W posiedzeniu zespołu wziął udział prawnik Maciej Kiełbus z ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp.k. Przekazał nam, iż projekt ustawy wprowadzającej ROP ma zostać opublikowany za około 2 tygodnie. Na tym jednak koniec konkretów, ponieważ uczestnicy spotkania nie mogą ujawniać szczegółów jego przebiegu.
Ciągła niepewność
Z anonimowych wypowiedzi innych uczestników posiedzenia zespołu wynika, iż w sprawie rozszerzonej odpowiedzialności producenta w opakowaniach nie dowiedzieliśmy się niczego nowego. To zresztą nie pierwszy raz, kiedy opieramy się na jedynie na założeniach przedstawionych przez MKiŚ.
Podobnie było w czasie debaty organizowanej przez Abrys (wydawcę Portalu Komunalnego) 9 czerwca w siedzibie Krajowej Izby Gospodarczej. To właśnie wtedy Anita Sowińska zapowiadała, iż treść projektu ustawy powinniśmy poznać w przeciągu trzech tygodni. Ten termin mija dziś, czyli 30 czerwca.
Ekspercka debata w przededniu ROP i systemu kaucyjnego
Kluczowa regulacja
Tymczasem projekt rozszerzonej odpowiedzialności producenta jest najważniejszy dla kilku branż. Jednym z jego założeń jest to, żeby rolę operatora systemu przejął Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wcześniej takie zadanie pełniły organizacje odzysku odpadów opakowaniowych, których przedstawicie wyrażają obawę, iż po przyjęciu przepisów ich firmy znikną z rynku. – Konkurencyjność ma swoje granice. Między innymi ROP jest tym obszarem, w którym lepiej sprawdzają się rozwiązania oparte na kontroli ze strony państwa – odpowiadała w czerwcu Anita Sowińska.
Pieniądze zebrane w systemie przez NFOŚiGW mają trafić do gmin, instalacji komunalnych oraz recyklerów. Nie znamy jeszcze dokładnego podziału środków, jednak dowiedzieliśmy się, iż wysokość rekompensaty za działalność będzie zależała przede wszystkim od masy przekazanych do recyklingu odpadów i efektywności systemu. System będzie rozszerzany etapami, a w tym ostatnim pieniądze mają trafić do instalacji recyklingowych. – Przy czym, podobnie jak to ma miejsce w modelu czeskim, zwrot kosztów dla tej branży nastąpi tylko w przypadku tych grup opakowaniowych, które są „deficytowe”. Mowa tu przede wszystkim o tworzywach sztucznych. Z kolei takie surowce jak aluminium mają sporą wartość i ich przetworzenie może być opłacalne. My będziemy zwracać kwotę netto, czyli pomniejszoną o przychody – zapowiadała Anita Sowińska.
Droga do ekoprojektowania
NFOŚiGW ma pobierać pieniądze od producentów wprowadzających produkty w opakowaniach. Jak duża będzie opłata? To będzie zależeć od tego, czy przedsiębiorcy postawią na ekoprojektowanie. Opakowania mniej szkodliwe dla środowiska zostaną objęte niższą opłatą.
Czy skutkiem regulacji rzeczywiście będzie ekoprojektowanie? – W wielu krajach, w których działa ROP, możemy zaobserwować zatrzymanie się ilości generowanych odpadów na mieszkańca – mówiła wiceszefowa MKiŚ w niedawnym wywiadzie dla Portalu Komunalnego. Sowińska zastrzega przy tym, iż nie możemy oczekiwać, iż “rozszerzona odpowiedzialność producenta wszystko nam załatwi”. Przyznaje, iż do zapewnienia czystszej przyszłości potrzebujemy także m.in. systemu kaucyjnego oraz dobrze działających instalacji komunalnych i recyklingowych.