
Prezydencka minister Agnieszka Jędrzak poinformowała, iż – w imieniu prezydenta Karola Nawrockiego – wysłała pismo do Jolanty Lange, domagając się zwrotu przyznanego jej w roku 1997 Srebrnego Krzyża Zasługi.
Jolanta Lange w lipcu br. została pozbawiona przez Andrzeja Dudę Srebrnego Krzyża Zasługi, którym została odznaczona w 1997 r. Według IPN, w latach 80. wraz z mężem brała ona udział w inwigilacji w RFN ks. Franciszka Blachnickiego – założyciela Ruchu Światło-Życie.
Jędrzak poinformowała w czwartek (4 września), iż do Lange zostało wysłane pismo wzywające do zwrotu odznaczenia. „W imieniu pana prezydenta Karola Nawrockiego skierowałam dzisiaj pismo do Jolanty Lange, dawniej Gontarczyk, domagając się zwrotu przyznanego jej w roku 1997 Srebrnego Krzyża Zasługi” – napisała na platformie X.
Dalsza część teksu pod wpisem
W imieniu Pana Prezydenta @nawrockikn, skierowałam dzisiaj pismo do Jolanty Lange, dawniej Gontarczyk, domagając się zwrotu przyznanego jej w roku 1997 Srebrnego Krzyża Zasługi. https://t.co/WujskxfCxc pic.twitter.com/Ki2xHjhY0j
— Agnieszka Jędrzak (@ajedrzak) September 4, 2025
W dołączonym do wpisu skanie pisma czytamy, iż Kancelaria Prezydenta RP wzywa Lange do zwrotu Srebrnego Krzyża Zasługi wraz z legitymacją w terminie 7 dni, licząc od dnia otrzymania niniejszego pisma. Dodano, iż w przypadku braku zwrotu odznaczenia i legitymacji w wyznaczonym terminie Kancleria Prezydenta RP „zmuszona będzie wystąpić z powództwem do sądu powszechnego, co spowoduje obciążeni Lange kosztami postępowania oraz zastępstwa procesowego”.
1. Kim jest Jolanta Lange?
Jolanta Lange została odznaczona Srebrnym Krzyżem Zasługi przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego w marcu 1997 r. „za wybitne zasługi w działalności społecznej”.
Według IPN, w latach 70. Jolanta Lange – wówczas Gontarczyk – rozpoczęła współpracę ze Służbą Bezpieczeństwa PRL. Trzy lata wcześniej jej mąż Andrzej Gontarczyk został tajnym współpracownikiem SB. Od 1982 r. współpracowali z wywiadem PRL. Po odpowiednim przeszkoleniu zostali przerzuceni do RFN, aby prowadzić inwigilację ks. Franciszka Blachnickiego.
W latach 70. ks. Franciszek Blachnicki był założycielem Ruchu Światło-Życie. Po zakończeniu stanu wojennego nie mógł powrócić do Polski, ponieważ był poszukiwany listem gończym, a śledztwo z tego okresu formalnie zakończono dopiero w 1992 roku. W 1982 zamieszkał w ośrodku polskim Marianum w Carlsbergu. Wywiad cywilny PRL, czyli Departament I MSW, umieścił w Carlsbergu, gdzie ks. Blachnicki tworzył m.in. Chrześcijańską Służbę Wyzwolenia Narodów, dwóch agentów o pseudonimach „Yon” i „Panna” – z dotychczasowych ustaleń wynika, iż było to małżeństwo Gontarczyków.
2. Śmierć ks. Blachnickiego
Ks. Blachnicki zmarł nagle w Carlsbergu 27 lutego 1987 r. Oficjalną przyczyną śmierci miał być zator płucny. Do sprawy śmierci kapłana powrócono w marcu 2005 r. Dr Andrzej Grajewski, wówczas jako członek Kolegium IPN, zainicjował wszczęcie śledztwa po tym, jak dowiedział się o okolicznościach śmierci duchownego. Według niego wskazywały one na to, iż kapłan został zamordowany, a tuż przed śmiercią rozmawiał z małżeństwem Gontarczyków.