Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu przychylnym okiem spojrzała na poprawiony projekt posadowienia krzyża na szczycie Sępiej Góry.

Golgota Izerska to powstałe w 2021 roku miejsce kultu religijnego położone w Górach Izerskich, w południowo-zachodniej Polsce. Znana jest również też jako Kalwaria Gór Izerskich i składa się z zespołu obelisków, na których umieszczono sceny przedstawiające mękę Chrystusa. Golgota Izerska jest ważnym miejscem pielgrzymek religijnych, które przybywają tu na modlitwę i rozważania Męki Pańskiej. Jednak jest to również popularny cel pieszych wędrówek turystów, którzy chcą doświadczyć naturalnego piękna Gór Izerskich, jednocześnie poznając bogatą historię kulturalną i religijną regionu.

Szlak turystyczno- pielgrzymkowy zaczyna się nieopodal dawnej stacji kolejowej a w tej chwili „Stacji Kultury” w Świeradowie- Zdroju i wznosi się na wysokość ok. 841 m n.p.m. Przy drodze napotykamy leśne głazy, na których przymocowano rzeźby przedstawiające kolejne Stacje Drogi Krzyżowej, symbole Męki Pańskiej. Na szczycie znajduje się skała, stanowiąca miejsce odpoczynku i punkt widokowy oraz pokaźnych rozmiarów brzozowy krzyż. Teraz ten właśnie krzyż ma zostać zastąpiony ponad 10 metrowym krzyżem stalowym.

Jesienią ubiegłego roku miejscowy proboszcz zwrócił się o opinię w tej sprawie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska – Regionalnego Konserwatora Przyrody. W piśmie wskazał, iż przeniesienie krzyża i wymiana konstrukcji na metalową jest związana z budową Golgoty Izerskiej. Pierwotnie posadowiony krzyż drewniany stanął tam tymczasowo i wymaga on częstych napraw i konserwacji… a co za tym idzie także częstych ingerencji w środowisko. Stąd też pomysł ustawienia na skale pokaźnych rozmiarów krzyża stalowego, kratownicowego.

Proboszcz ze Świeradowa- Zdroju wskazał, iż Golgota Izerska i krzyża na szczycie wpisał się w krajobraz Gór Izerskich jako miejsce kultu skupiające turystów i pielgrzymów wokół krzyża oraz istniejących stacji Drogi Krzyżowej. W ocenie proboszcza pomógł on także w skanalizowaniu ruchu turystycznego wzdłuż wyznaczonej ścieżki – Drogi Krzyżowej, co przyczynia się do ochrony środowiska i piękna Gór.

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, Regionalny Konserwator Przyrody w odpowiedzi zauważa, iż przedmiotowy teren zlokalizowany jest w granicach obszaru specjalnej ochrony ptaków Góry Izerskie (PLB020009), w obszarze leśnym, a planowane prace obejmą budowę nowego obiektu (stalowego krzyża) w nowej lokalizacji oraz usunięcie starego obiektu (krzyż drewniany).

Z dokumentacji, jaką proboszcz przesłał do RDOŚ-u wynika, iż nowy krzyż ma mieć konstrukcję stalową o wysokości 10,9 m, szerokości 7,27 m i zostać posadowiony w nowej lokalizacji poprzez zakotwienie w skale o średnicy 0,8 m.

„Analizując przedłożone materiały stwierdzić należy, iż nowa lokalizacja jest miejscem zdecydowanie bardziej eksponowanym niż poprzednia. Wysokość krzyża nieznacznie wzrasta, ale biorąc pod uwagę jego posadowienie na skale, w miejscu wyniesionym, nieosłoniętym w pełni istniejącym drzewostanem, obiekt ten będzie stanowił dominantę w istniejącym krajobrazie.” – wskazuje w odpowiedzi RDOŚ, podkreślając przy tym, iż z uwagi na planowaną lokalizację, wysokość i kratownicową konstrukcję tego obiektu może on stanowić zagrożenie dla ptaków. Tym samym Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska proponuje rozważenie wykonania krzyża jako obiektu mniej dominującego w przestrzeni, tj. z materiałów obecnych w istniejącym krajobrazie (drewno, lokalny kamień), o mniejszej skali, czy zlokalizowanego w mniej eksponowanej lokalizacji (osłoniętej drzewostanem).

W 2023 roku proboszcz ponownie zwrócił się do ochrony środowiska z prośbą o opinię, przy czym dokonał już modyfikacji projektu. Jak wskazuje RDOŚ zgodnie z nimi metalowa konstrukcja zostanie obudowana drewnem. Ponadto jak zapewnił proboszcz konstrukcja nie będzie dominować w krajobrazie, ponieważ wysokość sąsiadujących drzew jest wyższa niż łączna wysokość obiektu i bryły skalnej. Ksiądz przedstawił również uzasadnienie, dlaczego planowany obiekt nie powinien być lokalizowany poza bryłą skalną. W jego ocenie wymagałoby to konieczności większej ingerencji w środowisko.

Do zmienionych planów RDOŚ nie wniósł uwag. Przy czym Katarzyna Łapińska Zastępca Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu, Regionalny Konserwator Przyrody w odpowiedzi na pytania Lwówecki.info podkreśla, iż w przedmiotowej sytuacji nie było wydawane przez żadne postanowienie ani decyzja, ponieważ stanowiska te nie były wyrażane w ramach postępowania administracyjnego.

„Wiążące stanowisko w zakresie wpływu przedsięwzięć na obszary Natura 2000 wyrażane jest w trybie postępowania administracyjnego określonego w art. 97 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko po zastosowaniu – przez organ adekwatny do wydania pozwolenia na budowę dla przedmiotowej inwestycji albo przyjęcia zgłoszenia w tej sprawie – przepisów art. 96 ust 3 ww. ustawy (tzn. po wydaniu postanowienia w sprawie nałożenia obowiązku przedłożenia regionalnemu dyrektorowi ochrony środowiska wymaganych dokumentów, o których mowa w ww. artykule). W przedmiotowej sytuacji wnioskodawca nie został zobowiązany przez adekwatny organ do wystąpienia do RDOŚ w ww. trybie, w związku z czym wystąpił o wydanie opinii poza tym trybem administracyjnym.” – wyjaśnia Katarzyna Łapińska.

Zachęcamy wszystkich do odwiedzenia Świeradowa- Zdroju i wybrania się szlakiem pielgrzymkowym na szczyt Sępiej Góry i ocenienia samemu, czy i jaki krzyż powinien tam powstać.