Podatki obciążają energię elektryczną, gaz bywa dotowany
Eksperci wskazują, iż wielu właścicieli domów nie decyduje się na wymianę kotła gazowego na pompę ciepła, ponieważ rachunki za prąd są zbyt wysokie w porównaniu z kosztami gazu. Przyczyną tej sytuacji są m.in. podatki i opłaty nakładane na energię elektryczną, których nie obejmuje gaz ziemny.
W praktyce oznacza to, iż użytkownicy pomp ciepła – urządzeń zasilanych głównie energią elektryczną – płacą znacznie więcej niż ci, którzy pozostają przy kotłach gazowych. Zdaniem analityków rozwiązaniem byłoby przesunięcie części obciążeń fiskalnych z prądu na inne obszary, aby zbliżyć się do bardziej sprawiedliwej struktury cenowej.
Kiedy pompa ciepła staje się opłacalna?
Zasada opłacalności pomp ciepła jest stosunkowo prosta. Koszt 1 kWh energii elektrycznej powinien być maksymalnie dwukrotnie wyższy niż koszt 1 kWh gazu. Wówczas inwestycja w pompę ciepła może się zwrócić w rozsądnym czasie, przy zachowaniu niższych kosztów eksploatacyjnych.
Obecnie jednak – według najnowszych danych Eurostatu – w wielu krajach Unii Europejskiej relacja ta jest znacznie mniej korzystna. W niektórych państwach koszt prądu w przeliczeniu na jednostkę energii przekracza trzykrotnie koszt gazu, co skutecznie zniechęca do transformacji ogrzewania.
Które kraje spełniają warunek opłacalności?
Z danych Eurostatu wynika, iż tylko wybrane państwa zbliżyły się do wymaganej proporcji 2:1. W krajach takich jak Szwecja czy Francja relacja cen prądu do gazu jest korzystniejsza, dzięki czemu pompy ciepła zyskują tam coraz większą popularność.
W przeciwieństwie do tego, w Europie Środkowo-Wschodniej – w tym także w Polsce – subsydiowany gaz oraz wysokie opłaty za prąd utrzymują niekorzystne warunki dla rozwoju tego segmentu technologii grzewczej. Przez to pompy ciepła wciąż pozostają w tyle za konwencjonalnymi źródłami ogrzewania, mimo ich korzyści środowiskowych.

Zmiany w czasie: czy sytuacja się poprawia?
Analiza danych z ostatnich lat wskazuje, iż w niektórych krajach widać postęp. Spadek cen energii elektrycznej, w połączeniu z wyższymi cenami gazu w okresie kryzysu energetycznego, poprawił nieco proporcje. Mimo to w wielu państwach zmiany nie są wystarczające, aby realnie zwiększyć atrakcyjność pomp ciepła na masową skalę.
Zobacz również:- UE chce redukcji emisji o 90% do 2040 roku – pompy ciepła w centrum działań
- Dan Jørgensen: Pompy ciepła i odzysk energii kluczem do oszczędności w przemyśle
- Ceny prądu zdominowały sesje EHPA podczas EU Sustainable Energy Week 2025
Źródło: EHPA