Energia w rękach konsumentów
Nowe badanie „Power2People” zrealizowane przez Eurelectric i Accenture objęło ponad 2500 gospodarstw domowych w 12 krajach Unii Europejskiej. Celem była ocena, jak zmieniające się warunki – w tym kryzys energetyczny, pandemia i wojna w Ukrainie – wpływają na decyzje energetyczne obywateli oraz jakie są ich oczekiwania wobec dostawców.
Jak wynika z analizy, europejscy konsumenci mają coraz większy wpływ na przebieg transformacji energetycznej. Ich wybory, motywacje i ograniczenia bezpośrednio kształtują tempo wdrażania czystych technologii. Z drugiej strony – choć zainteresowanie rozwiązaniami z zakresu OZE rośnie – wciąż istnieją liczne bariery, które utrudniają powszechną elektryfikację.
Zachowania się zmieniają, ale zbyt wolno
Badanie wykazało, iż 80% respondentów podejmuje działania mające na celu ograniczenie zużycia energii – najczęściej są to zmiany taryf lub ograniczenie zużycia w szczycie. Jednak tylko 23% zdecydowało się na wdrożenie technologii opartej o elektryfikację, takich jak pompy ciepła czy samochody elektryczne.
Udział pojazdów elektrycznych wzrósł 2,5-krotnie od 2021 roku, ale przez cały czas jedynie 5% konsumentów je posiada. Zainteresowanie fotowoltaiką rośnie – z paneli słonecznych korzysta już 18% badanych. Mimo to aż 82% gospodarstw domowych wciąż wykorzystuje ogrzewanie gazowe, a 77% deklaruje, iż nie planuje zakupu EV w najbliższym roku.
Koszt i brak wiedzy to główne blokady
Zdecydowana większość respondentów nie zna oferty swojego dostawcy energii – 60% nie słyszało o narzędziach wspierających oszczędzanie, takich jak taryfy dynamiczne, inteligentne liczniki czy programy dofinansowań. choćby jeżeli konsumenci mają dostęp do technologii, często nie decydują się na ich wdrożenie, z uwagi na wysokie koszty początkowe lub zadowolenie z obecnych rozwiązań.
Dla 40% ankietowanych główną przeszkodą we wdrażaniu pojazdów elektrycznych jest ich cena. Podobnie w przypadku ogrzewania – 29% uważa je za zbyt kosztowne. W kategorii magazynowania energii 24% wskazuje wysoką cenę jako główną barierę. Co więcej, 28% badanych nie może zainstalować domowego źródła energii, ponieważ nie pozwalają na to przepisy lub warunki mieszkaniowe.
Bariery dalszej elektryfikacji – dane szczegółowe
W obszarze generacji energii w domu 28% respondentów uznało koszt instalacji np. paneli PV za zbyt wysoki. Tyle samo osób nie ma prawa do ich zamontowania – np. w wynajmowanych mieszkaniach lub wspólnotach. Dla 8% osób temat ten w ogóle nie był rozważany.
Jeśli chodzi o ogrzewanie, 29% badanych uważa elektryczne rozwiązania za zbyt drogie. 23% deklaruje, iż są zadowoleni z obecnych systemów, a 12% nie ma możliwości instalacji nowego systemu – najczęściej z powodów technicznych.
W przypadku mobilności elektrycznej 40% respondentów wskazało koszt EV jako najpoważniejszą przeszkodę. 13% nie jest zainteresowanych takimi pojazdami, a 9% nie traktuje ich jako priorytet. Dla magazynowania energii największe ograniczenia to cena (24%) i brak możliwości instalacji (17%).
Konsumenci różnią się podejściem
Badanie wyróżnia cztery główne typy zachowań względem środowiska. 25% to tzw. „eco-warriors” – osoby aktywnie redukujące wpływ na klimat. 56% określa się jako konsumenci wygodni – starają się dbać o środowisko, jeżeli nie wymaga to wysiłku. 5% to sceptycy, którzy nie dostrzegają wpływu swoich działań na klimat. 31% to osoby z ograniczeniami finansowymi – dostrzegają korzyści z OZE i smart technologii, ale nie są w stanie pokryć kosztów wdrożenia.
Pod względem stosunku do technologii 21% określa się jako zaawansowani użytkownicy – chętnie testują nowości. 40% to ostrożni nabywcy – wdrażają technologie dopiero, gdy są sprawdzone. 34% unika nowości, a 22% wskazuje na ograniczenia infrastrukturalne – mieszkają w budynkach, gdzie instalacja rozwiązań OZE jest niemożliwa lub bardzo trudna.
Wnioski: transformacja wymaga systemowego wsparcia
Raport Power2People jednoznacznie pokazuje, iż chociaż zainteresowanie rozwiązaniami z zakresu energii odnawialnej rośnie, skala wdrożeń wciąż nie nadąża za potrzebami klimatycznymi. Główne ograniczenia to wciąż koszt, brak dostępu do odpowiedniej infrastruktury oraz niewystarczająca informacja i edukacja.
Aby przyspieszyć elektryfikację, konieczne będzie nie tylko oferowanie innowacyjnych produktów, ale też stworzenie otoczenia regulacyjnego, które umożliwi ich wdrożenie – szczególnie dla mniej zamożnych gospodarstw i mieszkańców miast. Kluczem będzie również poprawa komunikacji i wsparcie finansowe oraz techniczne dla odbiorców końcowych.
Zobacz również:- Darmowe narzędzie do doboru kąta nachylenia paneli PV. Zaskakujące wyniki badań
- Młodzi o przyszłości energetyki: atom na TAK, gaz na NIE. Nowy raport AGH i UJ
- Ujemne ceny energii zmieniają rynek PPA. Raport Pexapark ujawnia skalę problemu
- Rewolucja na rynku energii. Polska otwiera się na PPA i offshore [raport]
Źródło: Power2People – A survey assessing engagement of European residential customers in the energy transition
