2 godzin temu
Niespodziewany zwrot w napiętych relacjach
W atmosferze narastającej wojny technologicznej i handlowej, która zdominowała relacje na linii Waszyngton-Pekin, piątkowa rozmowa telefoniczna między prezydentem USA Donaldem Trumpem a przywódcą Chin Xi Jinpingiem stanowi zaskakujący i potencjalnie najważniejszy zwrot. Po miesiącach eskalacji napięć, obie strony wysłały sygnał gotowości do dialogu, uzgadniając serię spotkań na najwyższym szczeblu. Jednak analiza oficjalnych komunikatów z Waszyngtonu i Pekinu ujawnia subtelne, ale znaczące różnice w interpretacji ustaleń, co pokazuje, jak krucha i złożona pozostaje droga do trwałej stabilizacji.
Zgoda co do spotkań, różnice w szczegółach
Zarówno amerykańskie, jak i chińskie źródła potwierdzają najważniejszy fakt: Donald Trump i Xi Jinping odbyli w piątek, 19 września 2025 roku, rozmowę telefoniczną, podczas której zgodzili się na osobiste spotkanie. Ma do niego dojść na marginesie szczytu Wspólnoty Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC) w Gyeongju w Korei Południowej.
Prezydent Trump, w charakterystycznym dla siebie stylu, ogłosił ustalenia na platformie Truth Social. Jego wpis był pełen optymizmu, mówiąc o “bardzo produktywnej rozmowie” i “postępach w wielu bardzo ważnych kwestiach”. Trump poinformował również o uzgodnieniu swojej wizyty w Chinach na początku przyszłego roku oraz o przyszłej, wzajemnej wizycie prezydenta Xi w Stanach Zjednoczonych w “odpowiednim czasie”.
Chiński komunikat, opublikowany przez państwową agencję informacyjną Xinhua, był znacznie bardziej powściągliwy. Określił rozmowy jako “pragmatyczne, pozytywne i konstruktywne”, potwierdzając plan spotkania na szczycie APEC. Jednak w chińskiej wersji zabrakło jednoznacznego potwierdzenia daty wizyty Trumpa w Pekinie czy zapowiedzi rewizyty Xi w USA. Ta rozbieżność sugeruje, iż choć istnieje obopólna wola spotkań, ich szczegóły i harmonogram mogą być wciąż przedmiotem negocjacji.
Kwestia TikToka: “Zatwierdzenie” kontra “poszanowanie”
Najbardziej znacząca różnica w komunikatach dotyczy przyszłości amerykańskich operacji popularnej aplikacji TikTok. Prezydent Trump w swoim wpisie jednoznacznie podziękował za “zatwierdzenie umowy w sprawie TikToka” (“the approval of the TikTok Deal”).
Tymczasem chiński komunikat przedstawia sprawę zupełnie inaczej. Według agencji Xinhua, prezydent Xi stwierdził, iż chiński rząd “szanuje życzenia firmy” i “z zadowoleniem przyjmuje rozwiązanie zgodne z zasadami rynkowymi”, które uwzględnia interesy obu stron oraz chińskie prawo. W chińskiej relacji nie pojawia się słowo “zatwierdzenie”, co sugeruje, iż Pekin postrzega transakcję nie jako ustępstwo na rzecz USA, ale jako komercyjną decyzję firmy ByteDance, podjętą w ramach obowiązujących regulacji. Ta subtelna różnica ma ogromne znaczenie wizerunkowe – Trump przedstawia sytuację jako swoje zwycięstwo negocjacyjne, podczas gdy Chiny podkreślają poszanowanie dla reguł rynkowych i własnego prawa.
Tematy poruszone i pominięte: Różne priorytety mocarstw
Analiza treści rozmowy ujawnia odmienne priorytety obu przywódców. Donald Trump w swoim komunikacie wymienił postępy w kwestiach handlu, walki z fentanylem oraz potrzebę zakończenia wojny między Rosją a Ukrainą.
W chińskim komunikacie wątek ukraiński został całkowicie pominięty. Zamiast tego, Xi Jinping poświęcił wiele uwagi kwestiom symbolicznym i historycznym, odwołując się do “Latających Tygrysów” – amerykańskich pilotów-ochotników, którzy walczyli po stronie Chin w czasie II wojny światowej. Podkreślił, iż “naród chiński nigdy nie zapomni cennego wsparcia” ze strony USA, co było wyraźnym gestem mającym na celu budowanie narracji o historycznej przyjaźni, a nie tylko o bieżących interesach.
Niezwykle wymowne jest również to, co w obu komunikatach zostało pominięte. Żadna ze stron nie wspomniała o Tajwanie – kwestii, którą Pekin wielokrotnie określał jako “pierwszą czerwoną linię” w relacjach z USA. Zdaniem ekspertów, takich jak Henrietta Levin z Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych (CSIS), jest to celowy zabieg, mający na celu zdjęcie najbardziej zapalnego tematu z agendy i skupienie się na odbudowie zaufania w sferze gospodarczej i strategicznej.
Opinie ekspertów: Ostrożny optymizm i kruche zaufanie
Analitycy, komentując rozmowę, wyrażają ostrożny optymizm, ale jednocześnie podkreślają, jak delikatna jest obecna odwilż.
- Kelly Grieco z Stimson Center zauważa, iż pominięcie tematu Ukrainy w chińskim komunikacie odzwierciedla różnice w priorytetach. Jej zdaniem podejście Chin jest bardziej strategiczne i skoncentrowane na długoterminowym kształcie relacji z USA, podczas gdy Trump skupia się na bardziej taktycznych, konkretnych “umowach”.
- Henrietta Levin z CSIS postrzega serię zaplanowanych spotkań jako “wyraźne zainteresowanie obu stron średnioterminową stabilnością w relacjach”.
- Lizzi Lee z Asia Society Policy Institute studzi jednak nastroje, twierdząc, iż “infrastruktura zaufania jest wciąż bardzo krucha” i nie ma jeszcze podstaw do natychmiastowej organizacji szczytu w Pekinie. Spotkanie na neutralnym gruncie, jakim jest szczyt APEC, daje obu stronom przestrzeń do zademonstrowania zaangażowania bez podejmowania nadmiernych zobowiązań.
Krok naprzód, ale droga wciąż wyboista
Rozmowa Trumpa i Xi jest bez wątpienia najważniejszym dyplomatycznym wydarzeniem w relacjach amerykańsko-chińskich od miesięcy. Oznacza deeskalację i otwiera drogę do dalszego dialogu. Jednak rozbieżności w oficjalnych komunikatach pokazują, iż obie strony wciąż prowadzą grę narracyjną, starając się przedstawić ustalenia jako swój sukces.
Kluczowe będzie teraz spotkanie w Korei Południowej, które pokaże, czy za gestami dobrej woli pójdą konkretne, obopólnie akceptowalne rozwiązania. Choć atmosfera uległa chwilowej poprawie, fundamentalne różnice interesów i brak zaufania pozostają głównymi wyzwaniami na drodze do prawdziwej normalizacji stosunków między dwoma największymi mocarstwami świata.
Źródła:
- Nikkei Asia (2025-09-19). Trump and Xi agree to meet at APEC in phone call.
- Truth Social (2025-09-19 ). Wpis Donalda Trumpa.
- Xinhua News Agency (2025-09-19). Komunikat dotyczący rozmowy prezydenta Xi Jinpinga z prezydentem Donaldem Trumpem.
Leszek B. Ślazyk
e-mail: [email protected]
© www.chiny24.com
