Premiera książki „Polacy w Naddniestrzu. Świadectwo zanikającego dziedzictwa”

18 grudnia 2024 roku w Sali Balowej Pałacu Potockich Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się uroczysta prezentacja książki autorstwa prof. Heleny Krasowskiej pt. „Polacy w Naddniestrzu. Świadectwo zanikającego dziedzictwa”.

Publikacja ta, będąca 80. tomem serii „Bibliotheca Europae Orientalis”, jest wynikiem wieloletniego projektu badawczego realizowanego przez autorkę przy wsparciu Studium Europy Wschodniej UW. Książka stanowi niezwykle cenne źródło wiedzy o mniejszości polskiej zamieszkującej region Naddniestrza (Republika Mołdawii), dokumentując zarówno materialne, jak i niematerialne polskie dziedzictwo kulturowe. Badania były oparte na wywiadach z przedstawicielami mniejszości polskiej, wypełnianych ankietach, czy na zebranych dokumentach i fotografiach. Szczególną uwagę poświęcono najstarszemu pokoleniu, prezentując wyniki badań terenowych, które ukazują współczesną sytuację socjolingwistyczną oraz tożsamościową Polaków w regionie. Książka przeznaczona jest dla wszystkich czytelnika interesującego się zagadnieniem Polaków na Wschodzie, zarówno w kontekście historycznym, antropologicznym, jak i językowym.

Warszawska premiera zgromadziła szerokie grono gości, w tym ekspertów, dyplomatów oraz osoby zaangażowane w realizację projektu badawczego. Wśród prelegentów znaleźli się:

• dyr. Jan Malicki, Studium Europy Wschodniej UW,
• prof. Magdalena Dembińska, Uniwersytet w Montrealu (on-line),
• dr hab. Bartłomiej Zdaniuk, Uniwersytet Warszawski,
• wiceprezes Juliusz Szymczak-Gałkowski, Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. J. Olszewskiego,
• Amb. Wiktor Ross,
• Konsul Jan Sroka,
• Amb. Piotr Marciniak,
• Amb. Artur Michalski,
• Amb. Bartłomiej Zdaniuk,
• Dyr. Tomasz Horbowski, Przedstawicielstwo Fundacji Solidarności Międzynarodowej w Mołdawii (on-line),
• prezes Natalia Siniawska, Towarzystwo Polskiej Kultury „Jasna Góra”,
• a także: Adam Błonowski, Krzysztof Janik, Jakub Kuliński, Kamelia Penkowska, Krzysztof Zarecki, Anna Shatnii.

Spotkanie autorskie na Uniwersytecie Warszawskim stanowiło pierwszą w Polsce okazję do zapoznania się z książką oraz do podjęcia dyskusji na temat znaczenia dziedzictwa kulturowego Polaków w Naddniestrzu. Wydarzenie zostało wzbogacone projekcją filmu dokumentalnego pt. „Rezurekcja”, wyprodukowanego przez Towarzystwo Kulturalne „Echo Pyzdr”.

Pierwsze prezentacje książki miały miejsce już w październiku 2024 roku w Naddniestrzu, w miejscach, które były przedmiotem badań prof. Krasowskiej, a także w Kiszyniowie. Spotkania z lokalną polską społecznością zapoczątkowały serię wydarzeń promujących publikację i pozwoliły autentycznie zbliżyć się do odbiorców. Więcej na ten temat można znaleźć we wpisie [link].

Książka jest do nabycia w Księgarni Naukowej im. Bolesława Prusa w Warszawie oraz w Wydawnictwach Uniwersytetu Warszawskiego.

Prof. dr hab. Helena Krasowska (Studium Europy Wschodniej UW/Instytut Slawistyki PAN)

Prowadzi badania i dokumentuje zanikające ślady kultury polskiej na Ukrainie, w Rumunii, Mołdawii. Z perspektywy dokumentacji dziedzictwa kulturowego, zastosowanych nowych środków badawczych i nowej metodologii jej prace są zdecydowanie nowatorskie i unikatowe. Jest organizatorką licznych konferencji naukowych, warsztatów, w tym Bukowińskich Festiwali Nauki. Kieruje Wschodnią Szkołą Letnią (od 2022 roku). Laureatka wielu nagród i wyróżnień naukowych, w tym „Nagrody Przeglądu Wschodniego” (2012 r.).

Więcej na temat serii „Bibliotheca Europae Orientalis”: