2 dni temu
Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków opublikował listę najciekawszych zabytków archeologicznych odnalezionych w naszym regionie podczas poszukiwań prowadzonych z użyciem wykrywaczy metali.
Spora część odkryć to fragmenty kamiennych toporków lub siekier. Odnaleziono też siekierki miedziane wstępnie datowane na wczesny neolit, to jest około IV tysiąclecia p.n.e.
Poszukiwacze trafili na zbiory kilkudziesięciu przedmiotów – od fibul i denarów pochodzących z okresu wpływów rzymskich poprzez żelazne średniowieczne militaria.
Odkryto także bullę papieską Benedykta XIV. Pochodzi z okresu pontyfikatu Benedykta XIV, to jest z lat 1740-1758.
Zebrane w sposób legalny zabytki wzbogacą zbiory niektórych regionalnych muzeów.
TSpi / opr. ToMa
Na liście znalazły się:
1. Krzemienny retuszowany wiór (długości ok. 13 cm), odnaleziony przypadkowo przez pana Karola Czerwińskiego na terenie miejscowości Drążgów, gm. Ułęż. Przedmioty o takiej formie określane są w literaturze archeologicznej jako wiórowce-sztylety.
2. Fragment kamiennego topora z guzikowatym obuchem, przypadkowo odkryty przez pana Pawła Jaroszyńskiego w trakcie prowadzenia robot budowlanych na terenie miejscowości Łaszczów, gm. Wolka. Zabytek to górny fragment topora obejmujący obuch wraz z częścią przy przewierconym otworze. Tego typu wytwory należy wiązać z neolityczną kultura pucharów lejkowatych.
3. Retuszowane krzemienne narzędzie przypadkowo odkryte przez pana Jakuba Kołtuna w sąsiedztwie Zalewu Krępieckiego. Wykonany został z krzemienia narzutowego i uformowany dzięki obustronnego retuszu. Zabytek wstępnie można wiązać z wczesną epoką brązu.
4. Krzemienna siekiera przypadkowo odkryta w okolicach Wronowa, gm. Bełżyce, przez pana Grzegorza Goliszka. Siekierę należy wiązać z wczesną epoką brązu.
5. Siekierka miedziana pozyskana w trakcie „Kresowego Zlotu Poszukiwaczy” przez pana Krzysztofa Gajosa. Zabytek ten można wstępnie datować na IV-III tysiąclecie p.n.e.
6. Miedziana siekierka pozyskana podczas poszukiwań prowadzonych przez Stowarzyszenie Historyczno-Etnograficzne Miłośników Ziemi Lubelskiej „Wschód” z Widniówki, gm. Gorzków, na terenie Leśnictwa Siennica. Siekierkę można wstępnie datować na wczesny neolit, tj. około IV tysiąclecia p.n.e.
7. Zbiór kilkunastu żelaznych zabytków odkryty przez m.in. pana Mateusza Filipowicza w regionie hrubieszowskim, na terenie Lasów Państwowych. Zespół składał się z kilkunastu żelaznych przedmiotów – 9 grotów włóczni, 2 toporów, 1 siekiery tulejowatej lub siekierociosła. Można je wstępnie można wiązać z kulturą przeworską (rozwijała się od III w. p.n.e. a V w. n.e. – red.) ewentualnie kulturą wielbarską (rozwijała się między I a V w n.e.).
8. Zbiór zabytków metalowych pozyskanych w trakcie prowadzenia poszukiwań przez „Grupę Eksploratorów” przy Tarnogrodzkim Towarzystwie Regionalnym, na terenie miejscowości Księżpol, gm. loco. W skład zbioru wchodzi kilkadziesiąt przedmiotów od fibul i denarów pochodzących z okresu wpływów rzymskich, poprzez żelazne średniowieczne militaria do nowożytnych monet.
9. Zbiór przedmiotów kamiennych i metalowych pozyskanych w trakcie prowadzenia poszukiwań przez „Stowarzyszenie Pamięci 1 Pułku Piechoty Korpusu Ochrony Pogranicza” z Lubyczy Królewskiej. W skład zbioru wchodziły m.in.: fragment kamiennego topora związanego z kulturą ceramiki sznurowej (III tysiąclecie p.n.e.) oraz fragment fibuli związanej z kulturą wielbarską.
