Prezydent podpisał ustawę o przekazywaniu uzbrojenia innym państwom

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę zmieniającą przepisy dotyczące Agencji Mienia Wojskowego, której głównym celem jest usprawnienie zarządzania mieniem wojskowym oraz zwiększenie efektywności działań na rzecz bezpieczeństwa i obronności państwa.

Nowe przepisy umożliwiają Agencji m.in. przekazywanie lub sprzedaż ruchomego mienia Skarbu Państwa – w tym uzbrojenia i produktów podwójnego zastosowania – siłom zbrojnym innych państw. Nowelizacja została przyjęta przez Sejm 4 kwietnia 2025 r., następnie jednogłośnie zatwierdzona przez Senat 23 kwietnia, a podpisana przez prezydenta 29 kwietnia. Ustawa wejdzie w życie 14 dni po ogłoszeniu jej w Dzienniku Ustaw.

Zmiany te oznaczają istotne rozszerzenie uprawnień Agencji Mienia Wojskowego, która dotąd koncentrowała się głównie na zarządzaniu i sprzedaży wycofanego sprzętu wojskowego na rynku krajowym, w tym np. pojazdów, narzędzi, nieruchomości czy innego mienia niebędącego już w użyciu przez Siły Zbrojne RP. w tej chwili AMW zyska realne narzędzia do prowadzenia szerszej współpracy międzynarodowej, szczególnie z państwami partnerskimi w ramach NATO i Unii Europejskiej.

Nowelizacja dopuszcza zarówno nieodpłatne przekazywanie mienia, jak i jego odpłatne zbywanie. Wartość sprzętu będzie określana na podstawie ceny rynkowej, z uwzględnieniem jego zużycia – fizycznego lub wynikającego z postępu technologicznego. W przypadku sprzedaży, cena może być powiększona o koszty poniesione przez AMW, takie jak nakłady na badania i rozwój, podatki oraz inne wydatki związane z utrzymaniem i modernizacją sprzętu. Wyceny będą ustalane w porozumieniu z adekwatnymi jednostkami podległymi Ministrowi Obrony Narodowej lub Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

Choć nowelizacja ustawy ma charakter systemowy, w tle pojawia się również kontekst aktualny – związany z trwającym konfliktem zbrojnym w Ukrainie. Polska od początku rosyjskiej inwazji w lutym 2022 roku była jednym z najaktywniejszych państw wspierających Kijów militarnie. Według szacunków Ośrodka Studiów Wschodnich oraz danych międzynarodowych think tanków, wartość polskiej pomocy wojskowej dla Ukrainy do końca 2024 roku przekroczyła 4 miliardy euro. Wśród przekazanego sprzętu znalazły się m.in. czołgi T-72, bojowe wozy piechoty, armatohaubice Krab, wyrzutnie rakiet, amunicja, systemy obrony przeciwlotniczej, a także broń lekka i pojazdy wojskowe.

Do tej pory przekazywanie takiego sprzętu było możliwe przede wszystkim na podstawie decyzji rządu oraz ministra obrony narodowej, a realizowane w trybie nadzwyczajnym. Nowe przepisy formalizują i upraszczają tę procedurę, umożliwiając AMW szybsze i bardziej przejrzyste działania w podobnych przypadkach – zarówno na rzecz Ukrainy, jak i innych sojuszników. To oznacza większą elastyczność w reagowaniu na sytuacje kryzysowe i budowaniu strategicznych relacji z państwami partnerskimi.

Nowelizacja porządkuje także relacje kompetencyjne między Agencją Mienia Wojskowego a innymi instytucjami wojskowymi i administracyjnymi, które dotąd bywały niejasne – szczególnie w kontekście współorganizacji wydarzeń promujących Siły Zbrojne RP, takich jak Międzynarodowe Pokazy Lotnicze AIR SHOW. AMW zyska możliwość zawierania porozumień z samorządami, uczelniami, organizacjami pozarządowymi czy przedsiębiorcami, co ma usprawnić realizację projektów promocyjnych i edukacyjnych dotyczących obronności.

Choć dokument jest techniczny i dotyczy głównie zmian organizacyjno-prawnych, jego skutki mogą być długofalowe. Przede wszystkim nowelizacja ustawy zwiększa przejrzystość i uporządkowanie procedur przekazywania sprzętu wojskowego – zarówno w ramach wsparcia międzynarodowego, jak i wewnętrznego zarządzania zasobami armii. W czasie rosnących napięć geopolitycznych i zwiększonych inwestycji w obronność, możliwość sprawnego i formalnie uregulowanego przekazywania sprzętu może okazać się kluczowa. Szczególnie dla państwa granicznego NATO, które odgrywa centralną rolę w zabezpieczaniu wschodniej flanki Sojuszu.