PGE apeluje o reformę ETS: bezpieczeństwo, konkurencyjność, stabilne ceny

Konsultacje KE przed przeglądem systemu ETS

Komisja Europejska zakończyła konsultacje dotyczące funkcjonowania EU ETS i Rezerwy Stabilności Rynkowej (MSR). Opinie zebrane przez KE będą podstawą do przeglądu systemu, zaplanowanego na 2026 rok.

W konsultacjach udział wzięło ponad 200 podmiotów, w tym PGE. Spółka podkreśliła, iż EU ETS musi brać pod uwagę bezpieczeństwo energetyczne i stabilność systemu, w tym potrzebę zwiększenia produkcji sektora obronnego.

Potrzeba zmian w ETS: bezpieczeństwo i stabilne ceny

PGE zwraca uwagę, iż dotychczasowy system doprowadził do zmniejszenia emisji o około 50% w sektorach objętych ETS od 2005 do 2024 roku. Redukcje te były napędzane głównie przez sektor energetyczny. Jednak dalsze ograniczenia emisji będą znacznie trudniejsze i bardziej kosztowne technologicznie.

Marcin Laskowski, Wiceprezes Zarządu ds. regulacji w PGE, podkreślił:

„Zmiany w Europejskim Systemie Handlu Emisjami (EU ETS) muszą odpowiadać nowym wyzwaniom, przed którymi stoi Europa: zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego, akceptowalnych cen energii oraz poprawie konkurencyjności przemysłu, a tym samym gospodarki”.

Źródła dyspozycyjne jako wsparcie dla OZE

Według PGE, stabilność systemu energetycznego opartego na odnawialnych źródłach energii wymaga dostępności źródeł dyspozycyjnych, niezależnych od pogody. Przykładem są elektrownie gazowe, które powinny mieć zapewnione warunki do dalszego funkcjonowania i rozwoju.

Marcin Laskowski zaznaczył:

„Nie może być mowy o bezpieczeństwie i stabilnym funkcjonowaniu nowoczesnych systemów energetycznych opartych na OZE bez tzw. źródeł dyspozycyjnych, niezależnych od warunków pogodowych”.

Konieczność reformy MSR i mechanizmów cenowych

PGE postuluje reformę Market Stability Reserve (MSR) i mechanizmu chroniącego przed skokami cen (artykuł 29a dyrektywy EU ETS). Obecne rozwiązania nie gwarantują skutecznej reakcji na szoki cenowe. PGE podkreśla, iż wskaźnik TNAC (łączna liczba uprawnień w obiegu) nie odzwierciedla realnej płynności rynku.

Ponadto, rosnące ceny i spodziewany deficyt uprawnień mogą skłaniać uczestników rynku do strategii „buy-and-hold”, co ograniczy dostępność uprawnień. Dlatego zmiany w MSR i artykule 29a uznaje się za pilne.

Fundusz Modernizacyjny i Fundusz Innowacji

PGE opowiada się za kontynuacją Funduszu Modernizacyjnego po 2030 roku i zwiększeniem jego wielkości do co najmniej 4,5% całkowitej puli uprawnień. Propozycja zakłada, iż dodatkowe środki mogłyby pochodzić z zasobów przeznaczonych na MSR, co nie wpłynęłoby na obecne wpływy państw członkowskich.

Spółka podkreśla również, iż Fundusz Innowacji powinien być wdrażany z zachowaniem równowagi geograficznej. Metodologia liczenia emisji unikniętych powinna umożliwiać stosowanie krajowych wskaźników referencyjnych.

Wsparcie dla ciepłownictwa i unikanie nowych kosztów

W stanowisku PGE znalazł się także postulat utrzymania darmowych przydziałów uprawnień dla ciepłownictwa po 2030 roku. Ma to na celu ochronę mieszkańców miast przed wzrostem kosztów ogrzewania, zwłaszcza tam, gdzie niezbędne będą jednostki gazowe.

PGE sprzeciwia się także objęciu obowiązkiem umarzania uprawnień instalacji spalania odpadów. W ocenie spółki takie rozwiązanie nie poprawi płynności rynku, ale spowoduje wzrost cen energii i ciepła. Co więcej, spalarnie odpadów emitują mniej gazów cieplarnianych niż składowiska.

Wnioski: nowy kształt ETS dla silniejszej Europy

PGE podkreśla, iż zmiany w EU ETS muszą być projektowane w szerszym kontekście globalnej konkurencyjności, przystępności cen i stabilności systemu. Reforma powinna uwzględniać aktualne potrzeby gospodarcze i energetyczne, w tym zwiększone wydatki na obronność oraz bezpieczeństwo dostaw.

Zdaniem PGE, skuteczność ETS wymaga większej elastyczności mechanizmów reagowania na zmiany rynkowe, zapewnienia płynności i przejrzystości rynku oraz wsparcia inwestycji w nowoczesną infrastrukturę energetyczną.

• ETS2 – nowe podatki, nowe możliwości? 300 mld euro na zieloną transformację i wsparcie dla najuboższych
• PKEE: Elektrownie rezerwowe powinny zostać wyłączone z EU ETS
• System EU ETS do zmiany? Jeszke: Potrzebna integracja z sąsiadami i nowe technologie

Źródło: Komisja Europejska