Polska flaga i hymn się zmienią. Ministerstwo kończy prace nad projektem

Zdjęcie: Polska flaga z precyzyjną czerwienią. Mazurek Dąbrowskiego w uproszczonej wersji | foto Pixabay

Od ponad wieku flaga Rzeczypospolitej Polskiej występuje w klasycznej wersji biało-czerwonej. Uznana za barwy narodowe w 1919 roku, odzwierciedla symbolikę heraldyczną – biel symbolizuje orła, a czerwień pole tarczy herbowej. Jednak jak pokazuje praktyka, w przepisach brakuje precyzyjnego wskazania, jaki dokładnie odcień czerwieni powinien być stosowany.

Brak jednoznacznych zapisów powoduje rozbieżności w wyglądzie flag – różnice są widoczne zwłaszcza między wersjami drukowanymi, cyfrowymi i tekstylnymi. Z tego powodu w nowelizacji ustawy zaproponowano wprowadzenie odcienia karmazynowego jako obowiązującego.

W ramach planowanych zmian pojawi się również rozróżnienie na dwa warianty flag: narodową (biało-czerwoną) oraz państwową – z godłem w centralnym punkcie. Flaga państwowa miałaby obowiązywać m.in. w urzędach, placówkach dyplomatycznych i podczas uroczystości oficjalnych.

– Choć każdy Polak wie, z jakich kolorów składa się polska flaga, to już nie każdy grafik wie, który konkretnie odcień czerwieni wybrać – zauważają urzędnicy.

Godło: orzeł z pozłacanymi nogami?

Również polskie godło ma szansę na nową odsłonę. Projekt przygotowany jeszcze w 2021 roku przez poprzedni rząd (PiS) zakładał wprowadzenie zmian wizualnych – między innymi pozłocenie nie tylko szponów, ale także całych nóg orła. Zmiana ta miała podkreślić majestat i rangę symbolu narodowego, zgodnie z estetycznymi i heraldycznymi zasadami.

Obecny zespół pracujący nad nową ustawą, choć nie potwierdza utrzymania tego konkretnego zapisu, bierze pod uwagę całość wcześniejszego dokumentu. W skład zespołu wchodzi 14 ekspertów: urzędnicy z ministerstw, przedstawiciele Kancelarii Prezydenta i Premiera, Komisji Heraldycznej, Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina, historycy, graficy i heraldycy. Celem zespołu jest wypracowanie standardów, które uporządkują użycie godła w różnych przestrzeniach – cyfrowej, drukowanej i fizycznej.

Hymn w C-dur – prostszy, ale czy lepszy?

Kolejnym obszarem zmian ma być hymn narodowy. „Mazurek Dąbrowskiego” – pieśń napisana przez Józefa Wybickiego w 1797 roku jako „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” – została oficjalnym hymnem Polski 26 lutego 1927 roku. Przez lata konkurowała z innymi patriotycznymi utworami, m.in. „Rotą” czy „Boże, coś Polskę”.

Jednak dziś najwięcej emocji budzi jego aktualna tonacja – F-dur. Dla wielu wykonawców, zwłaszcza uczniów i chórów amatorskich, jest ona zbyt trudna. Ministerstwo planuje więc zmianę tonacji na bardziej przystępną – C-dur.

– Muzykom i śpiewakom trudność sprawia tonacja Mazurka Dąbrowskiego (F-dur), czyli hymnu Polski. I to ma się niedługo zmienić – podaje resort.

Zmiana ma na celu ułatwienie wykonywania hymnu przez wszystkich – niezależnie od poziomu umiejętności muzycznych.

Nowa kolejność zwrotek i głosy sprzeciwu

Rząd planuje również wprowadzenie zmiany w kolejności zwrotek hymnu. Propozycja zakłada, iż druga zwrotka rozpoczynałaby się od słów: „Jak Czarniecki do Poznania”, a trzecia: „Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę”. Ministerstwo argumentuje, iż taka kolejność przywróciłaby logiczną strukturę utworu.

Pomysł ten spotkał się jednak ze sprzeciwem środowisk akademickich. Polskie Towarzystwo Historyczne przypomina: – Hymn w obecnej formie został ustanowiony po odzyskaniu niepodległości i nigdy nie był zmieniany.

Spór pokazuje, jak duże znaczenie mają symbole dla tożsamości narodowej i jak trudno przeprowadzać zmiany, które w nie ingerują.

Kiedy zmiany wejdą w życie?

Na ten moment nie podano oficjalnej daty zakończenia prac. Wiadomo jednak, iż obecne działania opierają się na dokumentacji przygotowanej przez poprzedni rząd. Ułatwia to prace zespołu ekspertów i może przyspieszyć skierowanie projektu ustawy pod obrady Sejmu. Ostateczne decyzje będą zależeć również od przebiegu konsultacji publicznych.