Pierwsza w Wielkopolsce realizacja ZPI dla fotowoltaiki – Łobżenica otwiera drogę do 40 MWp energii słonecznej

Rada Miejska w Łobżenicy uchwaliła 31 marca 2025 r. pierwszy w Wielkopolsce Zintegrowany Plan Inwestycyjny (ZPI) dla odnawialnych źródeł energii, umożliwiając spółce Volta Polska realizację projektu fotowoltaicznego o mocy do 40 MWp na obszarze około 54 hektarów.

Decyzja ta stanowi zwieńczenie wieloetapowego procesu, którego kluczowym momentem było podpisanie 26 lutego 2025 roku umowy urbanistycznej pomiędzy Stephanem Rauberem, Prezesem Volta Polska, a Robertem Biskupiakiem, Burmistrzem Łobżenicy. Nad przygotowaniem umowy czuwała warszawska kancelaria CCLaw, specjalizująca się w doradztwie prawnym dla sektora energetycznego.

Zintegrowane Plany Inwestycyjne to nowe narzędzie planowania przestrzennego wprowadzone reformą prawa w 2023 roku. Ich celem jest usprawnienie współpracy między gminami a inwestorami prywatnymi oraz odciążenie samorządów z kosztów przygotowania planów zagospodarowania przestrzennego. Istotnym elementem ZPI jest realizacja inwestycji uzupełniających, przynoszących korzyści lokalnym społecznościom.

Gmina Łobżenica, położona w województwie wielkopolskim, zajmuje obszar ponad 190 km² i jest zamieszkiwana przez blisko 10 000 osób. Charakteryzuje się przewagą użytków rolnych (około 70% powierzchni) oraz terenami leśnymi (około 1/5 obszaru), co tworzy malowniczy krajobraz rolniczy z licznymi jeziorami. Sama Łobżenica to miasto z ponad 700-letnią historią, zamieszkałe przez niemal jedną trzecią mieszkańców gminy.

Volta Polska, niezależny producent energii odnawialnej, zapowiedziała dalszą współpracę z miastem i gminą Łobżenica przy kolejnych projektach planistycznych, w tym nad ZPI dla farmy wiatrowej. Byłby to pierwszy tego typu plan uchwalony w Polsce, ponieważ dotychczasowe ZPI obejmowały głównie inwestycje fotowoltaiczne i inne przedsięwzięcia infrastrukturalne.

Pierwsze ZPI dla sektora odnawialnych źródeł energii powstały już w województwie lubelskim oraz na Dolnym Śląsku, a kolejne są w toku. Model realizacji inwestycji w formule ZPI może stać się inspiracją dla innych gmin planujących rozwój OZE na swoim terenie.

Ministerstwo Rozwoju i Technologii analizuje możliwość dalszych zmian w przepisach, które mają jeszcze bardziej ułatwić korzystanie z tej formuły w przyszłości. Przykład Łobżenicy pokazuje, iż ZPI mogą być skutecznym narzędziem łączącym interesy inwestorów z potrzebami lokalnych społeczności.

Zintegrowane Plany Inwestycyjne stanowią istotny krok w transformacji energetycznej Polski. Dzięki takim mechanizmom samorządy mogą aktywnie uczestniczyć w rozwoju energetyki odnawialnej, otrzymując jednocześnie wymierne korzyści dla lokalnych społeczności. Rozpowszechnienie ZPI może znacząco przyspieszyć budowę nowych instalacji OZE, co jest najważniejsze dla realizacji celów klimatycznych oraz zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Podobne mechanizmy współpracy między samorządami a inwestorami w energetyce odnawialnej sprawdzają się już w wielu krajach Europy Zachodniej, przynosząc korzyści zarówno mieszkańcom, jak i systemowi energetycznemu.