Nowe wyzwania dla partnerstwa UE-Afryka
Podczas 7. Szczytu Unii Europejskiej i Unii Afrykańskiej w Luandzie przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła, iż świat po pandemii i w obliczu wojny w Europie stał się bardziej konkurencyjny i transakcyjny. Polityka handlowa uległa upolitycznieniu, a narzędzia takie jak cła czy kontrole eksportu są coraz częściej wykorzystywane w rywalizacji międzynarodowej. Przemiany te wpływają na przemysł zarówno w Europie, jak i w Afryce, a odpowiedzią na wyzwania ma być pogłębienie współpracy międzykontynentalnej.
Handel i inwestycje – filary współpracy
Europa pozostaje najważniejszym partnerem handlowym Afryki, odpowiadając za jedną trzecią jej wymiany handlowej. kooperacja obejmuje nie tylko wymianę towarową, ale także wsparcie infrastrukturalne, jak np. projekt korytarza Lobito, który łączy Zambię i Demokratyczną Republikę Konga z rynkami światowymi. Przewodnicząca Komisji Europejskiej wskazała na znaczenie wsparcia dla Afrykańskiej Kontynentalnej Strefy Wolnego Handlu, podkreślając, iż rozbudowa infrastruktury i wzmacnianie standardów eksportowych afrykańskich firm to klucz do rozwoju lokalnych gospodarek.
Global Gateway – inwestycje z myślą o lokalnych społecznościach
Program Global Gateway, zainicjowany trzy lata temu, zakłada inwestycje o wartości 150 mld euro w Afryce do 2027 roku. Do tej pory udało się już zmobilizować ponad 120 mld euro. W przeciwieństwie do innych inwestorów, model europejski opiera się na tworzeniu miejsc pracy i wartości dodanej na miejscu – inwestycje obejmują lokalne przetwórstwo surowców, rozwój przemysłu farmaceutycznego czy infrastrukturę cyfrową. Celem jest wspólne budowanie silnych łańcuchów wartości oraz tworzenie nowych rynków zarówno dla firm afrykańskich, jak i europejskich.
Transformacja energetyczna i rozwój OZE w Afryce
Jednym z najważniejszych tematów przemówienia była transformacja energetyczna. W 2024 roku aż 90% nowej mocy zainstalowanej na świecie pochodziło z OZE, a energia słoneczna i wiatrowa wyprzedziły węgiel jako główne źródła energii. Jednak z 2 bilionów dolarów zainwestowanych globalnie w czystą energię, tylko 2% trafiło do Afryki – kontynentu o największym potencjale solarnym na świecie. W efekcie 600 milionów osób wciąż nie ma dostępu do elektryczności, a 80% rodzin korzysta z nieefektywnych metod gotowania.
W odpowiedzi Unia Europejska wraz z partnerami uruchomiła inicjatywę „Scaling Up Renewables in Africa”, a na szczycie G20 zadeklarowano wsparcie w wysokości 15,5 mld euro na rozwój OZE w Afryce. Dodatkowo, w ramach szczytu Międzynarodowej Agencji Energetycznej poświęconego czystemu gotowaniu, UE zapowiedziała przekazanie ponad 400 mln euro na projekty czystego gotowania na kontynencie afrykańskim.
Podsumowanie: wspólna przyszłość Europy i Afryki
Przewodnicząca Komisji Europejskiej podkreśliła, iż partnerstwo UE-Afryka, zapoczątkowane 25 lat temu, jest dziś ważniejsze niż kiedykolwiek. Wspólne działania mają na celu nie tylko rozwój gospodarczy i energetyczny, ale także budowanie odporności obu kontynentów na globalne wyzwania i uniezależnienie się od niekorzystnych zależności.
„Każda osoba powinna mieć dostęp do czystej energii, każdy kontynent powinien cieszyć się tanim dostępem do energii. Sprawiedliwa transformacja musi być dla wszystkich. I musi być realizowana w Afryce.”
Źródło: Komisja Europejska
