– Chyba nikt nie ma wątpliwości, iż narosło tej biurokracji zbyt dużo, stworzyła się cała buchalteria urzędnicza, szczególnie wokół środków pochodzących z budżetu UE.
Mówią o tym nie tylko przedsiębiorcy, ale także rolnicy i samorządowcy – praktycznie wszyscy, którzy z tych pieniędzy korzystają. Biurokracja jest jedną z największych barier rozwoju gospodarczego. Potrzebna jest deregulacja niepotrzebnych zapisów, wszelkiego rodzaju absurdów – ocenia w rozmowie z agencją Newseria Krzysztof Hetman, europoseł z PSL, b. minister rozwoju i technologii.
Ponad 60 proc. przedsiębiorstw z UE uważa regulacje za przeszkodę dla inwestycji
Większość firm w UE wskazuje przeregulowanie jako przeszkodę dla inwestycji i traktuje je jako największe wyzwanie, przede wszystkim dla konkurencyjności – wskazują badania przytaczane w raporcie Mario Draghiego. Od kilku miesięcy deregulacja jest więc odmieniana przez wszystkie przypadki, zarówno na forum UE, jak i w Polsce. Są też już pierwsze konkretne propozycje uproszczeń.
Mario Draghi w swoim raporcie uznał usuwanie obciążeń regulacyjnych i uproszczenia prawa UE za najważniejsze priorytety w walce o konkurencyjność. Zgodnie z przytaczanymi w publikacji badaniami Europejskiego Banku Inwestycyjnego ponad 60 proc. przedsiębiorstw z UE uważa regulacje za przeszkodę dla inwestycji, a 55 proc. MŚP wskazuje przeszkody regulacyjne i obciążenia administracyjne jako swoje największe wyzwanie.
86 proc. firm w UE zatrudnia pracowników wyłącznie do obsługi obowiązków regulacyjnych
Styczniowy raport BusinessEurope, zrzeszającej organizacje przedsiębiorców z różnych krajów, wskazuje, iż zdaniem większości jej członków obciążenia administracyjne dla firm w ciągu ostatniego roku wzrosły na skutek zmian legislacyjnych wdrożonych na poziomie UE. Z danych przedstawicieli tej organizacji wynika, iż 86 proc. firm w UE zatrudnia pracowników wyłącznie do obsługi obowiązków regulacyjnych, generując koszty na poziomie 1,8 proc. obrotów (dla MŚP choćby 2,5 proc.). Dla porównania wydatki przedsiębiorstw na energię po kryzysie energetycznym stanowią około 4 proc. ich obrotów.
– Przeregulowaliśmy cały system i trzeba go niestety, po pierwsze, przejrzeć, zobaczyć, co można zmienić, jakie przepisy można odwołać. Po drugie, powinniśmy wprowadzić żelazną zasadę, iż jeżeli jeden przepis wchodzi w życie, to drugi przepis powinniśmy wycofać, a najlepiej choćby dwa, bo inaczej w tych regulacjach całkiem utoniemy – przekonuje Krzysztof Hetman.
Do końca kadencji w 2029 r. KE planuje zmniejszyć obciążenia administracyjne o 25%
W ogłoszonym niedawno planie działania na rzecz konkurencyjności w UE (tzw. Kompas konkurencyjności) Komisja przedstawiła swoją koncepcję, jak zwiększyć efektywność i konkurencyjność unijnej gospodarki. Podstawą są zalecenia zawarte w raporcie Draghiego. Aby pobudzić konkurencyjność i wzrost gospodarczy, konieczna jest budowa sprzyjającego otoczenie biznesowego. W swoim programie prac na 2025 r. Komisja Europejska zapowiedziała, iż będzie chciała wyeliminować przepisy, które są niepotrzebne, nieproporcjonalne lub stanowią kopię innych, już obowiązujących. Do końca swojej kadencji w 2029 r. KE planuje zmniejszyć obciążenia administracyjne o 25 proc., a w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw – o 35 proc.
Pierwszy pakiet deregulacji, zaproponowany pod koniec lutego br., dotyczy m.in. uproszczeń w zakresie sprawozdawczości i innych obowiązków w zakresie ESG, mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) oraz unijnych programów inwestycyjnych. KE wyliczyła, iż może on przynieść łączne oszczędności w rocznych kosztach administracyjnych na poziomie około 6,3 mld euro oraz przyciągnąć dodatkowe publiczne i prywatne zdolności inwestycyjne w wysokości 50 mld euro.
Również w Polsce deregulacja przyspiesza
– jeżeli będziemy wzywać, postulować i wykonywać określoną pracę w Parlamencie Europejskim, to deregulacja jest możliwa na poziomie europejskim, zrealizowana przy pomocy Komisji Europejskiej. Nie tylko w przypadku obszaru prowadzenia działalności gospodarczej, ale także prowadzenia działalności rolniczej, bo dzisiaj, praktycznie rzecz biorąc, kilka różni się od tego, czy ktoś prowadzi działalność gospodarczą, czy rolniczą. W wielu miejscach obowiązują te same zasady, a regulacja jest tak samo przerośnięta – ocenia europoseł PSL.
Również w Polsce deregulacja przyspiesza. Zajmuje się nią m.in. pełnomocnik do spraw deregulacji i dialogu gospodarczego w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, dr Mariusz Filipek, powołany w styczniu 2024 przez Krzysztofa Hetmana, oraz zespół złożony z przedstawicieli środowisk biznesowych w Polsce. Przygotowany przez nich pierwszy pakiet deregulacyjny został przyjęty przez Radę Ministrów 11 marca br. Nowe przepisy to propozycja ponad 40 zmian dotyczących różnych obszarów działalności gospodarczej, na różnych etapach jej prowadzenia, m.in. nowe zasady kontroli firm, skrócenie ich czasu z 12 do sześciu dni, ulepszenia w dialogu administracji z przedsiębiorcami czy przejrzyste zasady tworzenia prawa gospodarczego (m.in. zasada „one in, one out”, zakładająca, iż przy projektowaniu nowego obowiązku ustawodawca będzie dążył do wyeliminowania innego). Większość zmian ma wejść w życie 1 maja br.