Polska w strefie zagrożenia. Upał do 37 stopni i czerwony alert w lasach

Polska znalazła się w objęciach ekstremalnej pogody, która niesie ze sobą podwójne zagrożenie. Z jednej strony Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) wydał ostrzeżenia II stopnia przed falą upałów, z temperaturami sięgającymi choćby 37 stopni Celsjusza. Z drugiej strony, Instytut Badawczy Leśnictwa alarmuje, oznaczając niemal cały kraj na czerwono na mapie zagrożenia pożarowego. To krytyczny czas, w którym od naszej ostrożności zależy bezpieczeństwo zdrowia, życia i przyrody. Służby apelują o szczególną rozwagę i bezwzględne przestrzeganie zaleceń, ponieważ skumulowane ryzyko jest najwyższe od początku roku.

Fala upałów uderza przede wszystkim w centralną i zachodnią część kraju, gdzie obowiązują alerty pomarańczowe. Jednak wysokie temperatury odczuwalne są w całej Polsce, co w połączeniu z długotrwałym brakiem opadów tworzy idealne warunki do powstawania pożarów. Sytuacja jest dynamiczna, a eksperci podkreślają, iż najbliższe dni będą kluczowe. Każde nieodpowiedzialne zachowanie, jak pozostawienie szklanej butelki w lesie czy próba rozpalenia ogniska, może doprowadzić do katastrofy o trudnych do oszacowania skutkach.

PILNY alert IMGW. Gdzie uderzy fala upałów do 37 stopni?

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie pozostawia złudzeń – nadchodzące dni przyniosą ekstremalne warunki termiczne. Wydano ostrzeżenia II stopnia (pomarańczowe) oraz I stopnia (żółte), które obejmują znaczną część Polski. Najtrudniejsza sytuacja prognozowana jest w centralnych i zachodnich województwach, gdzie słupki rtęci poszybują do niebezpiecznych wartości.

Według oficjalnych prognoz IMGW, w środę temperatura maksymalna wahać się będzie od 29°C do nawet 37°C w najgorętszych regionach kraju. To wartości, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, zwłaszcza dla osób starszych, dzieci i osób z chorobami przewlekłymi. Pomarańczowe alerty II stopnia obowiązują m.in. w województwie lubuskim, wielkopolskim, łódzkim, mazowieckim i kujawsko-pomorskim.

Czwartek przyniesie tylko nieznaczną ulgę. Temperatura maksymalna ma wynieść od 30°C do 36°C na przeważającym obszarze kraju. Chłodniej będzie jedynie na wybrzeżu (około 20°C) oraz na Podhalu i w części zachodniej (od 22°C do 29°C). Sytuację dodatkowo pogarsza słaby wiatr, który nie zapewnia ochłody, oraz wysoka wilgotność. Upał będzie odczuwalny jeszcze dotkliwiej. Niebezpieczne będą również noce, tzw. noce tropikalne, kiedy temperatura minimalna nie spadnie poniżej 19-20°C, uniemożliwiając organizmowi regenerację.

Czerwony alert w lasach. Ekstremalne zagrożenie pożarowe w całej Polsce

Upał to tylko jedna strona medalu. Drugim, równie poważnym zagrożeniem, jest ekstremalne ryzyko pożarów w lasach. Instytut Badawczy Leśnictwa opublikował zaktualizowaną mapę zagrożenia pożarowego, która nie pozostawia wątpliwości – niemal cała Polska jest zaznaczona na czerwono, co oznacza „zagrożenie duże”.

Skąd tak wysokie ryzyko? To efekt połączenia kilku czynników. Po pierwsze, wysokie temperatury gwałtownie wysuszają ściółkę leśną, która staje się materiałem łatwopalnym. Po drugie, długotrwały brak znaczących opadów sprawił, iż wilgotność ściółki spadła do krytycznie niskiego poziomu. W takich warunkach wystarczy jedna iskra – od niedopałka papierosa, rozgrzanego tłumika samochodu czy szklanej butelki działającej jak soczewka – aby wywołać pożar, który będzie się błyskawicznie rozprzestrzeniał.