10. Zabytki pozyskane w trakcie poszukiwań z użyciem wykrywacza metali w okolicach miejscowości Śniatycze: masywną fibula wykonana z brązu związana z kulturą łużycką (ok. 1300 r. p.n.e. – 400 r. p.n.e), bijak od kiścienia wczesnośredniowiecznego oraz żelazny topór z okresu od XIII do XV w.
11. Zabytki pozyskane w trakcie poszukiwań z użyciem wykrywacza metali prowadzonych przez pana Jarosława Wróblewskiego na terenie Nadleśnictwa Tomaszów. Wśród znalezionych przedmiotów były związane z kulturą wielbarską fibula wykonana z brązu i szpila ozdobna oraz żelazny czekan wczesnośredniowieczny.
12. Żelazny topór/czekan pozyskany w trakcie poszukiwań prowadzonych przez Fundację Historyczną „Lubelszczyzna”. Według wielu badaczy ma liczne analogie w materiałach awarskich (lud żyjący we wczesnym średniowieczu na terenie dzisiejszych Węgier – red.), głównie z VII – VIII w.
13. żelazna ostroga pozyskana w trakcie poszukiwań prowadzonych przez Fundację Historyczną „Lubelszczyzna”. Przekazana do urzędu ostroga posiada kabłąk w kształcie litery V z silnie, łukowato wygiętymi ramionami. Biorąc pod uwagę ogólną charakterystykę ostrogi datować ją można wstępnie na XIV wiek.
14. Bulla papieska Benedykta XIV odnaleziona przez Stowarzyszenie Historyczno-Poszukiwawcze „Wolica” z Izbicy, na terenie Nadleśnictwa Chełm w gminie Siennica Różana. Bulla pochodzi z XVIII wieku.
15. Masywny żelazny topór znaleziony w trakcie prowadzenia poszukiwań z użyciem detektora metali przez panią Sylwię Siedlecką. Datowany na jest na od II poł. XIII – od poł. XV w.
16. Zabytki pozyskane z okolic miejscowości Niedrzwica Duża, w trakcie prowadzenia poszukiwań przez Stowarzyszenie Eksploracyjne „Odkrywcy Niedrzwicy”. Wśród nich znajdowały się m.in.: fragment kabłąka fibuli wykonanej z brązu. Kabłąk stanowi część kuszowatej zapinki z podwiniętą nóżką – datowanej na późny okres rzymski. Ponadto odnaleziono trzy ażurowe okucia datowane na XVI-XVII w. i dwa pierścienie datowane na okres od XV do XVII w.
17. Wśród materiałów odnalezionych przez Stowarzyszenie Eksploracyjne „Odkrywcy Niedrzwicy” znajdował się stempel wykonany z mosiądzu. Dzięki analizie przeprowadzonej przez dr hab. Andrzej Trzcińskiego wiemy, iż inskrypcja na tłoku, w języku hebrajskim, brzmi: „Skromny Pinchas syn [pana] Szaula z lewitów”. Nie można wykluczyć, iż stempel pochodzi z XVII lub początku XIX w.
18. Ikona w kształcie krzyża, wykonana ze stopu miedzi. Jej odkrycia dokonano podczas prowadzenia poszukiwań prowadzonych przez Stowarzyszenie Eksploracyjne „Odkrywcy Niedrzwicy”. Tego typu przedmioty związane są z prawosławnymi wspólnotami staroobrzędowców (starowierców). Egzemplarz datować można ogólnie na XVIII – XIX w.
19. Ikona podróżna wykonana ze stopu miedzi, pozyskana w trakcie poszukiwań prowadzonych przez Fundację Historyczną „Lubelszczyzna”. Określana jest jako ikona Bożego Narodzenia lub też Narodzenia Chrystusa. Można ją datować na okres: II połowa XIX – początek XX wieku.
20. Cztery guziki z herbem Trzywdar, którym pieczętował się hrabiowski ród Poletyłów, właścicieli Wojsławic od 1790 r. do 1923 r. Guziki znalezione zostały na terenie miejscowości Stadarnia i Wojsławice.
Fot. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków Facebook
