W czwartek, 13 listopada, w siedzibie konsulatu generalnego RP w Nowym Jorku na Manhattanie odbyły się obchody 107. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W trakcie uroczystości wręczono także wyróżnienia dla osób uhonorowanych tytułem Wybitny Polak w USA 2025.
Spokój… i pokój
Tego wieczoru siedzibę konsulatu RP tłumnie wypełnili przedstawiciele organizacji polonijnych, weterani, artyści, działacze społeczni oraz młodzież. Gościem honorowym uroczystości byli sybiracy: Helena Knapczyk, Stanisława Dorr-Dorynek i Fryderyk Dammont.
Zebranych powitał Mateusz Sakowicz, konsul generalny RP w Nowym Jorku, a wieczór poprowadził Krzysztof Płaski, wicekonsul ds. polonijnych. – W tym wyjątkowym dniu życzę wam i sobie spokoju i pokoju oraz wszelkiego sukcesu ekonomicznego i rodzinnego – powiedział Sakowicz, podkreślając również, iż obchody są niejako kumulacją wielu wydarzeń patriotycznych, które odbyły się w ciągu ostatnich tygodni, jak chociażby podświetlenie na biało-czerwono Empire State Building z udziałem znanego polskiego piłkarza Roberta Lewandowskiego.
Najważniejszym momentem uroczystości było odznaczenie zasłużonych osób Krzyżami Wolności i Solidarności, Krzyżami Zasługi oraz Medalami Zesłańców Sybiru. Odznaczenia wręczył osobiście konsul generalny RP. Krzyże Wolności i Solidarności za zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności Polski oraz respektowania praw człowieka w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej postanowieniem prezydenta RP otrzymali: Leszek Adamczyk, Ryszard Łata, Krzysztof Henryk Sinkiewicz i Adam Stępień. Srebrny Krzyż Zasługi za promowanie polskiej kultury i języka polskiego za granicą odebrała Alicja Katarzyna Winnicki, a Brązowy Krzyż Zasługi za działalność na rzecz środowisk polonijnych w Stanach Zjednoczonych Ameryki odebrał Michael Cimasi. Krzyżem Zesłańców Sybiru, postanowieniem prezydenta RP, pośmiertnie odznaczona została osoba deportowana i więziona w łagrach, obozach i miejscach zsyłek – Dora Szajngold. Odznaczenie odebrał Jeff Schaengold.
Niezwykle wzruszającą chwilą uroczystości było wręczenie Medalu za Długoletnie Pożycie Małżeńskie. Medal ten otrzymali Wiktoria i Władysław Mazurowie. Para pozostaje w związku małżeńskim już 70 lat.
Wybitni Polacy
W trakcie wieczoru przyznano także tradycyjne wyróżnienia Wybitny Polak w USA 2025 w kilku kategoriach. Tę część uroczystości poprowadził Grzegorz Fryc, przewodniczący kapituły Wybitny Polak. Wyróżnienia otrzymali: Anna Maria Anders (osobowość), Bogdan Malinowski (biznes), Krzysztof Medyna (kultura) oraz Jessica Markowski (Młody Polak).
Anna Maria Anders to polska polityk i dyplomatka, która pełniła m.in. funkcję ambasadora RP we Włoszech i San Marino oraz senatora RP. Jest córką generała Władysława Andersa. Bogdan Malinowski to polonijny przedsiębiorca i działacz oraz założyciel firm budowlanych M&A Projects Inc. oraz M&A Projects Restoration Inc. z siedzibą na Greenpoincie. Krzysztof Medyna to wybitny saksofonista jazzowy i kompozytor. Od lat mieszka i tworzy w Stanach Zjednoczonych, będąc aktywnym członkiem nowojorskiej sceny jazzowej. Jessica Markowski to pochodząca z Greenpointu i mająca polskie korzenie osobowość medialna, była modelka, najbardziej znana z roli w serialu Netfliksa „Owning Manhattan”.
Wiwat, Niepodległa!
Wieczór wzbogacił koncert niepodległościowy, podczas którego wystąpili pianista Grzegorz Mania, skrzypaczka Marta Gidaszewska oraz altowiolista Robert Łaguniak. Artyści wykonali szereg utworów muzyki klasycznej, w tym polskich kompozytorów.
Zgromadzeni goście mieli okazję podziwiać także koncert dziecięcego i młodzieżowego chóru. Młodych artystów przygotowała do występu Monika Mimi Wydrzyńska, znana trenerka polskich piosenkarzy, która przyjechała do Nowego Jorku na specjalne zaproszenie konsulatu. Chórowi akompaniował na fortepianie Dominik Grzyb.
Odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku to ciąg zdarzeń skutkujących ostatecznie odzyskaniem suwerenności po 123 latach zaborów.
Upamiętniające ten fakt państwowe Narodowe Święto Niepodległości obchodzone jest 11 listopada, w rocznicę przekazania władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu.
Tekst i zdjęcia: Marcin Żurawicz
