2 godzin temu
Pod koniec ubiegłego roku w trakcie remontu zabytkowej kamienicy przy ulicy Kazimierza Pułaskiego 30 odsłonięte zostały dwa portale wejściowego i trzy obramienia okienne, które po wstępnych analizach datowano na koniec XIV wieku. Do listopada mają zakończyć się prace konserwatorskie, w ramach których kamienne relikty zostaną odrestaurowane i wyeksponowane.
Już pięć lat temu na łamach „Świdnickiego Portalu Historycznego” zwracano uwagę na historyczne detale wyłaniające się spod odpadającego tynku zabytkowej kamienicy przy Pułaskiego 30. – Powstała około 1380 roku jako murowana jednopiętrowa z trzema sklepionymi kolebkowo komorami piwnicznymi. Świadectwem jej średniowiecznego pochodzenia na elewacji jest prostokątny granitowy portal o sfazowanych krawędziach i obtłuczonym ościeżu. Boczna, prosta elewacja od strony ulicy Dalekiej zaczęła odsłaniać fragmenty kamiennego obramowania okiennego, dużo większego niż obecne okno. Sądząc z jego formy – obramowanie to pochodzi z podobnych lat co portal wejściowy i doświetlało pierwotną sień – pisał świdnicki architekt Paweł Mazur. Wskazywał on zarazem, iż odkucie reszty tynku pozwoliłoby odsłonić kolejne okna.
Nadzieję na dokonanie dalszych odkryć przyniosło rozpoczęcie remontu elewacjach narożnej kamienicy. Na ten cel wspólnota mieszkaniowa przy Pułaskiego 30 otrzymała w 2024 roku dofinansowanie w wysokości 142 tys. złotych, które przyznano z miejskiego programu wspierania prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych przy zabytkowych obiektach znajdujących się na terenie Świdnicy.
– Pod koniec 2024 roku podczas planowanych prac przy renowacji dwóch elewacji kamiennicy przy ul. Kazimierza Pułaskiego 30 dokonano cennego odkrycia. Na elewacji od strony ulicy Kazimierza Pułaskiego odsłonięto późnogotycki, laskowany portal dwuramienny o półokrągłych sfrezowaniach w górnej części, z widocznymi wcięciami do przetaczania beczek w częściach dolnych, kamiennych ciosów. Odkryto również drugi granitowy portal wejściowy oraz trzy duże, granitowe obramienia okienne na elewacji od strony ul. Dalekiej. Wstępne oględziny i analiza zachowanych ścian sugerują datowanie odsłoniętej kamieniarki na koniec XIV wieku. Wielkość otworów okiennych, wąskie filary międzyokienne oraz bogate profilowania portali świadczą o zamożności mieszczan zamieszkujących główne ulice średniowiecznej Świdnicy – przywoływała Izabella Mikuła z biura ochrony i konserwacji zabytków Urzędu Miejskiego w Świdnicy.
Ze względu na historyczną i artystyczną wartość odkrytych reliktów postanowiono opracować program prac konserwatorskich oraz przystąpić do robót związanych z restauracją i konserwacją odkrytych „okruchów historii” celem ich wyeksponowania. W celu realizacji tych prac, wspólnota mieszkaniowa prowadząca remont narożnej kamienicy zwróciła się do świdnickiego magistratu z prośbą o udzielenie finansowego wsparcia. Pod koniec marca 2025 roku Rada Miejska w Świdnicy zatwierdziła przyznanie dodatkowych środków w wysokości blisko 77 tys. złotych.
Jak informuje Andrzej Dobkiewicz ze „Świdnickiego Portalu Historycznego”, po opracowaniu programu renowacji i konserwacji ościeży oraz portali, na początku sierpnia przystąpiono do kolejnego etapu prac konserwatorskich. – Nasze obecne prace postanowiliśmy przeprowadzić w kierunku jak najmniejszej ingerencji w zachowaną strukturę kamiennych reliktów. Uzupełnienia będą wykonane tylko w miejscach najbardziej zniszczonych. Częściowo zostaną skute i wyrównane przemurowania otworów okiennych i bocznego portalu wejściowego. Wszystkie zachowane elementy granitowej kamieniarki (…) zostaną wyraźnie wyeksponowane i znaczone w elewacji budynku – mówi konserwatorem dzieł sztuki Bogdan Czesak w rozmowie ze „Świdnickim Portalem Historycznym”. Portale drzwiowe oraz granitowe ościeża będą wyeksponowane podobnie, jak w przypadku kamienicy Pod Złotym Gryfem na rogu ulic Łukowej i Kotlarskiej. Jak opisuje Dobkiewicz, otwory okienne pozostaną zamurowane, a po zatynkowaniu będą tworzyć blendy, czyli tzw. ślepe okna.
/Świdnicki Portal Historyczny, opr. mn/
