Magazynowanie CO2 jako rozwiązanie dla przemysłu
Sektory przemysłowe, takie jak cementowy, chemiczny czy stalowy, poszukują sposobów na redukcję emisji CO2. Problemem jest fakt, iż w wielu przypadkach emisje są wynikiem samego procesu produkcyjnego i nie da się ich uniknąć. Według Stowarzyszenia Producentów Cementu (SPC) branża ta odpowiada za 3,8% krajowych emisji dwutlenku węgla, które wynoszą około 310 mln ton rocznie. Sektor cementowy ograniczył emisje CO2 o ponad 30% i zastąpił węgiel paliwami alternatywnymi w 80%, ale aby osiągnąć unijny cel neutralności klimatycznej do 2050 r., konieczne są dalsze działania.
Jednym z rozwiązań może być magazynowanie CO2 w strukturach geologicznych. Takie projekty rozwijają już koncerny, m.in. Orlen, który podpisał memorandum z norweskim Equinorem w sprawie współpracy nad wychwytem i składowaniem CO2. Z kolei Holcim Polska otrzymał 228 mln euro unijnego finansowania na wdrożenie technologii CCS w cementowni Kujawy. Uruchomienie instalacji planowane jest na 2030 r., a całkowity koszt projektu wynosi 300-400 mln euro.
Zobacz również:
Potrzeba zmian regulacyjnych
Państwowy Instytut Geologiczny – PIB od 2008 r. prowadzi badania nad możliwością magazynowania CO2 na większości obszaru Polski. Według dra inż. Adama Wójcickiego, „oszacowany potencjał magazynowania jest wystarczający dla zaspokojenia potrzeb całego polskiego przemysłu”.
Ekspert wskazał, iż w polskiej strefie Morza Bałtyckiego korzystne warunki geologiczne do magazynowania CO2 występują w północno-wschodniej oraz prawdopodobnie zachodniej części. Jednak obecne regulacje dopuszczają składowanie CO2 tylko na ograniczonym obszarze morskim. „Stąd konieczna jest nowelizacja rozporządzenia dopuszczająca lokalizowanie potencjalnych magazynów na obszarze lądowym” – zaznaczył Wójcicki.
Gdzie można magazynować CO2 w Polsce?
Ekspert PIG-PIB podkreślił, iż w Polsce nie przewiduje się składowania CO2 w kawernach solnych, ponieważ ich objętości są zbyt małe. Alternatywą jest zatłaczanie dwutlenku węgla do „głęboko występujących formacji i struktur porowatych – poziomów solankowych i sczerpanych, czy też sczerpywanych złóż węglowodorów”. W tym przypadku zbiornikiem CO2 byłyby skały, w których naturalnie występują wody złożowe oraz ewentualnie resztkowe węglowodory.
Bezpieczeństwo składowania CO2
Na pytanie PAP o potencjalne zagrożenia związane z magazynowaniem CO2 w Polsce, Wójcicki odpowiedział: „Jest to w porównywalnym stopniu bezpieczne jak wykorzystanie analogicznych struktur geologicznych do magazynowania nośników energii i geotermii. Porównywalne mogą być też ewentualne zagrożenia”. Podkreślił jednak, iż nadzór i kontrola nad składowaniem CO2 są znacznie bardziej rygorystyczne niż w przypadku magazynowania energii czy geotermii.
Światowe doświadczenia w CCS
Według danych Global CCS Institute (GCCSI) i Międzynarodowej Agencji Energetycznej (IEA) na świecie działa w tej chwili 44 projekty CCS, które zatłaczają co najmniej 100 tys. ton CO2 rocznie. Najwięcej znajduje się w USA (16), Chinach (13) i Kanadzie (5). W Europie projekty CCS rozwijają Norwegia, Dania i Holandia.
Komisja Europejska ogłosiła, iż w ramach instrumentu „Łącząc Europę” (CEF) przeznaczy 1,25 mld euro na rozwój infrastruktury energetycznej, w tym 250 mln euro na projekty CCS w Grecji, Holandii i Danii. Celem unijnym na 2030 r. jest osiągnięcie 50 mln ton rocznej zdolności zatłaczania CO2.
Polska ma szansę dołączyć do rozwijających się inicjatyw w zakresie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla, ale konieczne są odpowiednie zmiany regulacyjne oraz inwestycje w infrastrukturę transportu CO2.
Źródło: PAP.
