Odkrycie gigantycznych „sinkitów” pod Morzem Północnym może zmienić geologię i magazynowanie CO₂

Pod Morzem Północnym naukowcy z Uniwersytetu w Manchesterze zidentyfikowali setki gigantycznych ciał piaskowych, które przeczą dotychczasowym zasadom geologii. Te formacje, nazwane „sinkitami”, powstały w wyniku odwrócenia warstw geologicznych – młodsze, cięższe piaski zapadły się pod lżejsze osady, wypychając je ku górze.

Nowy proces geologiczny na ogromną skalę

Zespół badawczy wykorzystał wysokorozdzielcze obrazowanie sejsmiczne 3D oraz dane i próbki z setek odwiertów. Odkryte struktury mają kilka kilometrów szerokości i są największym znanym przykładem tzw. inwersji stratygraficznej, czyli sytuacji, w której młodsze skały znajdują się pod starszymi.

Jak wyjaśnia prof. Mads Huuse z Uniwersytetu w Manchesterze:

To odkrycie ujawnia proces geologiczny, którego wcześniej nie obserwowano na taką skalę. Znaleźliśmy struktury, gdzie gęsty piasek zapadł się w lżejsze osady, które wypłynęły na jego powierzchnię, odwracając typowy układ warstw i tworząc ogromne kopce pod dnem morskim.

Jak powstały „sinkity” i „floatity”?

Naukowcy szacują, iż „sinkity” uformowały się miliony lat temu, w późnym miocenie i pliocenie. Przyczyną były prawdopodobnie trzęsienia ziemi lub nagłe zmiany ciśnienia, które doprowadziły do upłynnienia piasku i jego zapadnięcia się przez szczeliny w dnie morskim. Wypchnięte ku górze lżejsze osady, złożone głównie z mikroskamieniałości morskich, nazwano „floatitami”.

Znaczenie dla energetyki i magazynowania CO₂

Odkrycie może mieć najważniejsze znaczenie dla poszukiwań złóż ropy i gazu oraz bezpiecznego magazynowania dwutlenku węgla pod ziemią. Zrozumienie, jak powstają „sinkity”, może zmienić ocenę podziemnych zbiorników, szczelności warstw i migracji płynów w skorupie ziemskiej.

Nasze badania pokazują, iż płyny i osady mogą przemieszczać się w skorupie ziemskiej w nieoczekiwany sposób. Poznanie procesu powstawania „sinkitów” może znacząco wpłynąć na ocenę zbiorników podziemnych, szczelności i migracji płynów – co jest najważniejsze dla sekwestracji CO₂.

Naukowa debata i dalsze badania

Zespół z Manchesteru zamierza dokumentować kolejne przykłady tego procesu i analizować jego wpływ na rozumienie podziemnych zbiorników. Odkrycie wywołało dyskusję wśród ekspertów – część środowiska naukowego podchodzi do nowego modelu sceptycznie, inni wyrażają poparcie.

Jak w przypadku wielu odkryć naukowych, pojawiło się wiele sceptycznych głosów, ale są też tacy, którzy popierają nowy model. Czas i dalsze badania pokażą, jak szeroko można go zastosować.

Źródło: ScienceDaily