Leśnicy podkreślają, iż 9 na 10 pożarów lasów jest spowodowanych przez człowieka. W obecnej sytuacji, przy tak ogromnym zagrożeniu, każdy, kto wchodzi do lasu, musi być świadomy swojej odpowiedzialności. Lasy Państwowe oraz poszczególne nadleśnictwa, jak choćby Nadleśnictwo Sulechów w województwie lubuskim, wystosowały specjalne apele do mieszkańców i turystów, prosząc o zachowanie najwyższej ostrożności.

Jak zachować się w lesie? Nadleśnictwa apelują o rozsądek

W związku z pełnią sezonu wakacyjnego i ekstremalnym zagrożeniem pożarowym, leśnicy przypominają o fundamentalnych zasadach bezpieczeństwa. Ich przestrzeganie nie jest sugestią, a obowiązkiem, od którego zależy los polskich lasów. Pamiętaj, iż na terenach leśnych i w odległości do 100 metrów od granicy lasu obowiązuje całkowity zakaz używania otwartego ognia.

Oto najważniejsze zasady, o których należy bezwzględnie pamiętać:

• Nie używaj otwartego ognia: Zakaz dotyczy nie tylko rozpalania ognisk, ale także używania grilli, palenia papierosów czy odpalania zapałek. Ogniska można rozpalać wyłącznie w miejscach do tego wyznaczonych przez nadleśnictwo.
• Nie wjeżdżaj pojazdem do lasu: Poruszaj się tylko po drogach publicznych i parkingach leśnych. Rozgrzany katalizator lub rura wydechowa w kontakcie z suchą trawą lub ściółką może natychmiast wywołać pożar.
• Zabierz śmieci ze sobą: Szczególnie niebezpieczne są szklane butelki i słoiki. W słoneczny dzień działają jak soczewki, skupiając promienie słoneczne i mogąc zaprószyć ogień.
• Reaguj, gdy widzisz zagrożenie: jeżeli zauważysz dym lub ogień w lesie, natychmiast zaalarmuj straż pożarną, dzwoniąc pod numer 998 lub 112. Podaj jak najdokładniejszą lokalizację, np. numer słupka oddziałowego.

Każde z tych zaleceń ma na celu minimalizację ryzyka, które w tej chwili jest najwyższe od lat. Ignorowanie tych zasad to nie tylko brak odpowiedzialności, ale również działanie, które może mieć tragiczne konsekwencje dla ekosystemu i bezpieczeństwa publicznego.

Nie tylko upał i pożary. Jakie są konsekwencje dla zdrowia?

Ekstremalne upały niosą ze sobą bezpośrednie zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. Wysokie temperatury obciążają układ krążenia i układ oddechowy, co może prowadzić do poważnych komplikacji. Najbardziej narażone są dzieci, seniorzy oraz osoby cierpiące na choroby serca, nadciśnienie czy cukrzycę.

Najczęstsze zagrożenia zdrowotne związane z upałem to odwodnienie, przegrzanie organizmu, udar cieplny oraz udar słoneczny. Objawy, które powinny nas zaniepokoić, to silne bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty, przyspieszone tętno, gorąca i sucha skóra oraz zaburzenia świadomości. W przypadku wystąpienia takich symptomów należy natychmiast szukać pomocy medycznej.

Aby bezpiecznie przetrwać falę upałów, należy stosować się do kilku podstawowych zasad. Przede wszystkim pij dużo wody, choćby jeżeli nie czujesz pragnienia – minimum 2-3 litry dziennie. Unikaj wychodzenia na zewnątrz w godzinach największego nasłonecznienia, czyli między 11:00 a 17:00. jeżeli musisz wyjść, noś lekką, przewiewną odzież, nakrycie głowy i okulary przeciwsłoneczne. Pamiętaj również o osobach potrzebujących opieki w swoim otoczeniu – sprawdź, czy Twoi starsi sąsiedzi lub członkowie rodziny czują się dobrze i mają dostęp do wody.