EED w UE oraz 13. Planu Pięcioletniego w Chinach.
Rekomendacje dla rządów
Rządy mogą stymulować wdrożenie zarządzania energią poprzez:
- partnerstwa z laboratoriami i ośrodkami audytu (jak w USA),
- długoterminowe sieci i porozumienia (Irlandia, Finlandia),
- systemy benchmarkingu i zachęt (Japonia),
- wsparcie dla MŚP (Francja, Japonia),
- dostępne platformy informacyjne i szkoleniowe (Arabia Saudyjska).
IEA uruchomiła Energy Efficiency Implementation Drive oraz Energy Efficiency Progress Tracker, które wspierają tworzenie skutecznych polityk i monitorowanie postępów w sektorze przemysłowym.
Zobacz również:- LNG emituje o 25% mniej niż węgiel. IEA wskazuje, jak ograniczyć emisje jeszcze bardziej
- IEA apeluje: potrzeby pracowników muszą być częścią transformacji energetycznej
- IEA: przemysł zużywa coraz więcej energii, a efektywność stoi w miejscu
Źródło: International Energy Agency, „Industrial facilities could save billions by implementing energy management”