Pompy ciepła w Europie: ambitny cel 60 mln urządzeń do 2030 roku zagrożony

W 2022 roku gwałtowny wzrost cen gazu po inwazji Rosji na Ukrainę skłonił rządy państw europejskich do zwiększenia subsydiów i wsparcia dla czystych technologii grzewczych. Unia Europejska postawiła sobie ambitny cel: do 2030 roku na kontynencie ma pracować 60 milionów pomp ciepła.

Sprzedaż pomp ciepła w Europie w 2024 roku

W 2024 roku w 19 krajach Europy sprzedano łącznie 2,31 miliona pomp ciepła, co podniosło całkowitą liczbę tych urządzeń do około 25,5 miliona. Chociaż sprzedaż pozostaje wysoka, w ciągu ostatnich dwóch lat tempo wzrostu zwolniło i nie odpowiada już ścieżce prowadzącej do realizacji celu na 2030 rok.

Dlaczego rynek zwolnił?

Na spowolnienie sprzedaży wpływ miało kilka czynników:

• utrzymująca się inflacja,
• niepewność dotycząca polityki wsparcia,
• osłabienie lub ograniczenie programów dotacyjnych w niektórych krajach,
• wysokie ceny energii elektrycznej (szczególnie tam, gdzie prąd kosztuje ponad dwa razy więcej niż gaz),
• spadek liczby nowych inwestycji budowlanych – mniej nowych domów to mniej budynków przystosowanych do montażu pomp ciepła.

Pozwolenia na budowę nowych mieszkań spadają w większości państw UE od 2021 roku.

Jasne punkty na mapie Europy

Nie wszystkie rynki odnotowały spadki. Wielka Brytania i Irlandia, dzięki przejrzystej polityce i dobrze zaprojektowanym programom wsparcia, osiągnęły dynamiczny wzrost sprzedaży.

Regulacje UE i perspektywy na przyszłość

Unijne dyrektywy, takie jak Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz Dyrektywa o odnawialnych źródłach energii, wspierają rozwój rynku pomp ciepła. najważniejsze będzie jednak ich pełne i konsekwentne wdrożenie, aby ustabilizować rynek.

Patrząc w przyszłość, istotne znaczenie będą miały mechanizmy cenowe i systemy handlu emisjami, w tym nadchodzący EU ETS2 oraz Social Climate Fund. Od 2027 roku wprowadzą one cenę emisji dla ogrzewania budynków, co powinno skierować inwestycje w stronę niskoemisyjnych rozwiązań i chronić gospodarstwa domowe wrażliwe na wzrost kosztów.

Dodatkowo, nowe regulacje rynkowe promujące elastyczność popytu i modele biznesowe oparte na magazynowaniu energii mogą wzmocnić transformację sektora grzewczego.

Pozostałe korzyści z rozwoju rynku pomp ciepła

Poza aspektami klimatycznymi, pompy ciepła mają strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego. Gdyby zaledwie 7% gospodarstw domowych przeszło z kotłów na paliwa kopalne na pompy ciepła, UE mogłaby ograniczyć import gazu o 13 miliardów metrów sześciennych – to ilość porównywalna z importem z Rosji na potrzeby ogrzewania domów i wody.

Sektor pomp ciepła, będący światowym liderem innowacji, zapewnia w Europie ponad 430 000 miejsc pracy i wzmacnia lokalne gospodarki. Dalszy rozwój rynku wymaga jednak przewidywalnej polityki oraz korzystniejszej relacji cen prądu do gazu.

Zobacz również:

• Dofinansowanie do 95% na fotowoltaikę i pompy ciepła w Wadowicach
• UE chce redukcji emisji o 90% do 2040 roku – pompy ciepła w centrum działań
• Pompy ciepła, kotły i zasobniki BOSCH z bonusem paliwowym
• Dan Jørgensen: Pompy ciepła i odzysk energii kluczem do oszczędności w przemyśle
• Bochnia: szpital zyska pompy ciepła i fotowoltaikę. Dofinansowanie na 52 mln zł

Źródło: European Heat Pump Association